سبقت تولید صنعتی از کرونا

بحران پاندمی که از زمان بحران مالی سال 2009 تجربه نشده بود، با اینکه به افت شدید تولید صنعتی جهان منجر شد اما کماکان ضربه آن از اثر وحشتناک «بحران مالی 2009» بر صنعت کمتر است. یافته‌‌‌های یونیدو تایید می‌کند وضعیت امروز تولید در جهان بسیار بهتر از شرایطی است که در نقطه صفر پاندمی در سال 2020 داشت. این گزارش نشان می‌دهد امروز تولید صنعتی هم در چین و هم در کل جهان به سطحی بالاتر از سطح تولید صنعتی در جهان پیش از پاندمی رسیده است. در این بین بیشترین سرعت رشد را «کشورهای در حال توسعه به جز چین» به خود اختصاص داده‌‌‌اند. در مقایسه با فصل اول سال 2020 نیز جهان تابستان 2021 را با رشد قابل‌توجهی پشت سر گذاشته است. شواهد موجود نشان می‌دهد در حالی که رشد چین کمرنگ شده، رشد باقی مناطق جهان شدت گرفته است. گزارش سازمان توسعه صنعتی ملل متحد نشان می‌دهد به‌‌‌رغم رشد معمولی چین، امیدواری به عبور از شرایط پیشین در جهان شدت گرفته است. شاخص تولید صنعتی (Index of manufacturing production) یونیدو نشان می‌دهد چین کماکان بالاترین وزن را در جهان طی فصل دوم 2021 به خود اختصاص داده هرچند در برخی از صنایع همپای روند جهان، رشد کرده است.

بنا بر گزارش سازمان توسعه صنعتی ملل متحد، در سه ماه دوم سال 2021، کشورهای صنعتی شاهد رشدی 2/ 19درصدی در تولید سالانه خود بودند که این امر نشان از افزایش 8/ 1درصدی تولید نسبت به سه ماه پیش از آن می‌دهد. تولیدات آمریکای شمالی در این بازه زمانی رشدی 8/ 16درصدی را تجربه کرده که نسبت به سه‌ماهه پیش از آن 2/ 0درصد کاهش داشته است. این تغییرات در درجه اول به فعالیت‌‌‌های تولیدی در ایالات متحده به عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد این گروه بازمی‌گردد که در سه‌ماهه جاری نزدیک به 5/ 16درصد رشد کرده است. اقتصادهای صنعتی در منطقه آسیا - پاسیفیک نیز شاهد روندی مثبت در تولیدات خود بودند و در سه ماه دوم سال 2021 افزایشی 17درصدی را به ثبت رساندند. در این میان، ژاپن با رشدی 8/ 19درصدی، صدرنشین است و سنگاپور با رشدی 4/ 17، تایوان با رشدی 8/ 16درصدی و کره‌جنوبی با رشدی 2/ 12درصدی در جایگاه‌‌‌های بعدی قرار دارند. روند رشد مثبت تولیدات در این منطقه به لطف عملکرد مثبت صنایع کامپیوتری، صنایع الکترونیک و صنایع غذایی به دست آمده است. اتحادیه اروپا نیز همچون سایر اقتصادهای پیشرفته، روند رشد مثبتی را در تولیدات خود تجربه می‌کند و نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، بالغ بر 8/ 22درصد افزایش تولید داشته است. با مقایسه داده‌‌‌ها در خصوص این منطقه می‌توان دریافت که اروپا در سه ماه دوم سال 2021 رشد قابل‌توجهی را نسبت به تجربه‌‌ کاهش تولیدات خود در یک سال قبل داشته است. به عنوان مثال، ایتالیا رشدی 2/ 36درصدی، فرانسه رشدی 6/ 30درصدی و آلمان رشدی 6/ 19 درصدی را به ثبت رسانده‌‌‌اند. در این میان، بریتانیا نیز پس از کاهش 9/ 1درصدی سطح تولیداتش در سه ماه گذشته، با تمرکز بر اقتصادهای صنعتی غیر‌اروپایی، در سه ماه جاری رشدی 3/ 26درصدی را تجربه کرده است. با این حال، عدم‌قطعیت درباره برگزیت و روابط آینده بین انگلستان و اتحادیه اروپا سبب‌ساز نگرانی‌هایی در مورد اقتصاد این کشور شده و می‌تواند بر عملکرد بلندمدت بخش تولیدی این کشور در دوران پس از همه‌گیری تاثیر بگذارد.

