جمعیت ضدواکسن‌ها در ایران و ۱۰ کشور

میزان مخالفت با زدن واکسن در دنیا

مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در یک نظرسنجی به بررسی تمایل گروه‌‌‌های مختلف ایران به زدن واکسن پرداخته است. نظرسنجی مذکور در بازه زمانی 21 تا 25 شهریورماه سال‌جاری و در سطح ملی انجام شده است. اطلاعات نظرسنجی با در نظرگرفتن جمعیت بالای 18 سال کشور با نمونه بالغ بر 1500 نفر به شیوه تلفنی گردآوری شده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که عدم‌تمایل به دریافت واکسن کرونا در میان گروه‌‌‌های مختلف، متفاوت است؛ به نحوی که مردان (2/ 17درصد) بیشتر از زنان (3/ 11درصد) تمایلی به زدن واکسن ندارند. مورد دوم اینکه عدم‌تمایل به دریافت واکسن در گروه سنی زیر 50 سال (17درصد) به طرز جالب توجهی بیشتر از گروه سنی بالای 50 سال (7 درصد) است. سوم اینکه مجردها (8/ 17درصد) بیش از افراد متاهل (4/ 13درصد) نسبت به دریافت واکسن بی‌رغبت هستند. چهارم اینکه عدم‌تمایل به دریافت واکسن در میان افراد فاقد تحصیلات دانشگاهی (7/ 15درصد) بیشتر از افراد دارای تحصیلات دانشگاهی (3/ 11درصد) است. مورد دیگر اینکه عدم‌تمایل به دریافت واکسن کرونا در بین افرادی که ساکن مراکز استان‌‌‌ها هستند، به میزان 7/ 14درصد درشهرهای کوچک‌تر برابر 1/ 15درصد و در روستاها معادل 3/ 12 درصد است. در نهایت اینکه در حالی که در حدود 14درصد از شهروندان بالای ١٨ سال در ایران «اصلا» تمایلی به زدن واکسن کرونا ندارند، میانگین جهانی این سهم در کشورهای دنیا برابر 26 درصد است.به عبارت دیگر این میزان برای کشور ما در مقایسه با سایر کشورها پایین‌تر است و نکته مثبتی محسوب می‌شود. سهم مخالفان واکسیناسیون در ترکیه 30 درصد، در عربستان 16 درصد، در آمریکا 33 درصد و در روسیه 47 درصد است. با وجود پایین بودن درصد مخالفان با واکسیناسیون در کشور، همین میزان هم می‌تواند فرآیند واکسیناسیون را کندتر و زمان برگشت به شرایط عادی را طولانی‌تر کند. کشورهای جهان برای ترغیب مردم به زدن واکسن از سیاست‌های تشویقی استفاده می‌کنند. از جمله این سیاست‌ها، پرداخت جایزه نقدی به افراد و محدود کردن ارائه خدمات دولتی به افراد واکسینه‌شده است. به هرحال باید به این نکته توجه کرد که در بحث کرونا، تنها مساله فردی در کار نیست و سلامت افراد جامعه در گرو سلامت تک‌تک افراد است و مخالفان واکسن باید به این موضوع توجه کنند.

