این درحالی است که به دنبال برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران و انتخاب سیدابراهیم رئیسی به‌عنوان رئیس‌جمهور بعدی کشورمان، این مساله که آیا گفت‌وگوهای احیای برجام در همین زمان باقی‌مانده از دولت حسن روحانی به فرجامی خواهد رسید یا ممکن است به دولت بعدی سپرده شود، به پرسش جدی تبدیل شده است.
همچنین سخنگوی دولت گفت که دولت خود را متعهد می‌داند صرف‌نظر از حاشیه‌ها به مذاکرات ادامه دهد. ربیعی ادامه داد: «از نظر ما تاکنون هر آنچه باید در میز مذاکرات مورد گفت‌وگو قرار بگیرد به بحث میان طرفین گذاشته شده است. دیدگاه ما برای همه طرف‌ها کاملا روشن است و ما بر این دیدگاه‌ها تاکید داریم.»
منتظر تصمیمات طرف مقابل هستیم
به گزارش «ایرنا» علی ربیعی روز سه‌شنبه در نشست خبری تاکید کرد: «گفت‌وگوها به‌جایی رسیده که همه طرف‌ها باید تصمیمات خود را اتخاذ کنند. ما تصمیمات خود را اتخاذ و اعلام کرده‌ایم و منتظر هستیم طرف‌های مقابل به شمول ایالات‌متحده آمریکا تصمیمات سیاسی خود را اعلام کنند تا بتوانیم براساس آن در دوره بعدی مذاکرات، روشن‌تر صحبت کنیم.»
ربیعی با بیان اینکه درباره رفع تحریم‌ها در بخش‌های اصلی اقتصاد ایران مانند انرژی، مالی، بانکی، بیمه و ... اتفاق نظر وجود دارد، افزود: «با این حال اگر درمورد همه موضوعات در دستور کار مذاکرات، توافق حاصل نشود، عملا توافقی شکل نگرفته است و اگر در همه موارد توافق شکل بگیرد، می‌توانیم از یک توافق شکل‌گرفته صحبت کنیم.»
رفع تحریم‌ها در اولین فرصت
دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس‌جمهوری با تاکید بر اینکه هر توافقی الزاما در برگیرنده رفع تحریم‌های ظالمانه در حوزه اقتصاد علیه ایران خواهد بود، گفت: «براساس رهنمودهای رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه اگر رفع تحریم‌ها امکان‌پذیر باشد حتی یک روز نباید تعلل کرد، دولت خود را متعهد می‌داند صرف‌نظر از حاشیه‌ها مذاکرات را با عزم کامل ادامه دهد و مصمم هستیم رفع تحریم‌ها را در اولین فرصت محقق کنیم؛ اما عجله‌ای نداریم در طول زمان باقی‌مانده از تصدی دولت، بخواهیم برای به نتیجه رسیدن مذاکرات، از حقوق خود صرف‌نظر کنیم.»
آینده توافق ایران و آژانس
سخنگوی دولت درپاسخ به این سوال که با توجه به اینکه مذاکرات وین هنوز به نتیجه نرسیده و توافق مشروط ایران و آژانس هم پایان یافته آیا ایران تصمیمی برای تمدید این توافق دارد و درصورت عدم تمدید این توافق رابطه تهران و آژانس انرژی اتمی به چه صورت خواهد بود، گفت: «پیش از این یک‌بار تمدید توافق ایران و آژانس به‌دلیل وجود فضای مثبت و چشم‌انداز امیدبخش برای رسیدن به توافق انجام گرفت. با این حال، ما همواره این ملاحظه را هم داشته‌ایم که تمدید این توافق به معنای مذاکرات فرسایشی نباشد.» وی یادآور شد: «ما به این نتیجه رسیده‌ایم که مذاکرات به اندازه کافی تداوم داشته و انتظار داریم که طرف آمریکایی تصمیم نهایی خود را برای بازگشت به تعهدات و اجرای مقررات بین‌المللی اتخاذ کند.»
