تحلیل بازار فروش در سینماهای جهان

مقایسه فروش فیلم‌های صدرنشین بازار جهانی اکران در چهار سال 2018 تا 2021 نشان می‌دهد که بازارهای سینمایی پس از یک وقفه و گپ بحرانی در سال 2020 در حال نزدیک شدن به روزهای اوج خود هستند. البته همان‌طورکه در نمودار نیز مشخص است، فاصله میان صدرنشینان فروش در سه نمودار مربوط به سال‌ها 2018 تا 2021 بسیار زیاد است. بنابراین نمی‌توان امیدوار بود که در زمان کوتاهی این فاصله از میان برود.

  روزهای اوج بازار

2019 آخرین سالی بود که فیلم‌ها به فروش میلیاردی دست پیدا کردند، آخرین سالی که دوستداران سینما برای تماشای فیلم‌های محبوبشان صف بستند و کنار هم فیلم تماشا کردند. در این سال در هنگام اکران فیلم «انتقام‌جویان: پایان بازی» صف‌های طولانی در کنار درهای ورودی سینماهای آمریکا و بسیاری از کشورهای جهان شکل گرفت. سانس‌ها یکی پس از دیگری با ظرفیت کامل اکران می‌رفت این فیلم توانست در سال 2019 با ثبت رقم 2 میلیارد و 798 میلیون دلار فروش در بازارهای جهانی، جایگاه خوبی برای خود در میان پرفروش‌ترین آثار تاریخ سینما به دست بیاورد.

اما با پایان 2019 همه معادلات به هم ریخت و سینماها با شوک شکننده بزرگی مواجه شدند. همان‌طور که پیداست در سال 2020 بازار اکران شکست خورد.

شیوع کرونا به سرعت بساط سینما را جمع کرد؛ وقتی کرونا از راه رسید سالن‌های سینما در سراسر دنیا از جمله ایالات متحده بسته شدند و برای مدتی طولانی حتی امکان تولید فیلم‌های جدید هم وجود نداشت. در نتیجه تقریبا همه فیلم‌های مهم 2020 تاخیر خوردند و اکران‌هایشان به زمان‌های نامعلوم موکول شد.

بعضی فیلم‌ها هم مستقیما راهی شبکه نمایش خانگی شدند یا اینکه امتیاز پخش خود را به نتفلیکس و بقیه سرویس‌های استریم واگذار کردند.

فیلم‌های پرخرجی که به امید فروش‌های میلیاردی به پرده آمده بودند نتوانستند آنچنان که انتظار می‌رفت درآمد درخوری از گیشه به دست آورند. در آن شرایط فروش نیم میلیارد دلاری هم یک معجزه محسوب می‌شد و البته هیچ فیلمی در این سال نتوانست فروش جهانی خود را به نیم میلیارد دلار هم برساند.

و اما 2021

فروش ناامیدکننده نیست. رضایت بخش هم نیست اما اگر سویه‌های جدید کرونا مجالی به سینماها بدهند و مردم بتوانند همچنان به سینماها بروند، اوضاع می‌تواند بهتر هم بشود. 2021 دست‌کم در نیمه اول خود تفاوت معنا داری با سال 2020 ندارد؛ اما بعید نیست که در پایان سال وضعیت فروش‌ها، امیدوارکننده شود و بازار را به اصطلاح بتکاند.

در همین چند ماه اخیر چند بار رکوردهای افتتاحیه فیلم‌ها در دوره کرونا شکسته شده و همین موضوع باعث شده تا فیلم‌های در صف مانده رغبت بیشتری به اکران نشان بدهند. با این حال همچنان کارشناسان معتقدند که سال آغاز بازگشت به بازارهای میلیاردی 2022 است نه 2021.

به هر روی رقابت بر سر صدرنشینی بازار در این روزها در بازار سینماهای آمریکا و دیگر کشورهای جهان گرم است. در هفته اخیر هم «پیر» فیلم جدید «ام. نایت شیامالان» با فروش بیش از 16 میلیون دلار در نخستین آخر هفته اکرانش گیشه‌ها را گرفته است.

این فیلم که در سه روز اول اکرانش 5/ 16 میلیون دلار فروخته محصولی از کمپانی یونیورسال و با بازی آلکس وولف و توماسین مکنزی ساخته شده است. «پیر» فقط در روز جمعه 8/ 6میلیون دلار از اکران در 3355 سالن سینما کسب کرد. فروش تقریبا 10 میلیون دلار دیگر در 2 روز بعدی کافی بود تا این فیلم بتواند عنوان پرفروش‌ترین فیلم هفته را از آن خود کند.

به این ترتیب «پیر» چهاردهمین فیلم شیامالان خوانده شده که توانسته بیش از 15 میلیون دلار در نخستین آخر هفته اکرانش کسب کند و هفتمین فیلم وی شده که در صدر فروش گیشه جای گرفته است. «پیر» درباره خانواده‌ای در تعطیلات است که در یک ساحل اقامت می‌کنند و به سرعت پیر می‌شوند و همه زندگی‌شان در یک روز سپری می‌شود.

پیش‌بینی شده بود که این فیلم بتواند کارش را با فروش 15 میلیون دلاری آغاز کند و مانند «بیوه سیاه» و «هرج و مرج فضایی 2» ظاهر شود.

این در حالی است که شیوع نوع دلتای ویروس کرونا بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و ضرورت استفاده از ماسک ممکن است برخی از سینماروها را از سالن‌ها دور کند.  «چشم مار» با بازی هنری گلدینگ با فاصله نزدیکی پس از «پیر» قرار گرفته و این فیلم که محصول پارامونت است فروشی 4/ 13 میلیون دلاری را ثبت کرده است. پیش بینی‌ها این بود که این فیلم بتواند 2/ 14 میلیون دلار بفروشد. فروش این فیلم از نمایش در 3521 سالن سینما تنها در روز جمعه 47/ 5 میلیون دلار بود.

«بیوه سیاه» و «آشوب فضایی 2» نیز در مکان‌های سوم و چهارم باکس آفیس قرار گرفته‌اند.  «سریع و خشمگین 9» نیز هر چند در مکان پنجم باکس آفیس جای گرفته اما این هفته موفق شد تا رقم فروشش را در مجموع از مرز 600 میلیون دلار فراتر ببرد.