خرید اولین گوشی برای بچهها لحظه هیجانانگیز و بزرگی است. با داشتن گوشی دنیای جدید به روی کودکان و نوجوانان باز میشود که به کمک آن میتوانند با دوستان و همکلاسیهای خود ارتباط داشته باشند و ساعتها با برنامهها و بازیهای آن سرگرم شوند.
برای والدین اما این لحظه نگرانیهای جدیدی را به دنبال دارد. مواردی مثل استفاده طولانی مدت از گوشی و مضرات آن، استفاده نامناسب از شبکههای اجتماعی و پیامرسانها میتواند آسیبهایی را به بچهها و خانوادهها وارد کند.
خوشبختانه راهکارهای مفید و موثری برای رفع این نگرانیها و مدیریت آن وجود دارد. راهحلهایی که به والدین کمک میکند تا بدون سختگیریهای آزاردهنده، عادتهای مثبت دنیای دیجیتال را به کودکان خود بیاموزند و در مواقع لازم به شکل نامحسوس بر روی رفتار آنها کنترل و نظارت داشته باشند. در ادامه مروری داشتهایم بر چهار قانون یا توصیهای که پدر و مادرها به کمک آنها میتوانند از فرزندان خود در برابر خطرات دنیای آنلاین محافظت کنند.
تنظیم قوانین
پیش از خرید و تحویل گوشی به کودکان در مورد اینترنت با آنها صبحت کنید تا برای اولین بار با این فضا آشنا شوند. یکی از مهمترین نکتهها آموزش کودک از طریق مشاهده رفتار سایر اعضای خانواده و الگوبرداری از آنهاست. عادتهای سالم فضای مجازی از این طریق به کودکان منتقل میشود. برای این کار یک قرارداد اینترنتی خانوادگی در مورد رفتارهای اعضای خانواده با گوشیهای هوشمند و اینترنت تعیین کنید. در مورد این قوانین با همه اعضای خانواده صحبت کنید و از همه از جمله کودکان بخواهید تا توافقنامه را امضا کنند (این کار به کودکان احساس مسئولیت بیشتری میدهد).
در این قوانین میتوانید مواردی مثل محدودیتهای زمانی استفاده از گوشی، کنار گذاشتن گوشیها و تبلتها پیش از رفتن به رختخواب، عدم استفاده از گوشی هنگام غذا خوردن و… را تعیین کنید تا به تدریج عادتهای مثبت شکل بگیرد.
تا پیش از این توصیه میشد که کودکان تنها دو ساعت در روز با گوشیها کار کنند. اما با مجازی شدن آموزش این توصیه کاربرد خود را از دست داده و کودکان و نوجوانان در حال حاضر زمان زیادی را در کلاسهای مجازی میگذرانند. بهتر است تا محدودیتها را بر روی صفحه نمایش گوشی اعمال کنید و با گذاشتن تایمر 45 دقیقهای، کودکان را مجبور کنید تا از جای خود بلند شوند و دقایقی را به چشم و ذهن خود استراحت دهند.
نظارت نرمافزاری
یکی از مهمترین نکتهها نوع نظارت و کنترل رفتار کودکان و نوجوانان است. انتخاب روش غلط میتواند نتایج نامناسبی را در پی داشته باشد. شیوههایی مثل قطع دسترسی به اینترنت و کارهایی از این قبیل نتیجه مثبتی به همراه ندارد و گاهی اوقات مشکلات بیشتری را خلق میکند. بهترین راهکار انتخاب نظارت نرمافزاری بر روی فعالیتهای مجازی فرزندان است. برای این کار باید دستگاهی که برای کودکان و نوجوانان انتخاب میکنید، دارای ویژگیهای امنیتی بالایی در زمینه حفظ اطلاعات شخصی باشد تا آنها را از خطرات دنیای آنلاین در امان نگه دارد.
مثلا گوشی گلکسی A51 سامسونگ از قابلیتی به نام پلتفرم امنیتی ناکس (Knox) بهره میبرد که از اطلاعات گوشی در برابر هر گونه بدافزار و تهدیدی محافظت میکند. این پلتفرم بالاترین سطح حفاظت از اطلاعات را در سرتاسر گوشی از چیپ پردازنده گرفته تا نرمافزارها و اپلیکیشنها برقرار میکند.
مدیریت اطلاعات
رویکردهای نظارت والدین بر فعالیتهای کودکان متناسب با سنین آنها متفاوت است. برای کودکان خردسال قابلیتی مثل حالت ویژه کودک یا Samsung Kids در گوشیها و تبلتهای سامسونگ خیال والدین را نسبت به وبسایتها و محتواهای نامناسب کاملا راحت میکند. در حالت کودک، فرزندان میتوانند در یک فضای امن و کنترل شده با بازیها و برنامههای مناسب سرگرم شوند و آموزش ببینند.
اما در زمانی که کودکان تا اندازهای بزرگ میشوند که بتوانند با شبکههای اجتماعی و پیامرسانها کار کنند میبایست از روشهای دیگر کمک گرفت. در این سنین نگرانیهای زیادی برای والدین نسبت به دریافت و تماشای محتواهای نامناسب، سرقتهای اینترنتی، فیشینگ و… به وجود میآید. برای نظارت از راه دور میتوانید از اپلیکیشنهای ویژه مدیریت والدین استفاده کنید. در منوی تنظیمات گوشیهای سامسونگ بخشی به نام Digital Wellbeing and parental controls وجود دارد، با انتخاب گزینه Parental controls میتوانید برنامه Google Family Link for parents را دریافت و از قابلیتهای این برنامه بهره ببرید.
برنامه Google Family Link به منظور نظارت و مدیریت والدین بر روی گوشی کودکان و نوجوانان طراحی شده است. در این برنامه والدین، حساب گوگل مخصوص فرزند خود را میسازند و با متصل کردن این حساب به گوشی خود میتوانند از فعالیتهای فرزندان در دنیای مجازی آگاه شوند.
این برنامه قابلیتهایی مثل نظارت و مدیریت برنامههای نصب شده روی گوشی، ایجاد محدودیت زمانی استفاده از گوشی، قفل کردن گوشی از راه دور و… را به والدین ارائه میدهد.
قانون طلایی
با وجود همه قابلیتهایی که گوشیها و برنامهها در اختیار والدین میگذارند اما نمیتوان تمامی کارها را بر عهده نرمافزارها و اپلیکیشنها گذاشت. توجه مداوم و صحبتکردن با کودکان و نوجوانان موثرترین شیوه و طلاییترین قانون است. همانند دیگر بخشهای تربیت کودکان، آگاهی بخشی نسبت به فضای مجازی و رفتارها و عادتهای سالم آن بر عهده والدین است که با گفتوگو و مراقبتهای لازم ایجاد میشود.