به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، برای دوره ای طولانی در جنگها، "راکت" به عنوان یک سلاح خاص و مهم مورد استفاده قرار میگرفت و گفته می شود چینیها در زمان حمله لشکر مغولها به سرزمینشان، اولین کاربران راکت در نقش نظامی بودند. پیش از آن، چینیها بیشتر از این وسایل برای ایجاد نور و صدا در جشنها استفاده میکردند. این استفاده کم و بیش ادامه داشت تا اینکه در دوره جنگ سرد، شاهد توسعه گسترده همه سامانههای جنگ افزاری در غرب و شرق بودیم. روسها برای ارتقا سامانه مشهور کاتیوشا، سراغ سامانه 122 میلی متری گراد رفتند که تبدیل به یک چهره ثابت در جنگها از اواسط جنگ سرد تا به همین امروز بوده است که در دوران جنگ تحمیلی هر دو طرف نبرد در حجم بسیار بالایی از این سامانه استفاده کردند. راکت های سامانه گراد به صورت کلی از دقت مناسبی برخوردار نیستند و در برد نهایی حدود 40 کیلومتر، گاهی به شعاع خطایی در حدود 90 متر نیز می رسند.
بیشتر بخوانید:
بازگشت «راکتهای ایرانی» به خط مقدم نقطهزنی با کمک عماد و قیام/ «زلزال و نازعات» آماده رقابت با غولهای بزرگ خارجی در عرصه صادرات +عکس
پیام مهمی که شلیکهای دقیق سپاه به ضد انقلاب مخابره کرد/ «آرش» ایرانی دوباره به کمک صیانت از مرزهای ایران آمد +عکس
کیت های ارتقاء برای راکت های 122 میلی متری ایرانی
راکت های 122 میلی متری سامانه گراد سالهاست که در کشور به ما به صورت انبوه تولید می شود. اما یکی از بحث هایی که به نوعی نقطه ضعف راکت های های این سامانه در همه دنیا بوده کمبود دقت است که در سایه حجم آتش بالا رفع می شود. در سالهای اخیر کشورهای مختلف اقدام به توسعه سیستم های هدایتی برای این راکت ها کرده اند؛ از نمونه های لیزری تا کیت های اپتیکی و کیت های پالسی ساخت چین از جمله گزینه های ارائه شده برای ارتقاء راکت های 122 میلی متری موجود در بازارهای جهانی است.
راکت های 122 میلی متری در اختیار نیروهای ایرانی در سالهای جنگ
راکت 122 میلی متری با کیت هدایت شونده در نمایشگاه وزارت دفاع
راکت 122 میلی متری ساخت چین با کیت هدایت
در جریان بازدیدهای اخیر مسئولان کشورمان از نمایشگاه دستاوردهای صنایع دفاعی، از یک راکت 122 میلی متری جدید رونمایی شده که این مدل جدید، دارای یک بخش افزوده شده با بالک های هدایتی است و بر اساس اعلام، خطای این راکت را به کمتر از 20 متر می رساند. راکت های 122 میلی متری معمولا به صورت شدید الانفجار و ترکش شونده هستند که برد کشندگی آنها بر اساس موج انفجار در حدود 20 و برد ترکش های آن ها نیز در حدود 30 متر است.
با رسیدن به شعاع خطایی کمتر از 20 متر می توان گفت پرتابگرهای گراد ایرانی به مهماتی بسیار پیشرفته تر دست پیدا کرده اند و ترکیب این مهمات با برد افزوده نزدیک به 40 کیلومتر بعلاوه سیستم های کنترل آتش دیجیتال و استفاده از پرنده های بدون سرنشین برای شناسایی و هدایت آتش تا سالها این جنگ افزار را به عنوان یک سلاح دقیق و موثر برای نیروهای مسلح ما حفظ خواهد کرد.
برد راکت های مشهور ایرانی افزایش پیدا کرد
نمی توان از راکت های ایرانی صحبت کرد و بحثی در خصوص خانواده های سری فجر نداشت؛ پرتابه هایی که امروز ستون فقرات قوای راکتی کشور را تشکیل داده و در مدل های مختلفی نیز عرضه شده است. به صورت استاندارد راکت های سری فجر در دو مدل اصلی 3 و 5 ارائه شدند. راکت فجر 3 یک پرتابه تک مرحله با کالیبر 240 میلیمتر، طول 5.2 متر و جرم 407 کیلوگرم بوده و به برد 43 کیلومتر میرسد. سرجنگی 90 کیلوگرمی این سلاح که 45 کیلوگرم آن ماده منفجره است قدرت تخریبی خوبی برای انهدام اهدافی چون مراکز فرماندهی و پشتیبانی، مراکز تجمع، پادگانها، فرودگاههای نزدیک خطوط رزمی و سایر اهداف دارد.
