سرویس جهان مشرق _ کنفرانس صهیونیستی «صلح و استرداد» جمعه گذشته با حضور برخی شخصیت‌های عشایری از استان‌های مختلف عراق با دستور کار دعوت به عادی سازی علنی مناسبات این کشور با رژیم صهیونیستی به همت یک موسسه آمریکایی به نام مرکز ارتباطات صلح در شهر اربیل عراق برگزار شد.
«جوزف براودی» رئیس این مرکز به عنوان متولی اصلی برگزاری این کنفرانس اعلام کرد که کنفرانس مذکور با مشارکت 300 شخصیت عراقی از 6 استان شامل بغداد، موصل، صلاح الدین، الانبار، دیاله و بابل برگزار شد.
جوزف براودی
جوزف براودی رئیس مرکز ارتباطات صلح پیش از این به عنوان مشاور مرکز مطالعات و پژوهش‌های المسبار اشتغال داشت که ترکی الدخیل سفیر کنونی عربستان در ابوظبی آن را تأسیس کرد. در همین چارچوب خبرگزاری فرانسه ضمن استقبال از این نشست به مصاحبه به براودی پرداخت. وی در این مصاحه مدعی شد که شیوخ عشایر و عناصر فرهنگی و نویسندگان مختلف در این نشست حضور داشتند.
از دیگر اعضای این مرکز می‌توان به هیفی بوظو اشاره کرد که از بزرگترین حامیان عادی سازی روابط با اسرائیل به شمار می‌رود و همواره در مطالب توئیتری خود به این مناسبت از امارات حمایت می‌کند.
این کنفرانس همچنین میزبان برخی شخصیت‌های خارجی از جمله «حمی پرز» فرزند شیمون پرز رئیس سابق رژیم صهیونیستی و قصاب صبرا و شتیلا بود.
«سحر الطائی» مجری این کنفرانس در اظهارات خود مدعی شد که عراق نیز باید در اقدامات خود برای عادی سازی روابط مانند امارات متحده عمل کند. الطائی که کارمند وزارت فرهنگ عراق نیز هست، مدعی شد که شهرک‌نشینان اسرائیلی خواهران و برادران ما هستند و هیچ قدرتی نمی‌تواند این مطالبه ما را نادیده بگیرد.
ماهیت کمیته‌های هفت‌گانه مروّج عادی سازی
الطائی همچنین اعلام کرد که نتایج پایانی کنفرانس مذکور با تشکیل هفت کمیته همراه بوده که از جمله آنها کمیته اقتصادی است که به دنبال احیای مناسبات با امارات متحده عربی و رژیم اشغالگر صهیونیستی است.
بر اساس این گزارش یکی از این کمیته‌های هفت‌گانه به دنبال تغییر روش‌های درسی در چارچوب حمایت از عادی‌سازی روابط با اسرائیل بوده و کمیته‌ای دیگر به دنبال پایان دادن به قوانین مربوط به جرم شناختن عادی‌سازی در عراق است. علاوه بر اینها کمیته‌های فرهنگی و هنری نیز تشکیل شده که به دنبال ترویج عادی سازی در این زمینه‌هاست.
دقت در کمیته‌های مورد نظر می‌تواند زمینه‌های فکری و عملیاتی حامیان عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی در عراق برای مقدمه سازی در جهت فشار بر دولت برای پیشبرد این اهداف را مشخص کند. همانطور که مشخص است، اهرم‌های اقتصادی و فرهنگی- هنری از مهم‌ترین مولفه‌های این فعالیت‌ها به شمار می‌رود که عمدتا زیر نظر اقلیم کردستان عراق دنبال می‌شود.
