سرویس سیاست مشرق- «درراه مصدق قدم بردار!» این توصیه کوتاه اما با مفهوم قابلتوجه را مدتی قبل دبیر کل گروهک نهضت آزادی به وزیر امور خارجه کرده است. ماجرا از جایی شروع شد که محمدجواد ظریف دریکی از جلسات شورای امنیت و پس از عدم همکاری اروپاییها با ترامپ، در فرازی از سخنرانیاش به محمد مصدق اشارهکرده و دست به یک شباهت سازی تاریخی میزند.
فردای آن روز هواداران و وابستگان نهضت آزادی به صحنه آمده و به تجلیل از وزیر خارجه میپردازد، نهضت آزادی در بیانیهاش از ظریف میخواهد در سیاست داخلی و خارجی پیرو راه مصدق شود! جالب آنکه استفاده از نام مصدق چنان نهضت آزادی را به وجد آورد که برای اولین بار و بهصورت علنی این گروه وزیر جمهوری اسلامی را مورد خطاب قرار داده و از او دعوت میکند سر پل گفتمانی میان آنها شود.
محمد توسلی دبیر کل نهضت آزادی در شرح این واقعه به روزنامه شرق گفته است: «ما از زمان جنگ و حتی در حوادث دهه شصت منتقد نظام بودهایم؛ نهضت آزادی بعد از سخنان ظریف به این نتیجه رسید، که وزیری در حکومت وجود دارد که حرفهای و توانمند است؛ پس ما نمیتوانیم نسبت به عملکرد او در برجام بیتفاوت باشیم! آمدن ظریف به سمت مصدق یک فرصت است!»
در آن روزها صدها اکانت و صفحات منتسب به هواداران ظریف در شبکههای اجتماعی با آبوتاب فراوان سخنان وزیر خارجه را پوشش داده و البته کسی نپرسید متن این سخنرانی را چه کسی تهیهکرده و در اختیار ایشان قرار داده است و البته هیچگاه معلوم نشد نهضت آزادی و گروهک مرتد جبهه ملی چگونه بهصورت اتفاقی وارد این عملیات شدهاند.
ظریف و دستگاه اطلاعرسانی وزارت خارجه حتی نسبت به پخش یک سریال تلویزیونی نیز حساسیت دارند، آقای وزیر مدتی قبل در یک گپ و گفت مجازی چنان از پخش یک سریال ساده و کمهزینه عصبی شده بود که با فریادهای معروفش به آن واکنش نشان داده و گفته بود بهتر است از بدبختیهای او نیز فیلمی بسازند.
این واکنش نشان میدهد که وزیر خارجه و همراهانش بهخوبی فضای اجتماعی و سیاسی را رصد میکنند، پس حالا میتوان یک سؤال مهم و جالب را مطرح کرد: ظریف چرا هیچگاه نسبت به بیانیه نهضت آزادی واکنش نشان نداده و درخواست به همکاری از سوی نماینده یک سرویس جاسوسی خارجی باعث کمردرد؛ ناراحتی و عصبانیت آقای وزیر نشده است؟
البته پاسخ برای بسیاری روشن است؛ گروهی که اعضای نهضت آزادی را در ستاد انتخاباتی اصلاحطلبان (ناسا) جای گذاری کردهاند، همان جریانی است که برای وزیر متن سخنرانی آماده میکند و البته او را برای ورود به انتخابات تشویق کرده است. هرچند ظریف این پیشنهاد جذاب را با دست پسزده است؛ اما در پشتصحنه شرایط برای ورود «دیپلمات اصلاحطلب» به صحنه آماده است. این میدان سازی و بازی بااعتبار وزیر خارجه همان نقطهای است که جواد ظریف از آن غفلت کرده و زمینه را برای رشد گاندوهایی خطرناک در کنار او فراهم نموده است.
به وزیر خارجه توصیه میشود بار دیگر فایل صوتی سخنانش در «کلاب هاوس» را گوش بدهد و با نگاهی حرفهای و از زاویه یک آمریکایی یا یک اروپایی و یا حتی یک دیپلمات چینی آن را موردبررسی قرار دهد، این سخنان نشان میدهد که وزیر خارجه علیرغم تکذیبهای پیدرپی، آغشته به مسائل سیاست داخلی شده است.
نقطه عزیمت او به این مرحله نه از پیوستار یک دیپلمات درشان وزیر خارجه جمهوری اسلامی؛ بلکه از همان مرحلهای است که دام آن را مدتی قبل نهضت آزادی پهن و برخی مدیران وزارت خارجه برای آن کمپین کردهاند.
ظریف در آن گفتار مجازی که پیرامون سند راهبردی میان ایران و چین تدارک دیدهشده بود؛ دچار خطاهای راهبردی میشود! قاعدتاً ظریف خوب میداند که تخفیف نقش آقای لاریجانی بهعنوان شخصیتی که از طرف وزارت خارجه به چینیها معرفیشده، در فضای پر پیچ رابطه میان تهران و پکن، مفهومی فراتر از یک انتخاب دیپلماتیک دارد، این سازماندهی را نه یک سریال تلویزیونی بلکه چند گاندو واقعی برای او طراحی کردهاند.
وزیر خارجه که این روزها اصرار دارد نقش خود در دیپلماسی را «صفر درصد» اعلام کند، در آن گپ و گفت شبانه اعلام میکند تفاهم جدید تحت لیسانس برجام است. قاعدتاً این سطح از بیاطلاعی و اشتباه گویی از جانب وزیر دراینباره طبیعی نیست، زیرابه باور کارشناسان، BRI تلاش چینیها برای اثربخشی بیشتر به مازاد تراز تجاری آنها بعد از برنامه کاهش خرید اوراق آمریکا بوده است، آقای ظریف برای درک بهتر موضوع میتواند؛ بهجای انجام یک مانور انتخاباتی و سنجش آن توسط دیگر همکارش در هیئت دولت؛ سری به وبسایت معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه بزند و ارزیابیهای دقیق دراینباره را بخواند. در دورانی که دولت روحانی به تعبیر برخی اصلاحطلبان کشور را به حال خود رها کرده است، ظریف بیش از بقیه وزرای کابینه به استراحت و بازبینی در عمل نیاز دارد.
وارونه گویی های مقامات دولتی تنها به حضور محمد جواد ظریف در کلاب هاوس منتهی نمی شود. تقریبا بیشتر مقامات دولتی این روزها در این اپلیکیشن حضور ثابت دارند و گاها با عناصر ضد انقلاب و برانداز وارد گفت و گو می شوند، هر چند داشتن ارتباط مستقیم با مردم از ارزش های والای انقلاب اسلامی محسوب می شود، اما ارائه بحث های حاشیه دار و چالش انگیز حتما سبب سوء استفاده ضد انقلاب را فراهم خواهد کرد. به ویژه وقتی بدانیم حتی بندر بن سلطان پدر تروریسم و تروریسم سازی نیز با برخی ایرانیان ضد انقلاب در همین شبکه مجازی جلسه شبانه داشته است.