راکت فجر 3
پرتابگرهای این راکت با تحرک بالا برای اجرای حجم آتش بالا و نسبتاً دقیق روی مواضع دشمن نقش مفیدی ایفا میکنند. تجهیز یگانهای توپخانه ای به این راکت اندازها امکان پوشش منطقهای نسبتاً وسیع را در مدت کوتاهی بوجود آورده و با توجه به سرعت مناسب خودروی حامل قدرت تحرک یگانهای عملیاتی را به میزان زیادی افزایش داده و در عین حال آسیب پذیری واحدها در برابر آتش متقابل دشمن را کاهش میدهند.
فجر 5 نوع دوربردتر و مؤثرتری از خانواده فجر بوده که دارای کالیبر 333 میلیمتر، جرم 915 کیلوگرم که 175 آن مربوط به سرجنگی و 90 کیلوگرم آن ماده منفجره است. این راکت 6485 میلیمتری در بیشترین برد، به 75 کیلومتر میرسد. خودروی پرتابگر این راکت از همان نوع مربوط به راکت فجر 3 است ولی با پرتابگر 4 لولهای است. نوع دو مرحلهای از فجر 5 نیز تاکنون در چند نمایشگاه عمومی معرفی شده است که بیشتر از 9 متر طول داشته، به صورت تک فروندی شلیک شده و پس از شتاب گرفتن توسط پیشران مرحله اول، این بخش جدا شده و پیشران مرحله دوم روشن میشود. پیشران مرحله اول این راکت قطر بیشتری نسبت به خود موشک دارد و سرعت موشک را تا حد زیادی افزایش میدهد بطوری که این موشک به برد نهایی حدوداً 190 کیلومتر رسیده و شعاع مرگباری سرجنگی از نوع انفجاری شدید آن بالغ بر 100 متر است. این راکت نیز از روی پرتابگری مستقر بر کامیونهای مشابه موارد قبلی شلیک میشود.
راکت فجر 5 سی هدایت شونده
مدل های هدایت شونده بر اساس خانواده فجر 5 نیز در سالهای اخیر توسعه پیدا کرده است. یکی را می توان فجر سی و دیگری را نیز مدل F4CL معرفی کرد. دو نکته در نمایشگاه جدید وزارت دفاع در خصوص راکت های سری فجر وجود دارد که یکی مشاهده شدن یک راکت جدید است که در سر آن نوعی سیستم جستجو گر وجود دارد که می تواند از نوع اپتیکی یا لیزری باشد و شبیه به گونه F4CL است اما نکته جالب و جدید در خصوص آن این است که بالک های کوچکی نیز در نزدیکی جستجو گر مورد نظر به صورت باز شده دیده می شود که پیش از این در مدل F4CL دیده نشده بود. به نظر این بالک ها برای افزایش دقت در راکت مورد نظر نصب شده باشند.
راکت با سر جنگی و بالک های هدایتی در نمایشگاه وزارت دفاع
بخش هدایتی راکت F4CL
مسئله بعدی افزایش برد راکت های سری فجر 5 است. باید دقت کرد که راکت های فجر تک مرحله ای در 75 کیلومتر و مدل دو مرحله ای این راکت ها به برد 190 کیلومتر رسیده است. حالا در این نمایشگاه مشخص شده که نسل جدید این راکت ها که بر اساس ظاهر از نوع تک مرحله ای است به برد 150 کیلومتر رسیده که به معنی دو برابر شدن راکت های فجر 5 تک مرحله ای است.
راکت فجر 5 با کد GR40 در نمایشگاه وزارت دفاع - به بالک های نوع راکت دقت کنید
کلیپ مربوط به نمایشگاه وزارت دفاع - در اواخر کلیپ به برد 150 کیلومتری راکت های سری فجر 5 اشاره می شود
با توجه به موارد فوق، مشخص می شود نیروهای مسلح کشورمان و صنایع دفاع، در سالهای اخیر برنامه مدرن و مدونی را به اجرا گذاشته اند که ماحصل آن، افزایش دقت و برد راکت های توپخانه ای بوده و این رسته از نیروهای مسلح همچنان در مسیر رشد و شکوفایی لازم قرار دارد. با توجه به اینکه بسیاری از قدرت های مهم نظامی در دنیا و برخی دشمنان کشورمان نیز در سالهای اخیر طرح های مختلفی را برای توسعه توان راکتی خود تهیه کرده و روی موضوعاتی چون افزایش برد و ارتقاء دقت سامانه های خود متمرکز شده اند، نتایج حاصله از اقدامات متخصصان دفاعی جمهوری اسلامی نشان می دهد در این عرصه نیز اختلاف و عقب ماندگی نسبت به دیگر قدرت ها وجود نداشته و انشاء الله با توسعه و تولید انبوه سریعتر این سامانه ها، نیروهای زمینی کشورمان نیز مهیاتر از قبل به دفاع از امنیت و مرزهای کشورمان می پردازند.