فعالیت فیزیکی بعدازعمل جراحی قلب باز
تأکید انجام فعالیت فیزیکی در دو هفته اول پس از سکته قلبی یا عمل جراحی قلب باز مبتنی بر جلوگیری از عوارض ناشی از استراحت در بستر است. واقعیت امر این است که بهبود جریان خون در اندامها خصوصاً اندام تحتانی و جلوگیری از لختهشدن خون در مویرگهای عمقی از مشکلاتی است که برای پزشک معالج چالشبرانگیز وبرای بیمار میتواند خطرناک باشد.
افزایش شدت ورزش پس از سپری شدن دو هفته براساس اخذ نوار قلب، کنترل علائم حیاتی و شاخصهای علامت داراست اگرچه به طور کلی فعالیت ورزشی برای افراد قلبی ایمن است و متأسفانه تا یک دهه پیش خلاف این تصور در عوام وجود داشت اما توجه به بعضی از علائم هشداردهنده نظیر درد سینه، تنگی نفس ،سبکی سر و غش حائز اهمیت است.
در ابتدای ورزش، نظارت و پایش علائم حیاتی انجام میگیرد و زمانی که امنیت و نیز اطمینان از تحمل مطلوب بیمار به اثبات رسید، فعالیت ورزشی بدون نظارت انجام میپذیرد.حدود 2تا 6هفته پس از سکته قلبی انجام یک تست ورزش که محدود به علائم بیمار است انجام میپذیرد.
در پیشگیری ثانویه، انجام یک تست ورزش در تمامی بیماران قبل از شروع فعالیت ورزشی نظاممند لازم و ضروری است. در صورتی که اقداماتی نظیر آنژیوگرافی و اکوکاردیوگرافی مورد نیاز نباشد یک برنامه منظم ورزشی براساس نتایج تست ورزش عملکردی به بیمار پیشنهاد میگردد.
جهت نیل به یک آمادگی جسمانی مطلوب در فرد بیمار انجام فعالیت ورزشی که در ابتدا عضلات بزرگ رادرگیرمیکندتوصیه میشود، انجام فعالیت ورزشی به مدت حداقل 20 تا30 دقیقه (بدون احتساب زمان گرم کردن وسردکردن بیمار)وبه میزان 3-4 باردرهفته قابل انجام است. نظارت برفعالیت ورزشی از جهت اطمینان از انجام صحیح فرآیند ورزش توسط فردموردنظرونیزاطمینان ازتحمل بیمار، اطمینان از پیشرفت فرآیندورزش وهمچنین نظارت بر شرایط خطرناک بیمار ضروری است.
انجام فعالیت ورزشی بدون ناظر و در منزل برای بیماران با حداقل احتمال خطر، دارای انگیزه و مطلع از اصول برنامههای ورزشی بلامانع است.
ورزش وبیماریهای مادرزادی قلب
قبل از خاتمه دادن به بحث لازم است که در خصوص تجویز ورزش در کودکانی که مبتلا به بیماریهای مادرزادی قلبی عروقی هستند نیز اشارهای داشته باشیم. اکثرضایعات مادرزادی قلب که بامرگ ناگهانی درحین فعالیت ورزشی همراه است شامل کاردیومیوپاتی هیپرتروفی قلب، ناهنجاریهای عروق کرونری، سندرم مارفان وبیماریهای دریچهای قلب است.دستورالعملهای مفصلی درخصوص فعالیت فیزیکی این دسته از بیماران وجود دارد.
ورزش درکودکان نقص دیواره بین دهلیزی
اکثرکودکان بانقص دیواره بین دهلیزی قبل ازرسیدن به سمت شرکت در فعالیتهای ورزش بهبودمییابند.اماانجام نوار قلب واکوجهت ارزیابی ضروری است.درافرادبانقص دیواره بین دهلیزی افزایش بار بطن راست وجودنداشته ویاحداقل است،درنقصهای بزرگ یامتوسط دیواره بین دهلیزی،افزایش باربطن است موجود میباشد.
اماافزایش فشاردرشریان ریوی غیرمعمول است.ورزشکاران بانقص کوچک دیواره بین دهلیزی،حجم نرمال بطن راست وعدم وجودپرفشاری خون شریان ریوی منعی برای شرکت درفعالیتهای ورزشی ندارند.کودکان بانقص دیواره بین دهلیزی بزرگ وفشار شریان ریوی نرمال اجازه شرکت در تمامی فعالیتهای ورزشی را دارند.
کودکان بانقص دیواره بین دهلیزی وفشارشریان ریوی با شدت پایین اجازه شرکت درفعالیت ورزشی با شدت پایین را دارند. امابیمارانی که دچاربیماری انسدادی عروق ریوی هستندو علائمی نظیر سیانوزوافزایش گرادیان جریان خون از سمت راست قلب به قسمت چپ قلب دارند حق شرکت درفعالیتهای ورزشی راندارند.
بنابراین مشاهده میشود که بجز در موارد خاص منع مطلق برای شرکت درفعالیت ورزشی وجودندارد،مثال فوق نمونهای ازطیف گسترده بیماریهای قلبی بود که بیان گردید.ودراینجالازم است این نکته رافراموش نکنیم که جزء لاینفک زندگی بشری فعالیت ورزشی است.
ازاین رواست که وقتی شمابه مراکزعلمی معتبر پزشکی ورزشی دنیا مراجعه میکنیدویااینکه سایت آنهارامرورمیکنید به جمله"Exercise is Medicine" ورزش درمان است برمیخورید، نتیجه اخلاقی این جمله این است که ما نباید به صرف وجودبیماری، فردی را خصوصاً اگر در سنین رشد باشد از ورزش کردن منع کنیم.
واقعیت این است که گروه پزشکی نمیبایست افرادرابه دلیل یک بیماری از ورزش کردن منع نمایند این موردی است که متأسفانه ما در مدارس شاهد آن هستیم که کودکی یا نوجوانی به صرف داشتن یک بیماری باشدت کم تامتوسط به طور کلی ازفعالیت ورزشی دورنگاه داشته میشود.
به یاد داشته باشیم عوارض ناشی از بیتحرکی که شامل دیابت، چاقی، پرفشاری خون، تنشهای روانی و غیره است ازمهمترین معضلات بهداشتی جوامع امروزی به شمار میرود.
برای خواندن بخش اول- ورزش دربیماران عروق کرونری- اینجا کلیک کنید.