فرشته فزونی : رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
تحریریه زندگی آنلاین : با رعایت برخی نکات تغذیه‌ای و پرهیز از مصرف برخی مواد غذایی می‌توانیم باعث ارتقای سلامت و افزایش کارایی سیستم ایمنی بدن در زمان واکسیناسیون شویم و بروز علائم و عوارض احتمالی ناشی از واکسیناسیون را به حداقل رسانده و سیستم ایمنی خود را تقویت کنیم.
نکات مهم تغذیه‌ای قبل از تزریق واکسن کووید 19
زمان واکسیناسیون نباید ناشتا باشید. زیرا ممکن است هنگام تزریق واکسن دچار سرگیجه یا افت فشار شوید. برای جلوگیری از بروز این عوارض باید پیش از واکسن زدن صبحانه یا میان وعده ساده‌ای مصرف کنید و شب قبل از واکسیناسیون نیز غذای سبک مانند سوپ حاوی مرغ، سبزی‌های سبز تیره تازه نظیر اسفناج، جعفری، کلم بروکلی میل کنید.این موضوع به ویژه در مورد افرادی که ترس از تزریق آمپول دارند باید رعایت شود. مصرف شیر، میوه، تخم‌مرغ، لقمه نان و پنیر به عنوان صبحانه یا میان وعده قبل از تزریق واکسن توصیه می‌شود.خواب کافی و استراحت در شب قبل از واکسیناسیون لازم است و خواب کافی و آرام یکی از رازهای سلامت و طول عمر انسان همراه با زندگی با نشاط نیز هست و نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد.از کار کردن با هرگونه دستگاه الکترونیکی همچون گوشی همراه و کامپیوتر و تماشای طولانی‌مدت تلویزیون حداقل یک ساعت قبل از خواب تا حد امکان پرهیز کنید. مصرف غذاهای ساده و سبک می‌تواند زمینه‌ساز یک خواب خوب باشد.سعی کنید بین مصرف شام و زمان خواب حدود دو ساعت فاصله باشد. هم‌چنین مصرف یک لیوان شیر گرم به داشتن یک خواب راحت کمک می‌کند.
بیشتربخوانید:
قبل و بعد از واکسیناسیون کدام مواد غذایی را بیشتر بخوریم؟
مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید. تأمین آب بدن به میزان کافی قبل و بعد از تزریق واکسن کووید- 19 بسیار مهم است. مصرف مایعات کافی نه تنها سبب عملکرد بهتر بدن در شرایط واکسیناسیون می‌شود، بلکه باعث جلوگیری از افت فشارخون در افرادی می‌شود که معمولاً ترس از آمپول و یا واکسن دارند.افرادی که مبتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی، فشارخون بالا یا بیماری‌های ریوی هستند در خصوص میزان مصرف مایعات حتماً باید با پزشک خود مشورت کنند.مواد غذایی آبدار مانند میوه‌ها، سبزی‌ها، انواع سوپ علاوه بر کمک به تأمین آب بدن، سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت می‌کنند. به ویژه در صورت بروز تب بعد از واکسیناسیون، باید مایعات و غذاهای آبدار به میزان فراوان نوشیده و میل شود.نوشیدنی‌های شیرین مانند آب‌میوه‌هایی که دارای قند افزوده هستند و شربت‌های خیلی شیرین، نوشابه‌های گازدار و به‌طور کلی همه نوشیدنی‌های خیلی شیرین موجب تضعیف سیستم ایمنی و اختلال در عملکرد آن می‌شوند.بهترین نوشیدنی آب است. مصرف آب‌میوه تازه و طبیعی، دوغ کم‌نمک و بدون گاز، شربت‌های خانگی کم شیرین نیز برای تأمین آب بدن مناسب هستند.
مواد غذایی ضد التهاب:
مصرف غذاهای تازه و طبیعی مانند میوه‌ها، سبزی‌ها، ماهی‌های چرب، آجیل و مغز دانه‌ها به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند زیرا التهاب کمتری در بدن ایجاد می‌کند. مصرف غذاهای ضد التهاب قبل و پس از تزریق واکسن می‌تواند کمک کننده باشد.اضافه کردن چاشنی‌هایی مثل زنجبیل، نعناع فلفلی، دارچین، فلفل، زردچوبه، سیر و پیاز در تهیه غذا را به دلیل خاصیت ضد التهابی توصیه می‌شود.
مصرف بیشتر سبزی‌ها و میوه‌ها:
مصرف روزانه 5-3 واحد از گروه سبزی‌ها و 4-2 واحد از گروه میوه‌ها، آنتی‌اکسیدان‌های مورد نیاز بدن مانند سلنیم، ویتامین A و ویتامین C را تأمین می‌کند، مصرف کافی سبزی، سالاد و میوه قبل و پس از واکسیناسیون در وعده‌های غذایی و میان وعده‌ها توصیه می‌شود.
مصرف منابع غذایی پروتئینی:
از دیگر توصیه‌ها برای تقویت سیستم ایمنی مصرف روزانه استفاده از انواع حبوبات، تخم‌مرغ، انواع گوشت سفید (مرغ، ماهی) است. منابع غذایی پروتئینی حاوی ریزمغذی‌هایی مانند روی و سلنیوم هستند که با خاصیت آنتی‌اکسیدانی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. شیر و لبنیات کم چرب نظیر ماست، پنیر و کشک نیز ضمن تأمین کلسیم و فسفر، از منابع تأمین پروتئین هستند.
بیشتربخوانید:
مکمل ویتامین D:
ویتامین D به مقدار لازم از منابع غذایی تأمین نمی‌شود و بر اساس دستورالعمل وزارت بهداشت، لازم است ماهانه یک عدد مکمل 50 هزار واحدی برای تقویت سیستم ایمنی بدن (در مادران باردار دوز روزانه 1000 واحد) مصرف شود.
سایر ویتامین‌ها و املاح معدنی مورد نیاز بدن با رعایت تعادل و تنوع در برنامه غذایی و استفاده از گروه‌های غذایی اصلی شامل گروه نان و غلات سبوس‌دار، گروه میوه‌ها، گروه سبزی‌ها، گروه شیر و لبنیات، گروه گوشت و تخم‌مرغ و حبوبات تأمین می‌شود و نیازی به استفاده از مکمل‌های ویتامینی نیست.
قبل و بعد از واکسیناسیون از چه غذاهایی پرهیز کنیم؟
مصرف فست فودها، غذاهای چرب، سنگین، پرنمک و تنقلات شور و نوشیدنی‌های خیلی شیرین موجب تضعیف سیستم ایمنی می‌شود که زمینه را برای ابتلا به بیماری‌ها از جمله کرونا فراهم می‌کند و همواره باید از مصرف بی‌رویه آنها اجتناب شود. برای عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن، قبل و پس از واکسیناسیون از مصرف غذاهای مذکور خودداری کنید.
