سهم سنتی‌ها از بازار

از مدت‌ها قبل دامداران تاکید کرده بودند در شرایط فعلی تهیه علوفه و نهاده‌های دامی ‌برای آنها بسیار سخت شده بنابراین قیمت شیرخام نیز باید افزایش پیدا کند، اما دولت و خصوصا سازمان حمایت از مصرف‌کننده بارها مانع این افزایش قیمت شدند تا سرانجام پس از پروسه‌ای طولانی و اعتراض‌های گسترده دامداران و همچنین برخی صنایع لبنی، وزارت جهاد کشاوری ماه گذشته تصمیم گرفت مهر تاییدی بر این افزایش قیمت زده و بالاخره قیمت شیرخام با مصوبه این وزارتخانه از 4500 تومان بــه 6400 تومان افزایش یابد. در همین حال طبق برآوردهای سازمان حمایت از مصرف‌کننده که تمایل زیادی به افزایش قیمت شیرخام نداشت، حالا که قیمت 6400 تومانی برای شیرخام قطعی شده به نظر می‌رسد محصولات لبنی نزدیک به 60درصد باید افزایش قیمت داشته باشند. این اتفاق قطعا باعث خواهد شد تا مصرف‌کننده همان قدرت متوسط خرید خود را نیز از دست بدهد و در نتیجه لبنیات بیش از پیش از سبد خانوار خارج شود.

  بازار لبنیات سنتی

اما بخشی از بازار تولید و عرضه لبنیات هنوز هم در اختیار انواع سنتی آن است.در دهه‌های پیش که هنوز تکنولوژی به شکل کنونی گسترش پیدا نکرده بود انواع محصولات لبنی شامل شیرخام، پنیر، ماست، دوغ و سرشیر به صورت سنتی برای مصرف‌کننده آماده می‌شد. این روزها با وجود دستگاه‌های مخصوص این محصولات به صورت پاستوریزه و هموژنیزه تولید می‌شود که هم از لحاظ بهداشتی و هم از لحاظ  ماندگاری شرایط بهتری دارند. اما در طول سال‌های اخیر صنایع مدرن لبنی با فعالیت سنتی‌ها و تولید برخی از انواع این محصولات به دست آنها مخالفت کرده‌اند. آنها معتقد هستند برخی از محصولات خصوصا شیرخام و ماست بهداشتی تولید نمی‌شود و مهم‌تر اینکه نظارت مناسبی هم روی کار آنها وجود ندارد،  اما با تمام اینها بازار محصولات لبنی سنتی هنوز هم رونق دارد و خرده‌فروشان زیادی در طول یک دهه اخیر در شهرها و به خصوص تهران فعالیت می‌کنند. این در حالی است که با حضور در یکی از مغازه‌های فروش محصولات سنتی لبنی متوجه خواهید شد که تعداد زیادی از مصرف‌کننده‌ها به این نوع محصولات اعتماد دارند و بنابراین بازار فروش سنتی‌ها رونق مناسبی دارد. طبق بررسی‌ها سهم فروش بازار لبنیات سنتی در بازار مصرف و در رقابت با صنایع لبنی 30درصد است.

  افزایش قیمت

اما افزایش قیمت خرید شیرخام توسط کارخانه‌های تولید لبنیات و همچنین فروشگاه‌های لبنیات سنتی که در هفته‌های پیش قطعی شد باعث شده نرخ کلیه محصولات آنها صعودی شود. این اتفاق در بین فروشگاه‌ها و خرده‌فروشی‌های بخش سنتی بین 5 تا 15درصد در روزهای اخیر اعمال شده است. در ادامه قیمت قبل و فعلی انواع محصولات لبنیات سنتی را مشاهده می‌کنید که بر این اساس شیرخام از 7.800 به 9.000، ماست سطلی بزرگ از 50.000 به 62.000، ماست سطلی کوچک از 37.000 به 53.000، ماست 2 کیلویی از 24.000 به 29.000، ماست یک کیلویی از 12.500 به 16.000، ماست چکیده موسیردار از 32.000 به 38.000، هر کیلو دوغ بدون بسته‌بندی از6.500 به 8.000، دوغ بطری بزرگ 4 لیتری  از 30.000 به 37.000، دوغ بطری کوچک از 12.000 به 15.000، کشک باز از 27.000 به 30.000، ماست چکیده باز از 32.000 به 34.000، پنیر لیقوان درجه یک از 110.000 به 125.000، پنیر تبریزی از 90.000 به 94.000، پنیر پاستوریزه باز از 32.000 به 34.000، پنیر سنتی از 45.000 به 49.000، کره محلی بدون بسته‌بندی از 90.000 به 115.000، خامه باز از 60.000 به 65.000، سرشیر از 90.000 به 100.000، بستنی سنتی با بسته‌بندی از 42.000 به 45.000 و بستنی قیفی و لیوانی نیز  بدون تغییر قیمت 5.000 و 6.000 تومان فروخته می‌شود.

  نارضایتی مصرف کننده و فروشنده

یکی از فروشندگان محصولات لبنیات سنتی در تهران در مورد افزایش قیمت‌ها که توسط اتحادیه لبنیات سنتی و در پی افزایش قیمت شیرخام اعمال شده است به «دنیای‌اقتصاد» گفت: «در چند روز اخیر که ما به اجبار قیمت محصولات را افزایش دادیم مشتری‌ها نارضایتی خود را اعلام می‌کنند و خرید خود را بسیار کاهش داده‌اند.» به دلیل کاهش خرید مصرف‌کننده این فروشنده از افزایش قیمت‌ها ناراضی است و از آینده این بازار ابراز نگرانی کرده است. این فروشنده و فعال بازار لبنیات سنتی، راهکار آرامش این بازار را در توجه بیشتر دولت به دامداران و همچنین اختصاص یارانه به آنها توصیف کرد. در شرایطی که تهیه نهاده‌های دامی ‌برای دامداران بسیار سخت شده و خشکسالی نیز باعث کمبود علوفه شده است به نظر می‌رسد درخواست و توصیه این فعال بازار لبنیات سنتی بسیار درست و منطقی باشد.