صدای خشن (۱)

دکترعلی‌اصغر پیوندی؛ متخصص گوش؛ حلق و بینی

صدای انسان وقتی تولید می‌شود که ستون پرفشاری از هوا، از میان فضای گلو، خارج شده چین‌های صوتی را مرتعش سازد. عضلات حنجره‌ای چین‌های صوتی را به یکدیگر نزدیک می‌کنند و نیروهای عضلانی بازدمی، سبب افزایش فشار زیر گلو می‌شوند. فشار زیرگلوتی سرانجام به سطحی می‌رسد که سبب باز شدن گلوت می‌شود.

پس از خروج هوا فشار زیرگلوتی کاهش می‌یابد. هنگامی که هوا از مجرای باریکی عبور می‌کند فشار مطابق قانون برنولی کاهش می‌یابد در نتیجه چین‌های صوتی به طرف هم کشیده می‌شوند تا با شروع افزایش فشار زیر گلوتی چرخه جدیدی را آغاز کنند. تولید صدا با ارتعاش چین‌های صوتی ایجاد می‌شود.

نظم و دوره ارتعاشات چین‌های صوتی تعیین‌کننده کیفیت صداست. زیر و بم صدا به وسیله تعداد چرخه‌های ارتعاش چین‌های صوتی در ثانیه تعیین می‌شود. بلندی که معیار اندازه‌گیری آن دسی‌بل است با دامنه هر ارتعاش مشخص می‌شود. زیر و بم صدا و بلندی آن توسط کنترل‌های حرکتی ظریف طول و کشش چین‌های صوتی و فشار جریان هوا تغییر می‌کنند.

تکلم به وسیله هماهنگی بین زبان، کام، دندان‌ها و لپ‌ها ایجاد می‌شود. خشونت صدا ممکن است ناشی از اختلالی باشد که خصوصیات ظاهری طناب‌های صوتی یا ظرفیت ارتعاشی چین‌های صوتی را تغییر داده است. صدا در طول چرخه زندگی تغییر می‌یابد.

تغییر فیزیکی در حین بلوغ در بردارنده تکامل خصوصیات ثانویه جنسی است که از مهم‌ترین و قابل توجه‌ترین‌شان تمایز صدای مرد بالغ با زن بالغ است. در بلوغ حنجره به سرعت رشد می‌کند و این تغییرات سبب تغییر صدا می‌شوند. محدوده صوتی بسیار محدود کودکان در هر دو جهت زیر و بم توسعه می‌یابد تا به محدوده بالغین برسد.

ارزیابی صدا

کیفیت صدا، تشدید بینی و وضوح گفتار از اولین لحظه برخورد پزشک و بیمار در حین تهیه شرح حال معمولی ارزیابی می‌شوند. عواملی که در ناهنجاری‌های صدا شرکت دارند آلرژی‌ها، ترشحات پشت بینی، استفاده نادرست و سوء استفاده از صدا، در تماس با دود سیگار بودن (مستقیم یا غیرمستقیم) بیماری ریفلاکس معده- مری و اختلالات تنفسی است.

علایم همراه مانند بلع غیر طبیعی، بلع دردناک خلط خونی یا ایجاد صدا همراه با درد (ادینوفونی) می‌توانند در طبقه‌بندی ضایعه کمک کنند. پرسش‌هایی که وابسته به اعمال جراحی پیشین است مانند لوله‌گذاری داخل نایی باید مطرح شود. اعمال جراحی روی گردن، مهره‌های گردنی، سینه یا تیروئید ممکن است منجر به آسیب عصب راجعه حنجره‌ای شوند.

وجود بیماری‌های سیستمیک و مصرف داروهایی که روی چین‌های صوتی اثر خشک‌کنندگی دارند مانند آنتی‌هیستامین‌ها و داروهای آنتی کولینرژیک باید ارزیابی شوند. اکثر ناهنجاری‌های صوتی به راحتی از راه گوش کردن به صدا، تهیه شرح حال و انجام لارنگوسکوپی در مطب قابل تشخیص است. لارنگوسکوپی فیبراپتیک، معاینه حنجره را بسیار تسهیل کرده است.

معاینه‌کننده باید با آناتومی طبیعی حنجره در هنگام استراحت، تنفس آرام و تکلم آشنا باشد. عکس‌برداری ویدئویی حنجره، معاینه موج مخاطی چین صوتی در حال ارتعاش را ممکن می‌سازد و می‌تواند در تشخیص ناهنجاری‌های صوتی مفید باشد. چین‌های صوتی تقریباً به میزان 125 هرتز در مردها و 185 هرتز در خانم‌ها مرتعش می‌شوند.

عکس‌برداری ویدئویی حنجره با استفاده از منبع نوری که به صورت دوره‌ای قطع یا وصل می‌شود، برای مطالعه مراحل حرکت چین‌های صوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از میان یک رشته تصاویر به سرعت در حال تغییر تصویر حرکات آهسته و آشکار چین‌های صوتی ساخته می‌شود. عواملی مانند قرینگی، دوره موج طناب صوتی دامنه حرکت و درجه بسته شدن گلوت ارزیابی می‌شوند.

ندول‌های صوتی

ندول‌های صوتی که ندول خوانندگان هم نامیده می‌شوند تمایل دارند که به صورت دو طرفه در محل اتصال 3/1 قدامی و میانی طناب‌های صوتی حقیقی ایجاد شوند. این ندول‌ها در خانم‌ها و بچه‌ها شایع‌ترند و وجود آنها نشانه استفاده نادرست و سوء استفاده مزمن از صداست.

ندول‌های اولیه تنها خونریزی‌های زیرمخاطی‌اند و ممکن است با استراحت بهبود یابند. ندول شایع‌ترین علت خشونت صدا در گروه سنی کودکان است. نخستین گام درمان ندول‌های صوتی، آموزش بیمار در پرهیز از استفاده نادرست یا سوء استفاده از صداست، ندول‌های مقاوم را می‌توان از طریق جراحی و به کمک لیزر خارج کرد.

 پولیپ‌های طناب صوتی

ممکن است پولیپ‌های طناب صوتی دوکی شکل، پایه‌دار، لخته خونی باشند. پولیپ‌ها با پاره شدن مویرگ در فضای زیر اپی‌تلیالی در حین خروج شدید صدا پدیدار می‌شوند و تاول کوچکی درست می‌کنند. تاول معمولاً خود به خود برطرف می‌شود با این حال چنانچه به تارهای صوتی استراحت لازم داده نشود ممکن است پولیپ تشکیل شود.

پولیپ‌ها معمولاً یک طرفه هستند و در 3/1 قدامی تا میانی طناب صوتی حقیقی ایجاد می‌‌گردند پولیپ‌های منتشره بیشتر در مردان مسن‌تر با سابقه سیگار کشیدن و استفاده نامناسب از صدا دیده می‌شود. ارایه بهداشت صوتی و اجتناب از سیگار کشیدن ضروری است. از آنجا که پولیپ‌ها در مردان مسن‌تر شایع‌ترند برداشت جراحی پولیپ برای رد سرطان اغلب الزامی است...

برای خواندن بخش دوم- صدای خشن- اینجا کلیک کنید.