AT&T، T-Mobile و Verizon Communications بزرگترین شرکتهای مخابراتی هستند که این روزها برای ارائه خدمات 5G با یکدیگر رقابت میکنند تا در نهایت نسل جدیدی از خدمات اینترنت بیسیم را عرضه کنند که میتواند امکان ارتباطات بیشتر با سرعت و کیفیت بالاتر را برای کاربران فراهم کند. به عقیده مهندسان و مدیران فعال در صنایع، جالبترین ویژگی این شبکه ارتباطی جدید، تمام امکانات و قابلیتهایی است که میتواند ارائه کند، اما هنوز ابداع نشدهاند. این همان وعده مبهمی است که تاکنون نگذاشته است کاربران آنطور که باید برای استقبال از این نوآوری ارتباطی هیجانزده بشوند. این درحالی است که انقلابی که شبکه 3G در حدود دو دهه پیش در ارتباطات ایجاد کرد، راه استیو جابز را برای تولید آیفون هموار کرد که مهمترین نوآوری تکنولوژی از زمان اینترنت به حساب میآید. بعدها امکانات شبکه 4G LTE قابلیت ارائه سرویسهایی مانند FaceTime، TikTok و Uber را روی موبایلهای هوشمند فراهم کرد. شبکه 5G هم بهزودی قرار است گروه تازهای از گجتها و اپلیکیشنهای مصرفی و ضروری را با خودش به همراه بیاورد.
عرصههای تازه رقابتی برای اپراتورها
گفته میشود که این رقابت برای اپراتورهای ارائهدهنده خدمات بیسیم حساس و مهم است، چون هر کدام از آنها که بتوانند رهبری بازار 5G را در دست بگیرند، میتوانند امیدوار باشند که این جایگاه را دستکم تا یک دهه در اختیار خواهند داشت؛ موضوعی که قطعا تاثیر چشمگیری بر شبکههای ارتباطی که امروزه از آنها استفاده میکنیم، خواهد داشت. به تایید آمارها، تقریبا از آغاز سال 2010 و ورود شبکه 4G به عرصه ارتباطات، Verizon بهترین شبکه بیسیم مبتنی بر این شبکه را در اختیار داشته است. با این وجود سهم Verizon از این بازار چندان افزایش نیافته است. وضعیت AT&T هم در این زمینه، تعریف چندانی نداشته و حتی بدتر از رقیبش است. به این ترتیب آنها عملکردی بدتر از آنچه تصور میکردند در حوزه 4G داشتهاند. این درحالی است که T-Mobile که بازنده این رقابت بود، تنها با حضورش در این بازار باعث داغ شدن رقابت بر سر قیمت خدمات و سوق دادن این صنعت به سمت ارائه بستههای دیتای نامحدود نشد. این شرکت هم در زمینه تعداد مشترکان 4G و هم کسب سهم بازار بازنده بود. T-Mobile حتی در روند بازگشت سرمایه پنج سالهاش، از رشد سهام اغلب شرکتهای FAANG (شامل فیسبوک، آمازون، اپل، نتفلیکس و شرکت مادر گوگل یعنی آلفابت) و مایکروسافت هم عقب مانده است.
تاریخ نشان میدهد که ایجاد کاربردهای تازه برای این سیگنالهای قدرتمند 5G نسبت به کنترل کانالهای انتقالی آنها، ارزش بیشتری خواهد داشت. برای شرکتهای عضو باشگاه شرکتهای دارای سرمایه بازار تریلیون دلاری- مانند اپل و آمازون- و همچنین گروه جدید تکشاخهای تکنولوژی، شبکه 5G حکم سکوی پرتابی برای اپلیکیشنهای جدید را دارد که میتوانند تضمینکننده وابستگی یک دهه آینده کاربران به دستگاههای دیجیتال باشند و با رشد سودشان، امیدوار به کسب حاکمیت بازار باشند.
