دکتر فاطمه فروتن؛ جراح – دندانپزشک
لیزر در دندانپزشکی می‌تواند بر طرف کننده بسیاری از مشکلات روتین دندانپزشکی امروزی شود. سیستم لیزر جایگزین مناسبی برای وسایل چرخشی (rotary) می‌باشد که به طور مناسب قابل استفاده در انواع جراحی‌های دندانپزشکی است و نیز در bleaching و سفید کردن دندان‌ها نیز به کار گرفته می‌شود و تنها نیاز آن به عینک‌های محافظ جهت حفاظت از چشمان در برابر اشعه لیزر می‌باشد.
سیستم لیزر بدون هرگونه سر و صدا بوده و بدون نیاز به هرگونه برقراری تماس فیزیکی با سطح دندان انجام می‌شود. به آب (پوار آب و...) نیاز ندارد ولی به ساکشن هوا جهت خنک نگه داشتن محیط کار نیاز دارد. مدت زمان استفاده از لیزر در درمان‌های دندانپزشکی، به نوع استفاده از آن (در محل‌های مختلف) وابسته است. بعضی درمان‌های دندانپزشکی با لیزر حتی کمتر از دقیقه به طول می‌انجامد ولی بعضی در چندین دقیقه انجام می‌شوند و …
در جراحی‌های دندانپزشکی، استفاده از سیستم لیزر، نتایج بسیار مطلوب و مناسبی را ایجاد کرده است.
1- نیاز به بی‌حسی عمیق و زیاد ندارد.
2- خونریزی و تورم را به حداقل می‌رساند.
3- ناراحتی بیمار پس از انجام اعمال دندانپزشکی به حداقل می‌رسد.
4- در سفید کردن دندان‌ها (Bleaching)، استفاده از لیزر سریع‌ترین روش است و کارآیی عوامل سفیدکننده را افزایش می‌دهد.
5- در ترمیم‌های همرنگ دندان‌ها که در حفره‌های ترمیمی (cavity) قرار داده می‌شوند، در کوتاه‌ترین زمان، سفت (cure) می‌شوند و بیمار می‌تواند بلافاصله با دندان هایش غذا بخورد، آدامس بجود و...
فواید لیزر در دندانپزشکی بسیار زیاد و جالب می‌باشد:
امواج لیزر می‌تواند برای نواحی مختلف دهان تنظیم شود؛ به عنوان مثال مینای دندان، لثه و... با طول موج‌های مختلفی از لیزر تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
همچنین می‌توان با تنظیم امواج لیزر برای مصرف خاصی در یک ناحیه، اثرات امواج را فقط بر ناحیه هدف متمرکز کرده به شکلی که بر نواحی اطراف اثر سویی نداشته باشد.
لیزر در دندانپزشکی می‌تواند روش مناسب برای بیمارانی باشد که دچار استرس استفاده از وسایل چرخشی (rotary) و دریل‌های دندانپزشکی می‌شوند.
توسط سیستم لیزر می‌توان مشکلات لثه‌های ملتهب را براحتی و با کمترین میزان خونریزی، در سریع‌ترین زمان برطرف کرد و بهبودی در نسج حاصل نمود.
در افرادی که خط لثه آن‌ها در هنگام لبخند دیده می‌شود و به بیانی gummy smile هستند، می‌توان با لیزر، لثه‌ها را بدون هیچ گونه درد و خونریزی برداشت و اینکار را می‌توان در کمتر از 5 دقیقه انجام داد و لبخندی طبیعی را به بیمار داد.
Dr. Ge ldart از اولین دندانپزشکانی بود که در شمال ویرجینیا از laser filling و سیستم Delight Dental برای بیمارانش استفاده می‌کرد. او اغلب پوسیدگی‌ها را بدون نیاز به بی‌حسی برطرف می‌نمود. بدان معنا که بدون نیاز به استفاده از وسایل Drill و rotary و... پوسیدگی‌ها را برطرف می‌کرد. با روش Delight laser، می‌توان ترمیم‌های همرنگ دندان را براحتی انجام داد طوری که فرد در همان لحظه قادر به جویدن آدامس بدون هیچگونه مشکلی باشد.
مصرف دیگر لیزر در bleaching است. روش‌های محدوی از سفید کردن دندان‌ها موجود است که می‌توانند تغییر رنگ‌های دندان‌ها را برطرف کنند. هر چند که هر کدام از این روش‌ها می‌توانند موثر باشند ولی مزایا و معایبی دارند که به نوع روشی که فرد تعیین می‌کند بستگی دارد. Laser bleaching با استفاده از لیزر، ژل سفید کننده، که یک روش کار در مطب (In-Office) است انجام می‌گیرد.
فواید لیزر
1- درد کم
2- کاهش ریسک ابتلا به عفونت
3- درمان با حداقل یا بدون هیچگونه بی‌حسی
4- بدون صدا ( بدون drill کردن)
5- بهبود سریع‌تر بافت
6- ایجاد محیط استرلیزه در آن ناحیه و بافت اطراف (چون لیزر می‌تواند میکروب‌ها را از بین ببرد)
7- درمان مناسب دردها و …
ژل شفاف bleaching را روی دندان‌ها قرار داده، نور لیزر برای فعال کردن کریستال‌های موجود در ژل به کار برده می‌شود. با این کار امکان جذب انرژی از نور لیزر فراهم و نفوذ ژل به درون مینای دندان‌ها ممکن می‌شود که با افزایش نور لیزر، اثرات آن نیز در فعال شدن ژل بیشتر می‌شود. مدت زمان استفاده از لیزر در مطب دندانپزشکی برایBleaching، به میزان تغییر رنگ دندان‌ها بستگی دارد.
مزایا
- تنها در یک جلسه می‌توان لبخند شفاف و براقی ایجاد نمود.
معایب
- تغییر رنگ ناگهانی، در دید اطرافیان فرد محسوس می‌باشد. این یکی از گران‌ترین روش هاست ولی در عین حال سریع‌ترین روش است.
سوالی که اغلب مطرح می‌شود این است که آیا لیزرهای دندانپزشکی ایمن هستند؟ تحقیقات نشان داده که لیزرهای دندانپزشکی هم برای اطفال و هم برای بزرگسالان ایمن و مطمئن هستند. FDA نیز انواع مختلف لیزرهای دندانپزشکی را در این مصارف تایید کرده است.
اگرچه لیزر می‌تواند جانشین بزرگی برای وسایل drill و rotary و... امروزی باشد، ولی برای هر روشی و هر بیماری مناسب نیست.
