![]()
![]()
معرفی صنعت
سنگ‌آهن ماده اصلی تولید فولاد است و درصد قابل‌توجهی از سنگ‌آهن استخراج شده در سطح جهان صرف تولید فولاد می‌شود. عمده ذخایر سنگ‌آهن جهان در اختیار استرالیا، برزیل، روسیه است.
ایران با ذخایر قطعی 8/ 2 میلیارد تنی سنگ‌آهن جزو 10 کشور مهم در صنعت سنگ‌آهن در جهان به شمار می‌رود و حدود 2 درصد از ذخایر سنگ‌آهن دنیا را به خود اختصاص داده است.
بررسی شرکت‌های سنگ‌آهنی
شرکت‌های مطرحی که در حوزه استخراج و فروش سنگ‌آهن فعالیت می‌کنند شامل گل‌گهر (کگل)، چادرملو (کچاد)، سنگ‌آهن گهرزمین (کگهر) و صبانور (کنور) می‌شوند. دو شرکت گل‌گهر (کگل) و چادرملو (کچاد) از بزرگ‌ترین شرکت‌های سنگ‌آهنی کشور هستند که در ادامه بیشتر در مورد این دو شرکت بررسی خواهیم کرد.
در حال حاضر ارزش بازار شرکت‌های مرتبط با گروه کانی‌های فلزی در حدود 414 هزار میلیارد تومان معادل 9/ 5 درصد از کل بازار سرمایه است. طی سال 99 این گروه به‌طور متوسط بازدهی 7/ 208 درصدی داشته در‌حالی که بورس و فرابورس طی دوره مزبور 155درصد بازدهی ثبت کردند.
همچنین طی یکی دو هفته اخیر بازدهی کانی‌های فلزی نزدیک منفی 8/ 4 درصد بوده است.
سنگ‌آهن پس از تبدیل به کنسانتره و گندله تبدیل به فولاد می‌شود. گندله از نرمه سنگ‌آهن و سایر مواد افزودنی تشکیل شده است.
شرکت گل‌گهر
بر اساس آخرین آمار منتشر شده، شرکت گل‌گهر در فروش کنسانتره در سطح کشور با سهم 33 درصدی رتبه اول را به خود اختصاص داده است. همچنین در فروش گندله هم با سهم 29 درصدی نیز در رتبه اول قرار گرفته است (توجه شود که این آمار از دید مقدار تولید است).
مشتریان اصلی گل‌گهر شرکت‌های فولاد مبارکه، فولاد کاوه جنوب، فولاد هرمزگان، فولاد خراسان، فولاد خوزستان، مجتمع جهان فولاد سیرجان و شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر هستند.
شرکت چادرملو
از نظر مقدار تولید در سال 98 و 99 بعد از گل‌گهر در رتبه دوم قرار گرفته است. شرکت چادرملو به غیر از فروش سنگ‌آهن به صورت کنسانتره و گندله، فولاد نیز به فروش می‌رساند و در سال 1399 430هزار تن فولاد فروخته است. از نظر تنوع محصول شرکت چادرملو محصولات متنوع‌تری را تولید کرده و به فروش می‌رساند.
شرکت‌های سنگ‌آهنی با استخراج کانی‌های آهنی از معادن، در تلاش برای تکمیل زنجیره تولید فولاد در مجموعه خود هستند که در این میان تنها «کچاد» توانسته تمامی زنجیره تولید فولاد را در داخل شرکت تکمیل کند.
به عبارتی در میان شرکت‌های سنگ‌آهنی، تنها «کچاد» با استخراج از معدن امکان تولید فولاد خام را دارد و مابقی سنگ‌آهنی‌ها تا مرحله تولید گندله ظرفیت تولید دارند.
شرکت صبا نور
طی سال‌های اخیر نیز «کنور» توانسته با بهره‌برداری از طرح‌های توسعه‌ای ظرفیت تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر را ایجاد کند و به عبارتی ظرفیت تولید گندله در داخل مجتمع فراهم شده است. کنور در میان سنگ‌آهنی‌ها بیشترین حاشیه سود ناخالص را دارد. کنور بیشترین نرخ رشد درآمدی و بیشترین نرخ رشد سود عملیاتی را طی یک سال اخیر داشته که تولید محصولات با ارزش‌افزوده بالاتر عمده دلیل آن بوده است. انتظار می‌رود برای سال‌جاری نیز این روند تداوم یابد و به این ترتیب چشم‌انداز سودآوری مطلوب‌تری برای کنور در مقایسه با سایر سنگ‌آهنی‌ها فراهم می‌شود.
ارزش بازار
در جدول، شرکت‌های اصلی این صنعت از نظر ارزش بازار آورده شده است.
بزرگ‌ترین شرکت سنگ‌آهنی از نظر ارزش بازار گل‌گهر (کگل) است که با ارزش بازار تقریبی 149 هزار میلیارد تومانی در صدر این جدول قرار گرفته و بعد از آن چادرملو (کچاد) با ارزش بازار 131 هزار میلیارد در جایگاه دوم قرار دارد.
حاشیه سود
در جدول، حاشیه سود‌های خاص، ناخالص و عملیاتی آورده شده است.
بیشترین حاشیه سودها، مربوط به نمادهای کگهر و کنور است.
افزایش سود خالص نماد کنور به دلیل به دست آوردن سایر درآمد‌های غیرعملیاتی از طریق سرمایه‌گذاری بوده است.
در تمام این نمادها مشاهده می‌کنیم که حاشیه سود عملیاتی نسبت به حاشیه سود ناخالص کاهش چشمگیری نداشته و این نشان از این دارد که هزینه‌های شرکت‌ها، هزینه‌های معقولی بوده است.
تولیدات شرکت‌ها
در جدول مقایسه تولید شرکت‌ها در 99 نسبت به سال 98 آورده شده است.
همان طور که گفته شد شرکت گل‌گهر از نظر تولید در جایگاه نخست قرار گرفته است.
فروش شرکت‌ها
مبلغ فروش بر اساس آخرین گزارش‌های منتشر شده ذکر شده است.
بیشتر درآمد شرکت گل‌گهر از فروش گندله کسب شده و درصد قابل‌توجهی از درآمد کچاد از طریق فروش کنسانتره بوده است.
نکته قابل‌توجهی که داخل شرکت چادرملو (کچاد) وجود دارد بحث تکمیل زنجیره محصولات است. همان طور که گفته شد، شرکت چادرملو از نظر تنوع محصول شرایط بهتری نسبت به سایر رقبا دارد و همین امر باعث شده که در گزارش‌های چادرملو شاهد فروش فولاد نیز باشیم. درآمد صادراتی چادرملو در سال 99 فقط از طریق فروش فولاد بوده و درصد زیادی از تولید فولاد این شرکت به فروش صادراتی رسیده است، البته باید این را هم در نظر گرفت که شرکت‌های سنگ‌آهنی به دلیل وجود تقاضا داخل کشور و محدودیت صادرات، محصولات سنگ‌آهنی خود را در داخل کشور به فروش می‌رسانند.
با توجه به چشم‌انداز کشور در مورد صنعت فولاد و نیاز شرکت‌های فولادسازی به سنگ‌آهن در جهت تولید فولاد چشم‌انداز صنعت سنگ‌آهن در چند سال آینده مثبت خواهد بود و می‌توان از شرکت‌های سنگ‌آهنی به دید میان‌مدت سهم را برای پرتفوی خود انتخاب کرد.
