آرک و کاربرد آن در معماری داخلی

اطلاعات معماری: آرک یا در اصطلاح فارسی قوس (طاق) برای انتقال بار عمودی وزن به تکیه‌گاه ها در یک دهانه ایجاد می‌شود. قدمت طاق به دو هزار سال پیش از میلاد و به منطقه" میان رودان"  باز می‌گردد. طاق از لحاظ شکل هندسی به انواعی همچون نیم‌دایره، بیضوی، سهموی، و زنجیروار و از جهت روش و نام به انواعی چون: کمان، دسته سبدی، عجمانه، چهارقسمتی، سه کمانه، شاخ بزی، چارگوش، شبدری، پاتوپا، ساسانی، تیزه دار، گوتیک، تقسیم می‌شود. امروز در چیدانه می خواهیم معنای واقعی آرک در فضای ایرانی را بررسی کنیم با ما همراه باشید.

 امروزه آنچه از نام آرک به اشتباه در میان همگان رواج یافته است تزیینات سقف اپن آشپزخانه هاست! که گاها به اشکالی غیر از قوس نیز منجر می شوند. و در اغلب سایت های مطرح معماری و دکوراسیون داخلی به چشم می خورد اما باید یادآور شوم که این نوع سقف ها در حقیقت نوعی سقف کاذب هستند که برای فضاهایی همچون اپن آشپزخانه مورد استفاده قرار می گیرند و اکثرا بی شباهت به معنای اصلی آرک یا طاق می باشند و خوانده آنها با این نام جایز نمی باشد. 

استفاده از آرک در فضای نشیمن حال و هوای نوستالژیک خانه های مرکز ایران به ویژه خانه های کویری را دارد. فضایی آکنده از احساس اصیل بودن، به سادگی می توانید برای داشتن فضایی با این اوصاف از سبک کلاسیک کمک بگیرید. یک دست مبلمان کلاسیک و یک فرش اصیل زیر طاقی از اصالت محض همان چیزی است که شما را به گذشته های دور خواهد برد و لذت وصف ناشدنی را برای شما به ارمغان می آورد.

طاق پنجره ها یا همان سه دری و پنج دری های قدیمی نیز می توانند در خانه ی ما جای باز کنند فقط کافی است ، کنج دنج شهر خانه مان باشد. درست همانند خانه ای در کیش با زیبایی های معماری ایرانی، که به خوبی توانسته فضای نوستالژیک و اصیل ایرانی را در یک جزیزه که سرتاسر پر از هتل ها و مراکز خرید و فروشگاه مدرن است بنا کند.

آرک می تواند به خوبی برای فضای ورودی  امروزی تعریف شود، اصل تعریف آرک ها نیز برای ورودی ها و درگاه ها هستند، بنابراین فضای ورودی ما می تواند مزین به یک آرک باشد. این تاق ها به خوبی نقش دعوت کنندگی به فضا را ایفا می کنند. و در اکثر ورودی راهروی خانه ها حتی در نوع آپارتمانی آن دیده می شوند.

آراک ها و طاق ها به تناسب نوع و کاربردشان در هر فضایی نام مشخصی دارند، به طور مثال دسته ای از طاق که در کنار هم قرار می گیرند و فضایی را می سازند که از یک جانب باز و جانب دیگر بسته است رواق نام دارند. این رواق هال به وفور در معماری کهن ایران جای دارد و در اکثر مساجد و خانه های ایرانی به چشم می خورند، که در نوع امروزی بی تشبیه به تراس ها و مهتاب نشین ها نیستند.

فضای استخرهای امروزی نیز می تواند نقشی از طاق را در خود داشته باشند، همانند حوض، قلب معماری سنتی ایران که این حوض خانه ها و یا حمام قدیمی که به خوبی این مزین به رواق و طاق های بی نظیر بودند، می توان در طراحی داخلی یک اصالت را به شیوه ای مدرن اجرا کرد. و این همان موضوعی است که یک طراحی داخلی را خاص و دور از تصور می کند. بازگشت به اصالت چالشی است که معماران برجسته ی ما امروزه به خوبی از پس آن برآمدند.

محل دیگری که آرک ها می توانند خوش بدرخشند نمای خارجی ساختمان می باشند، می توان کمی اصالت را چاشنی فضای بی هویت شهرها به خصوص تهران کرد، که نمی دانی از کجا و چه طور این همه بی اصالتی به عمق جان این شهر تزیق شده و با گوشت و پوستش آمیخته! و این بی هویتی است  که سال ها بعد فرزندانمان زیر یک طاق و تویزه احساس غرور نمی کنند و با دیدن یک قوس کاشی کاری شده سرمست نمی شوند اما به جای آن مدهوش یک نمای رومی دست کاری شده می شوند! و این رنج بزرگی است.

برای یک خانه به سبک کلاسیک آنچه که اهمیت دارد جزییات ریزی است که این کلاسیک بودن را بیش از بیش نمایان کند به طور مثال یک مجسمه ی دکوری که کنج اتاق در بستری از یک تاق ایستاده و یا حتی یک تابلوی نقاشی ساده درون قابی طاقی شکل ایده هایی است که به سادگی می تواند حس و حال کلاسیک محیط شما را افزایش دهد.

مطالب بیشتر: جاذبه های گردشگری یزد و معماری کویری
آرامگاه سعدی ترکیبی از معماری ایرانی و مدرن
موزه فرش ایران آمیزه ای از هنر و اصالت ایرانی
طراحی حیاط منزل به سبک خانه های سنتی ایرانی
10+1 جذابیت منحصر به فرد معماری ایرانی!

نویسنده: ثمینا فراهانی ؛ تحریریه چیدانه