مواضع دولت و اقلیم کردستان در محکومیت این نشست
برگزاری این کنفرانس اما با مخالفت دولت عراق و محکومیت بیشتر شخصیت‌های سیاسی و مذهبی همراه شد. علاوه بر نخست‌وزیر، رئیس جمهور و رئیس پارلمان عراق؛ اکثریت شخصیت‌ها و جریان‌های سیاسی این کشور برگزاری کنفرانسی در چارچوب عادی سازی روابط با اسرائیل در خاک عراق را محکوم کرده و نسبت به برگزاری چنین کنفرانس‌هایی هشدار دادند.
همچنین شورای عالی قضائی عراق برای سه تن از چهره های شاخص مشارکت کننده در نشست اربیل یعنی «وسام الحردان»، «مثال الآلوسی»، و «سحر کریم الطائی» حکم جلب صادر کرد.
در حالی که دولت عراق به شدت برگزاری نشست‌های غیر قانونی توسط برخی شخصیت‌های عشایر در اقلیم کردستان را محکوم کرده، شخصیت‌های این اقلیم نیز مدعی شده‌اند که نشست اربیل بدون اطلاع دولت اقلیم کردستان برگزار شده و بیانگر مواضع این اقلیم نیست. در همین رابطه وزارت داخلی دولت اقلیم کردستان با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که اقدامات لازم برای پیگیری چگونگی برگزاری این نشست اتخاذ خواهد شد.
وزارت فرهنگ عراق نیز از الطائی مجری این برنامه اعلام برائت کرده و حمایت خود را از ملت فلسطین و آرمان فلسطین اعلام کرد و این نشست غیرقانونی را محکوم نمود. این وزارتخانه تاکید کرد که الطائی کارمند بخش ارشاد در هیئت عمومی آثار باستانی و فرهنگی بوده و هیچ نمایندگی از سوی وزارت مذکور برای شرکت در این کنفرانس نداشته است. این وزارتخانه با این حال هیچ اقدام تنبیهی برای کارمند رسمی خود جهت مشارکت در این اجلاس غیر قانونی تعیین نکرد.
این در حالی است که ادعاهای مطرح شده در این کنفرانس به اندازه‌ای وقیحانه بود که برخی از شرکت کنندگان آن نیز بعدها سعی کردند سخنان خود را تحریف کنند. از جمله این شخصیت‌ها «وسام حردان» رئیس حزب الصحوة عراق است که در جریان این کنفرانس خواستار عادی سازی روابط با اسرائیل شد. وی بعدها از اظهارات خود عقب نشسته و مدعی شد که منظورش این بوده که جنگ باید متوقف شود و تمام عراقی‌ها به میهن اصلی خود بازگردند!
متولیان پشت پرده برگزاری کنفرانس سازش
بررسی سرنخ های برگزاری این کنفرانس و ماهیت مرکز ارتباطات صلح به عنوان متولی آمریکایی برگزاری این کنفرانس در عراق نشان‌دهنده کشورهای پشت پرده این اقدام است.
آمریکا و رژیم صهیونیستی بنا به شرایط موجود طی سالهای گذشته فشارهای خود برای دولت عراق در چارچوب عادی سازی مناسبات با رژیم صهیونیستی را از کانال اقلیم کردستان دنبال می‌کنند. روابط اقلیم کردستان با رژیم صهیونیستی مغایر با موضع رسمی دولت عراق است و صهیونیست‌ها طی دو دهه گذشته همواره سعی کرده‌اند گرایش‌های خود را نزدیک به منافع این اقلیم نشان دهند.
مناسبات راهبردی با اقلیم کردستان همچنین برای افزایش فشار و تهدید ایران و مقابله با ترکیه و افزایش قدرت اقتصادی و سیاسی، برای رژیم صهیونیستی حائز اهمیت است. به همین علت بود که کابینه اسرائیل در سال 2017 تنها بازیگر منطقه‌ای بود که از همه پرسی جدایی طلبانه کردستان که می‌توانست به تجزیه عراق منجر شود، حمایت کرد؛ اقدامی که با درایت و هوشمندی سردار شهید قاسم سلیمانی با شکست مواجه شد. اینها علاوه بر اخبار غیر رسمی است که در خصوص مناسبات اقتصادی اقلیم کردستان با رژیم صهیونیستی و فروش نفت این منطقه به قیمت بسیار پایین به تل‌آویو منتشر شده است.