بنا بر داده‌‌‌های منتشر شده از سوی یونیدو، نرخ‌های رشد پایدار طی سال‌های گذشته، چین را به سرعت به یک اقتصاد صنعتی بدل کرده است. آمار و ارقام نشان از آن دارد که در سه ماه دوم سال2021، چین در بخش تولیدات، رشدی 1/ 12درصدی را تجربه کرده است. در صنایع پیشرفته و میانه، این کشور آسیایی رشدی 8/ 15درصدی در مقایسه با سال گذشته به ثبت رسانده است. جدای از چین، تولید در اقتصادهای صنعتی نوظهور و در حال توسعه در سه ماه دوم سال میلادی رشدی 1/ 31درصدی را تجربه کرده است؛ گرچه این رشد در مناطق مختلف، متفاوت است. به طور دقیق‌‌‌تر می‌توان گفت که در این بازه زمانی، آسیا رشدی 6/ 33درصدی و حوزه پاسیفیک رشدی 5/ 3درصدی داشته است. هند در سه ماه دوم سال 2021 خوش درخشید و تولیدات خود را 2/ 56درصد افزایش داد و ترکیه نیز با افزایش تولیدات خود به میزان 2/ 56 درصد مهر تاییدی بر عملکرد تولیدکنندگان خود زده است.

این گزارش تایید می‌کند صنایعی از جهان که محصولاتی با سطح فناوری بالاتر در آنها تولید می‌شود در فصل دوم سال با قدرت بیشتری احیا شده و رشد بالاتری را به ثبت رسانده‌‌‌اند، در نتیجه می‌توان ادعا کرد عملکرد تولیدی این بخش‌‌‌ها بهتر بوده است. به طور دقیق‌‌‌تر نرخ رشد صنایع با سطح تکنولوژی متوسط، بالا و بسیار بالا 21درصد بوده که این رقم برای صنایع متوسط و پایین 20 درصد و برای صنایع با سطح تکنولوژی پایین 13درصد بوده است. یونیدو تاکید دارد که با وجود نرخ پایین رشد این بخش به نسبت سایر صنایع، هنوز هم باید سرعت احیای این بخش را قابل قبول دانست. طبق گزارش این سند، صنایع هادی و رسانا، صنایع برق و کامپیوتر بهترین عملکرد را به نسبت باقی رقبا از خود بروز داده‌‌‌اند.  گزارش یونیدو نشان می‌دهد در بین کشورهای صنعتی و توسعه‌‌‌یافته، بهترین عملکرد تولید در فصل دوم 2021 به نسبت مدت مشابه سال قبل مربوط به دو صنعت «خودروهای سبک و سنگین» و «نساجی» بوده در حالی که عملکرد دو صنعت «غذا» ‌‌‌و «مواد و محصولات شیمیایی» چندان جالب نبوده است. در چین هم در این قاب، دو صنعت «دارو»‌‌‌ و «کامپیوتر، الکترونیک و اپتیک»، بهترین وضعیت ممکن را رقم زده‌‌‌اند در حالی که بخش‌‌‌هایی نظیر «پتروشیمی» ‌‌‌و «نساجی» شرایط خوبی را تجربه نکرده‌‌‌اند. در بین کشورهای در حال توسعه هم که رشد بسیار بالایی را تجربه کرده‌‌‌اند، در فصل دوم 2021 به نسبت دوره مشابه سال قبل، دو صنعت «خودروهای سبک و سنگین» و «ماشین‌آلات و تجهیزات» بهترین عملکرد را از خود به جای گذاشته‌‌‌اند در حالی که وضعیت آنها در دو بخش «غذا» و‌‌‌ ‌‌‌«پتروشیمی» همچون بخش‌‌‌های پررشد این حوزه نبوده و بهبود اندکی را تجربه کرده‌‌‌اند.