ربیعی با اشاره به اینکه درحال بررسی ضرورت و امکان تمدید توافق با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای هستیم و در این مسیر همه گزینه‌ها را در نظر خواهیم گرفت، ادامه داد: «البته نحوه رابطه ایران با آژانس درصورت عدم تمدید این توافق صرفا براساس پادمان خواهد بود و جمهوری اسلامی ایران تعهد بیشتری را برعهده نخواهد گرفت.» دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس‌جمهوری گفت: «قانون مجلس درخصوص تعهدات و وظایف دولت کاملا روشن است و تاکنون نیز دولت در همان راستا حرکت کرده است. درمورد موضوع توافق سه ماهه با آژانس و چگونگی تداوم یا عدم تداوم آن، هنوز تصمیمی اتخاذ نشده و به محض اتخاذ تصمیم اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
درخواست‌های زیاده‌خواهانه غرب
همزمان یک سناتور آمریکایی در توییتی از ایران خواست تا هر چه سریع‌تر توافق فنی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تمدید کند. به گزارش «ایسنا» یک عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنای آمریکا روز دوشنبه در توییتی نوشت: «ایرانیان باید سریعا با تمدید این توافق موافقت کنند. [اطاله]گفت‌وگوهای ایران و آمریکا در بحبوحه این مسائل منطقی نیست.»
همچنین دوشنبه عصر وزارت‌خارجه فرانسه در موضعی مداخله‌جویانه، خواستار ادامه همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و فراهم کردن دسترسی کامل این نهاد به تاسیسات هسته‌ای ایران شد. به گزارش خبرگزاری فارس، وزارت‌خارجه فرانسه درحالی‌که این کشور یکی از اعضای غیرمتعهد برجام است، در اظهاراتی مداخله‌جویانه درخصوص تفاهم فنی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از ایران خواست هرچه سریع‌تر دسترسی کامل آژانس به تاسیسات هسته‌ای خود را فراهم کند. به گزارش «العربیه» این وزارتخانه اعلام کرد: «ایران باید به همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه دهد و فورا دسترسی کامل (به تاسیسات هسته‌ای) را برای این نهاد فراهم کند.» وزارت‌خارجه فرانسه در ادامه از اینکه «ایران توافق نظارت با آژانس را تایید نکرده است»، ابراز تاسف کرد.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت‌خارجه ایران، روز دوشنبه هفتم تیر در نشست خبری هفتگی خود گفت: «تاکید می‌کنم که همچنان هیچ تصمیمی، سلبی یا ایجابی، درخصوص دوربین‌ها و توافق قبلی با آژانس گرفته نشده. نه ادامه و نه عدم ادامه. یعنی نه نگه‌داشتن و نه پاک کردن.» این درحالی است که روز یکشنبه محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی گفته بود جمهوری‌اسلامی اطلاعات ضبط‌شده دوربین‌های مستقر در تاسیسات اتمی را به آژانس تحویل نخواهد داد. به‌دنبال تصویب «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» در مجلس، جمهوری‌اسلامی اقدام به گسترش فعالیت‌های اتمی و کاهش نظارت‌های بین‌المللی کرد. با این حال توافق موقتی بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امضا شد که ابتدا سه ماه و سپس یک ماه ادامه یافت. این توافق پنج‌شنبه گذشته منقضی شد و هنوز تصمیمی درباره تمدید آن گرفته نشده است. آژانس جمعه گذشته اعلام کرد که هنوز جمهوری‌اسلامی پاسخی درباره تمدید توافق نداده است. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس نیز بر اهمیت چنین توافقی تاکید کرد و خواستار «پاسخ فوری» تهران شد. آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا روز جمعه هشدار داد که عدم‌تمدید توافق دوجانبه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک موضوع بسیار نگران‌کننده است که باید حل شود. این درحالی است که دور ششم گفت‌وگوهای ایران و کشورهای 1+4 به‌علاوه آمریکا به تازگی پایان یافته و قرار است به‌زودی دور هفتم برگزار شود. آمریکا و شرکای اروپایی‌اش در برجام خواستار «تصمیم نهایی» جمهوری‌اسلامی در این مذاکرات هستند؛ اما در مقابل ایران می‌گوید که «تصمیم سخت» خود را پیش‌تر گرفته و اکنون نوبت کشورهای مقابل است.
وعده بایدن به تل‌آویو
همزمان رئیس‌جمهور آمریکا و رئیس رژیم صهیونیستی در دیدار روز دوشنبه خود درباره موضوعات مختلفی از جمله برنامه هسته‌ای ایران گفت‌وگو کردند. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری رویترز، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در دیدار روز دوشنبه‌اش با روون ریولین، رئیس رژیم صهیونیستی درباره روابط واشنگتن- تل‌آویو گفت: «تعهد من نسبت به اسرائیل راسخ است.»
