تحریریه دنیای سلامت
آیا وقتی که خیلی پرمشغله هستید، بیش از هر چیزی به یک خواب آرامبخش شبانه نیاز دارید؟ محرومیت از خواب، خطری جدی برای سلامت محسوب میشود، ولی مردم کمتر به این خطر توجه میکنند؛ در حالی که درست به اندازه غذا باید به خواب خود نیز اهمیت داد.
حالا دیگر رابطه بین کمخوابی و چاقی برای همه روشن شده است و همه میدانیم که کمخوابی شدید باعث بیماریهای قلبی، دیابت نوع 2 و افزایش فشار خون میشود. برخی دلایل اصلی کمخوابی و بدخوابی عبارتند از:
بیش از اندازه فکر کردن
گاه ممکن است بعضی پروژههای کاری شما را آزار دهند و یا بین شما و یکی از دوستان نزدیکتان بحث و اختلاف نظر پیش آید. در این شرایط فکرتان مشغول میشود و شب هنگام به سختی به خواب میروید. روانشناسان میگویند: «مردم کنترل کمی روی رفتارها و افکار خود دارند.
در حین فکر کردن وارد مرحله سبک خواب شده و از این مرحله خارج میشوند؛ بدون آنکه خودشان متوجه شوند. آنها تصور میکنند که تمام مدت را به فکر کردن گذراندهاند.
راهحل: هنگام ناراحتی و آزردگی بلند شده و به جای دیگری بروید؛ ولی چراغ را روشن نکنید. به همین سادگی فکرهای ناراحتکننده و آزاردهندهتان متوقف میشوند. بعد دوباره به اتاق خواب برگشته و بخوابید؛
خواهید دید که این بار مشکلی برایتان پیش نمیآید. به این شیوه، کنترل محرک میگویند؛ یعنی جلوگیری از ورود نگرانیها به رختخواب! نگرانیهای خود را بنویسید و برای هر کدام یک راه حل در نظر بگیرید. این کار را چند ساعت قبل از خواب انجام دهید.
روزهای تعطیل بیش از اندازه خوابیدن یا چُرت زدن
دیر به خواب رفتن، یعنی دیر از خواب بیدار شدن. ساعت بدن که توسط گروهی از سلولهای عصبی مغز کنترل میشود، علاوه بر خواب، اشتها و دمای بدن را نیز تنظیم میکند.
روزهای تعطیل چون فرصت بیشتری برای خواب دارید، شب هنگام دیرتر به خواب میروید و همین مسأله باعث میشود که روز بعد از تعطیلی به سختی از خواب بیدار شوید.
راهحل: حتی اگر شب مجبور باشید دیرتر از روزهای دیگر به رختخواب بروید، باز هم صبح برنامه خود را تغییر ندهید و حتی نیم ساعت هم بیشتر از روزهای دیگر نخوابید تا ساعت بدنتان تغییر نکند.
برای جبران کمخوابی خود سعی کنید بعدازظهر آن روز کمی چرت بزنید؛ ولی این چرت نباید بیشتر از 30 دقیقه طول بکشد، زیرا شبهنگام برای به خواب رفتن دوباره دچار مشکل خواهید شد.
گرسنگی
با گرسنگی به رختخواب رفتن نتیجهای جز بیخوابی ندارد و شما تا نیمههای شب بیدار خواهید بود. به همین دلیل افرادی که قصد کاهش وزن دارند، در طول شب چندین بار از خواب بیدار میشوند.
راهحل: مقداری از پروتئین مورد نیاز بدنتان را به خوردن یک غذای مختصر درست قبل از خواب اختصاص دهید؛ مثل مقداری پنیر یا یک عدد تخم مرغ آبپز شده. پروتئینها بیشتر از چربیها و کربوهیدراتها احساس سیری به شما میدهند.