به همین علت یائیر لاپید وزیر خارجه رژیم صهیونیستی از مفاد این کنفرانس برای تشویق و عادی سازی روابط عراق با رژیم صهیونیستی استقبال کرده و آن را اتفاقی امیدوار کننده توصیف کرد. روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت به نقل از این وزیر اسرائیلی نوشت: این اتفاق امید ما را در مناطقی که پیش از این به آن فکر نمی‌کردیم، زنده کرد.
آمریکا نیز بنا به علل مختلف از نقش اقلیم کردستان در این چارچوب حمایت می‌کند. کاخ سفید پر رنگ شدن نقش اقلیم کردستان و همگرایی این اقلیم با رژیم صهیونیستی را به معنی کاهش نفوذ ایران در عراق و همچنین مهار چین و روسیه در منطقه قلمداد می‌کند.
نقش امارات در روند تشویق کشورهای عربی به عادی سازی روابط با اسرائیل در این کنفرانس نیز مخفی نبود، تا جایی که کسانی که مواضع و بیانیه‌های رسمی این اجلاس را شنیدند، نسبت به وابستگی کاری نشست مذکور و متولیان آن به ابوظبی کوچکترین تردیدی به خود راه نمی‌دهند.
عربستان در این میان با احتیاط بیشتری از این اجلاس حمایت می‌کند، سعودی‌ها که گام نهادن دیگر کشورهای عربی در کانال عادی سازی روابط با اسرائیل را به معنی کاهش هزینه‌های خود در ورود به این روند می‌دانند، هنوز نمی‌توانند به صورت مستقیم و با شخصیت‌های سیاسی خود از این ارتباطات حمایت کنند، لذا می بینیم که براودی که یکی از مهره‌های سفارت عربستان در کشورهای عربی به شمار می‌رود، مسئولیت اصلی برگزاری این نشست را بر عهده داشته است. البته درخصوص هزینه‌های مالی این کنفرانس که احتمالا توسط کشورهای عربی امارات و عربستان تأمین شده، هنوز گزارش رسمی منتشر نشده است.
نتیجه پایانی
گرچه بستر عمومی و سیاست‌های راهبردی و اعلامی دولت عراق مخالف هر نوع عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی است، اما فضای پرآشوب سیاسی در این کشور و ماهیت ناهمگن مسئولان دولتی، نفود عناصر متمایل به طرح و برنامه‌های صهیونیستی در ارگان‌های دولتی را تسهیل کرده است. به همین علت گرچه افکار عمومی به هیچ وجه برای طرح درخواست‌های علنی جهت عادی سازی روابط با اسرائیل مساعد نیست، اما طرف‌های خارجی با استفاده از این اهرم قدرت تلاش در قبح زدایی و نبض سنجی فضای عمومی جامعه با طرح چنین مسائلی هستند. لذا در شرایطی که بنا به علل متعدد انتظار واکنش عملیاتی و قاطع و همراه با تنبیه از دولت عراق در مقابله با چنین اقداماتی نمی‌رود، به نظر می‌رسد واکنش صریح و مقتدرانه افکار عمومی می‌تواند راه را بر تکرار چنین اقداماتی ببندد.
همچنین همزمانی تقریبی این کنفرانس (در روز 24 سپتامبر) با چهارمین سالگرد رفراندوم غیر قانونی جدایی اقلیم کردستان از خاک عراق (در تاریخ 25 سپتامبر 2017) نیز نمی‌تواند کاملا اتفاقی باشد و احتمالا علی رغم محکومیت ظاهری این واقعه توسط اقلیم کردستان عراق، در هماهنگی با برخی مسئولان و رهبران کرد در این منطقه بوده است.