بایدن درباره برنامه هسته‌ای ایران به ریولین گفت: «چیزی که می‌توانم به شما بگویم این است که ایران هیچ‌گاه در دوره من به سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت.» این درحالی است که پیش‌تر مقامات جمهوری اسلامی بارها تاکید کرده‌اند که تولید و استفاده از سلاح هسته‌ای حرام است و قصد ساخت آن را ندارند. همچنین کاخ‌سفید در بیانیه‌ای درباره این دیدار به ادعاهایی درباره نقش ایران در منطقه پرداخت و نوشت که بایدن در گفت‌وگو با ریولین تاکید کرد که آمریکا در مقابله با آنچه عملکرد مخرب ایران می‌خواند و حمایت آن از نیروهای نیابتی تروریستی که پیامدهایی ثبات‌زدا برای منطقه دربردارد، ثابت قدم است.
بلینکن: اکنون توپ در زمین ایران است!
از سوی دیگر وزیرخارجه آمریکا که اخیرا بارها از باقی ماندن مشکلات جدی در مذاکرات سخن گفته است، تاکید کرد که توپ اکنون در زمین ایران است و خواهیم دید که چه تصمیمی اتخاذ می‌کنند. به گزارش «ایسنا» به نقل از الجزیره، آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا گفت: «در مذاکرات غیرمستقیم با ایران از برخی موانع عبور کردیم؛ اما همچنان اختلافات بنیادین وجود دارد.» وزیرخارجه آمریکا تاکید کرد: «توپ اکنون در زمین ایران است و خواهیم دید که چه تصمیمی اتخاذ می‌کنند و ما نمی‌دانیم که رهبر ایران آماده بازگشت به تعهدات هسته‌ای است یا خیر؟» به گزارش «ایسنا» سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت‌خارجه روز دوشنبه در پاسخ به سوالی درمورد مذاکرات وین و برجام و انتظارات کشورهای طرف مذاکره از ایران در این مذاکرات تصریح کرد: «اگر امروز برجام زنده است و برجامی است که درخصوص اجرای آن گفت‌وگو انجام می‌شود به‌خاطر جمهوری اسلامی ایران و تصمیمی است که ایران بعد از خروج آمریکا از این توافق بین‌المللی و بی‌عملی اروپا اتخاذ کرد.»
این دیپلمات ارشد کشورمان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران و مردم بزرگ ایران سهم خود را برای حفظ برجام داده‌اند و تصمیم سختی را که باید می‌گرفتند در همان مقطع گرفتند، ادامه داد: «آمریکا باید بداند که در این مذاکرات در موضع مجرم حضور دارد؛ چراکه طرفی است که تمام تلاش‌های خود را انجام داد که برجام را از بین ببرد و همه این موضوع را می‌دانند.» خطیب‌زاده ادامه داد: «ما تنها چیزی که اکنون در مورد آن گفت‌وگو می‌کنیم، چگونگی اجرای برجام است و نه درمورد اصل برجام یا آینده آن بلکه درمورد اجرای آن گفت‌وگو می‌کنیم. جز منافع مردم و تحقق آن چیز دیگری برای ما مهم نیست و این آمریکاست که باید برجام را به‌طور کامل اجرا کند و به تعهدات خود بازگردد؛ چرا که ما پیش از این ثابت کرده‌ایم به آنچه امضا می‌کنیم، به‌صورت کامل پایبند هستیم.»
باید برجام را به مسیر درست برگردانیم
همچنین جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار یک مطلب اعلام کرد: این اتحادیه در همکاری با دیگر کشورها باید برجام را به مسیر درست برگرداند. به گزارش خبرگزاری فارس، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در صفحه اینترنتی دفتر خود مطلبی درباره روابط این اتحادیه با روسیه منتشر کرد و در آن از لزوم احیای توافق هسته‌ای ایران سخن گفت.
جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تقسیم‌بندی حوزه روابط اتحادیه با روسیه به موضوع توافق هسته‌ای ایران (برجام) و تعامل بروکسل و مسکو در این باره اشاره کرد و نوشت: «آخرین ستون روابط ما با روسیه تعامل است. چه دوست داشته باشیم و چه دوست نداشته باشیم، روسیه یک بازیگر بزرگ در صحنه جهانی است و حضور سیاسی خود را در بخش‌های بسیاری از جهان افزایش داده است از قبیل کشورهایی که در آنها منافع اتحادیه اروپا هم در خطر هستند. لیبی، افغانستان، ناگورنو قره‌باغ و سوریه مثال‌های مشخص این کشورها هستند.» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا سپس تصریح کرد: «من همچنین دارم به ایران و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هم فکر می‌کنم؛ توافقی که روسیه هم عضوی از آن است و ما باید آن را به مسیر قبلی برگردانیم (به مسیر قبل از خروج آمریکا از برجام برگردانیم و این توافق را احیا کنیم).»
