اولین پالس توریسم به واکسیناسیون

پس از افت بی‌سابقه 73 درصدی گردشگری بین‌المللی که در سال 2020 متاثر از همه‌گیری کرونا ثبت شد، تقاضا برای سفرهای بین‌المللی در ابتدای سال 2021 بسیار ضعیف باقی ماند. تاثیرات ویرانگر همه‌گیری کووید-19 در بازار گردشگری جهان در سال 2021 نیز ادامه داشته و در ماه ژانویه رکود سهمگینی را پشت سر گذاشته است که در مقایسه با ژانویه 2020 نزدیک به 90 درصد کاهش داشته است. این امر چشم‌اندازی محتاطانه برای بازار گردشگری 2021 را نشان می‌دهد. به‌همین منظور سازمان جهانی گردشگری خواستار هماهنگی بیشتر جامعه جهانی برای پروتکل‌های سفر بین کشورها جهت اطمینان از شروع مجدد سفرهای ایمن و جلوگیری از ضررهای عظیم یک سال دیگر بر این صنعت است. پس از یک پایان سخت برای بخش توریسم در سال 2020، در اوایل سال جدید گردشگران جهانی در واکنش به اوج‌گیری مجدد ویروس کرونای جدید محدودیت‌های سفر را تشدید کردند و بازار گردشگری جهان بار دیگر به عقب رانده شد. براساس آخرین آمار ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال 2020 گردشگری جهان در تمامی ماه‌های سال شاهد افت شدیدی بوده است که این امر ناشی از ایجاد موانع گسترده همچون آزمایش‌های اجباری، قرنطینه و در برخی موارد بسته شدن کامل مرزها برای از سرگیری سفرهای بین‌المللی بوده که تاکنون ادامه داشته است. علاوه بر این، سرعت توزیع واکسیناسیون کندتر از حد انتظار است که این امر منجر به تاخیر بیشتر در شروع گردشگری بین‌المللی می‌شود.

اثرات منفی ناشی از بحران کرونا، ضربه سختی را بر بازار گردشگری تمامی مناطق جهان وارد کرده است و معیشت و اقتصاد میلیون‌ها نفر به اقدامات سریع در جهت بهبود این صنعت وابسته است. منطقه آسیا و اقیانوسیه با بالاترین سطح محدودیت سفرها، بیشترین میزان کاهش ورود گردشگران خارجی در ژانویه 2021 را تجربه کرده است. این منطقه در نخستین ماه سال جدید، کاهش 96 درصدی را به ثبت رسانده است. اروپا و آفریقا هر دو شاهد کاهش 85 درصدی در ورود گردشگران بین‌المللی بوده‌اند، درحالی‌که خاورمیانه افت 84 درصدی را ثبت کرده است. منطقه کل قاره‌ آمریکا در مقایسه با دیگر مناطق شرایط بهتری را تجربه کرده و ورودی‌های بین‌المللی در ماه ژانویه حدود 77 درصد کاهش یافت که در مقایسه با سه ماه آخر سال 2020 نتایج نسبتا بهتری را به ثبت رسانده است. باتوجه به آمارهای ارائه شده سفر به کشورهایی که بیشترین جمعیت واکسینه شده را داشتند،دوباره آغاز شده و واکسیناسیون اولین پالس توریسم را در جهت شروع فعالیت بازار گردشگری بین‌المللی نشان داده است. باتوجه به اینکه تاکنون آمریکا دارای بیشترین جمعیت واکسینه شده بوده این امر منجر به کاهش رکود بازار گردشگری بین‌المللی در این منطقه شده است که این امر رابطه مستقیم واکسینه شدن و بازیابی گردشگری را نشان می‌دهد.

در ژانویه سال 2020 بازار گردشگری جهان تنها کاهش یک درصدی را تجربه کرده است که این روند کاهشی تنها در کاهش ناگهانی سفرها به منطقه آسیا و اقیانوسیه است که پس از شیوع کرونا در چین سفرها به این منطقه با کاهش 9 درصدی مواجه شد. درحالی‌که دیگر مناطق جهان با افزایش گردشگران ورودی همراه بوده‌اند و خاورمیانه و اروپا به ترتیب رشد 6 درصد و 5 درصدی را تجربه کرده بودند.

باتوجه به اینکه در 32 درصد از کل مقصدهای جهانی در ابتدای فوریه مرزها به‌طور کامل به روی گردشگران بین‌المللی بسته شده است سازمان جهانی سه ماهه چالش‌برانگیزی را برای گردشگری جهان پیش‌بینی می‌کند. براساس روند فعلی باتوجه به شرایط موجود ناشی از بحران کرونا، برآورد سازمان جهانی گردشگری برای سه ماه نخست سال 2021 برای ورود گردشگران بین‌المللی در مقایسه با مدت مشابه خود در سال 2019 کاهش 85 درصدی است که این امر از دست دادن 260 میلیون گردشگر در مقایسه با سطح پیش از همه‌گیری را نشان می‌دهد. این در حالی است که در سه ماه نخست سال 2020 بازار گردشگری با رکود 22 درصدی مواجه شده بود و سازمان جهانی گردشگری در ابتدا برآورد خود برای سال 2020 را کاهش 20 تا 30 درصدی ارزیابی کرده بود اما با رکود سهمگین نزدیک به 100 درصدی در ماه آوریل سناریوی خود را بین 57 تا 75 درصد قرار داد که در نهایت باتوجه به بحران شدید کرونا، سناریوی سوم (بدترین سناریوی ممکن) تحقق یافت و بازار گردشگری جهان با کاهش 73 درصدی مواجه شد که این امر ضربه سهمگینی را بر اقتصاد و مشاغل این عرصه وارد کرد. اگرچه برآوردها حاکی از بازگشت گردشگری جهان به سطح پیش از شیوع کرونا در سال 2024 است اما با توجه به عدم قطعیت در بهبودی کامل کرونا در واکسن‌های تولید شده، آینده بازار گردشگری تنها برحسب حدس و گمان تخمین زده می‌شود و نمی‌توان زمان دقیق و قطعی برای بازگشت سفرهای بین‌المللی درنظر گرفت.

با این حال، با نگاهی رو به جلو، سازمان جهانی گردشگری در چشم‌انداز خود از سال 2021 دو سناریو را ترسیم کرده است که بازگشت احتمالی سفرهای بین‌المللی را در نیمه دوم سال درنظر می‌گیرد. این بازگشت براساس عواملی از جمله کاهش عمده محدودیت‌های سفر به‌ویژه اروپا و آمریکا، موفقیت در برنامه واکسیناسیون عمومی، بهبود اعتمادسازی در بین مسافران یا اجرای پروتکل‌هایی هماهنگ مانند گواهینامه سبز دیجیتال– پاسپورت آنتی کرونا- برنامه‌ریزی شده در کمیسیون اروپا صورت می‌گیرد. سناریوی اول بازگشت سفرهای بین‌المللی را از جولای برآورد می‌کند که منجر به افزایش 66 درصدی ورود بین‌المللی در سال 2021 در مقایسه با پایین‌ترین سطح تاریخی سال 2020 می‌شود اما با این حال میزان ورود گردشگران خارجی 55 درصد کمتر از سطح ثبت‌شده در سال 2019 است. سناریوی دوم بازگشت احتمالی سفرها را از ماه سپتامبر درنظر گرفته است که افزایش 22 درصدی در مقایسه با سال 2020 خواهد داشت که 67 درصد کمتر از سطح 2019 است.