تفاوت رویکرد نسبت به صنعت سرگرمی
با این اوصاف است که T-Mobile قصد دارد به کمک زیرساختها و امکاناتی که با خرید شرکت مخابراتی Sprint در سال گذشته به ارث برده است، حاکمیت بازار 5G را به/ دست بیاورد. از طرفی اما هیچکدام از اینها AT&T و Verizon را از تلاش مشتاقانه برای صرف میلیونها دلار برای غلبه بر T-Mobile، باز نداشته است. حالا هر دوی این شرکتها که رقیب جدی T-Mobile در این زمینه به حساب میآیند، درحال خلاص شدن از دیگر بخشهای تجاریشان هستند که منابع آنها را مصرف میکنند. در همین راستا هفته گذشته AT&T اعلام کرد که تصمیم دارد از بازوی رسانهای خود یعنی WarnerMedia که کمپانی هالیوودی بزرگی است که سه سال پیش آن را با قیمت 102 میلیارد دلار خرید تا به کمک آن سرویس پخش آنلاین HBO Max را راهاندازی کند، مستقل و مجزا بشود. این کمپانی بخشی از داراییهایی به حساب میآید که قرار است با شرکت Discovery ادغام شوند. دو هفته پیش هم شرکت Verizon برندهای رسانهای خودش شامل AOL و Yahoo را فروخت. AT&T همچنین بازوی ارائهدهنده خدمات پخش ماهوارهای خودش یعنی DirecTV را هم مجزا کرد. تمام اینها درحالی است که غول تجارت الکترونیک جهان یعنی آمازون با قدمهایی محکم و مصمم به سمت صنعت رسانه پیش میرود و در همین راه هفته گذشته از خرید استودیوی فیلمسازی MGM با قیمت 45/ 8 میلیارد دلار خبر داد. درحالیکه غولهای تکنولوژی درحال ورود جدی به تجارت سرگرمی هستند، اپراتورهای بیسیم از این بخش صرفنظر میکنند تا بتوانند فضای کافی برای حضور در مزایدههای مربوط به خدمات بیسیم را فراهم کنند. به این ترتیب Verizon با مجموع هزینه 53 میلیارد دلاری درحالحاضر بزرگترین شرکت حاضر در مزایدههای دولتی است، درحالیکه AT&T با صرف 28 میلیارد دلار بعد از آن قرار دارد. AT&T همچنین هزینه سرمایهای خودش را به 24 میلیارد دلار در سال رسانده است، رقمی بسیار بالاتر از 19میلیارد دلاری که تحلیلگران انتظار دارند AT&T در سال 2022 برای سرمایهگذاریهای خودش صرف کند. این درحالی است که هر دو شرکتهای AT&T و Verizon در سال گذشته میلادی شروع به عرضه آیفونهای مبتنی بر 5G اپل به مشتریان مشخص کردند و به این ترتیب توانستند T-Mobile را که گوشیهای موبایل خودش را عرضه میکند، پشتسر بگذارند. حتی شرکت Comcast هم با کاهش نرخ خدمات شبکه موبایل Xfinity Mobile خودش، وارد این رقابت شده است. با این همه اما سرمایهگذاران چندان تحتتاثیر نیاز اپراتورها به توسل به بستههای تشویقی محبوبشان برای افزایش سهم بازارشان، قرار نگرفتهاند. در هفته گذشته قیمت سهام AT&T کاهش 7 درصدی داشته است و سهام Verizon هم درست با همان قیمتی معامله شده است که در سال گذشته داشت. در عوض نمودار رشد سهام T-Mobile درست روی همان مسیری جلو میرود که سهامدارانش انتظار داشتند. با این حال اما همانطور که بازار خدمات بیسیم درگیر جنگ رقابتی بر سر قیمتهاست، تصور اینکه یکی از این سه بازیگر بزرگ برنده بازار سهام باشد، سخت است. به این ترتیب است که تمایل AT&T برای ورود و حضور در بازار سرگرمیهای تلویزیونی و پخش آنلاین، توجیهپذیر خواهد بود. این شرکت در واقع به دنبال ارائه خدماتی اضافه مانند HBO Max بود تا به کمک آن بتواند درآمدش از هر کاربر را افزایش داده و آنها را از لغو اشتراکشان منصرف کند. این رویکرد در تئوری بسیار بهتر از آنچه بود که در عمل اتفاق افتاد. خدمات بیسیم احتمالا میتواند در بلندمدت و با روندی نسبتا ثابت، کسبوکار بسیار سودآوری باشد و به همین دلیل شاید چندان نیازی به وابستگی به صنعتی دیگر برای اثبات خود در بازار نباشد.
تا زمانی که اپلیکیشنهای نوظهور و محبوبی وجود دارند که برای کار به شبکه 5G متکی هستند، متقاعد کردن کاربران یا سرمایهگذاران برای پرداخت هزینه استفاده از این خدمات، کار چندان سختی بهنظر نمیرسد.