  دلایل مخالفت با واکسیناسیون

در بخش دیگری از این نظرسنجی، دلایل عدم‌تمایل به دریافت واکسن، در قالب یک سوال بررسی شده است. نتایج رسمی حاکی از آن است که نداشتن اعتماد به واکسن‌‌‌های کرونا (1/ 30 درصد)، ترس از عواقب ناشی از تزریق واکسن (4/ 29درصد)، مشکلات شخصی (4/ 9 درصد)، عدم‌احساس نیاز به واکسن (1/ 6 درصد)، مشکلات جسمی (6/ 3درصد)، نداشتن وقت (2/ 3 درصد)، در دسترس نبودن واکسن مورد علاقه در کشور (2/ 2درصد) و سایر دلایل؛ از جمله «علتی ندارد»، «علاقه ندارم» و «دلایل شخصی» (1/ 10درصد) مهم‌ترین دلایل مطرح‌شده از سوی افراد بوده است. نتایج مذکور نشان می‌دهد که نداشتن اعتماد به واکسن‌های کرونا و ترس از عواقب ناشی از تزریق واکسن مهم‌ترین دلایل عدم‌تمایل افراد به تزریق واکسن هستند. در این نظرسنجی همچنین از پاسخگویان پرسیده شده که «با توجه به شرایط موجود تا چه حد امیدوارید تا پایان سال ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا در ایران کاهش پیدا کند؟» بنا بر آمارهای رسمی به میزان 9/ 18درصد از پاسخگویان گفته‌‌‌اند به کاهش ابتلا و مرگ‌‌‌ومیر تا پایان سال کاملا امیدوارند، امیدواری 4/ 25 درصد پاسخگویان در این خصوص زیاد است و 6/ 28 درصد آنها تاحدودی امیدوارند. به میزان 3/ 8درصد پاسخگویان گفته‌‌‌اند که به کاهش آمار ابتلا و مرگ‌‌‌ومیر کرونا تا پایان سال اصلا امیدوار نیستند و 3/ 15درصد امید کمی دارند. در نهایت برابر 6/ 3 درصد پاسخگویان به این سوال پاسخ نداده‌‌‌اند. این نتایج حاکی از آن است که به میزان 3/ 44 درصد از شهروندان به کاهش آمار ابتلا و مرگ‌‌‌ومیر ناشی از کرونا تا پایان سال‌جاری کاملا امیدوارند یا به آن امید زیادی دارند.

  خوش‌بینی نسبت به واکسیناسیون

مورد دیگر اینکه در نظرسنجی «ایسپا» از کسانی که هنوز نوبت دریافت واکسن آنها نرسیده است، پرسیده شده که «فکر می‌‌‌کنید چه زمانی برای واکسن زدن نوبت به شما خواهد رسید؟» نتایج بررسی‌های رسمی نشان می‌دهد که به میزان 4/ 71 درصد افراد حدس می‌‌‌زنند تا پایان پاییز نوبت به آنها خواهد رسید، 6/ 6 درصد گمان می‌کنند واکسیناسیون آنها تا پایان سال و 3/ 1درصد گمان می‌کنند این کار سال بعد انجام شود. علاوه بر این به میزان 5/ 4درصد پاسخگویان فکر می‌کنند برای واکسن زدن هیچ‌وقت نوبت به آنها نخواهد رسید و 2/ 16درصد پاسخگویان به این پرسش پاسخی نداده‌‌‌اند. نکته دیگر اینکه در نظرسنجی تیرماه «ایسپا» به میزان 4/ 26 درصد گفته بودند که فکر می‌کنند هیچ وقت نوبت واکسن زدن آنها نخواهد رسید که این میزان در نظرسنجی اخیر به 5/ 4 درصد رسیده است. این موضوع نشان‌دهنده بهبود شرایط واکسیناسیون و تسریع در انجام آن با واردات است که سبب شده افراد جامعه نسبت به انجام واکسیناسیون امیدوارتر شوند.

  عدالت در توزیع واکسن

در بخش پایانی این نظرسنجی، میزان عادلانه بودن توزیع واکسن در کشور از دیدگاه پاسخگویان بررسی شده است. بررسی‌های رسمی حاکی از آن است که به میزان 1/ 11درصد شهروندان فرآیند توزیع واکسن را اصلا عادلانه نمی‌دانند، برابر 7/ 15درصد عدالت در توزیع واکسن را کم ارزیابی می‌کنند، به میزان 6/ 29درصد تاحدودی آن را عادلانه می‌دانند، برابر 3/ 18درصد عدالت در توزیع واکسن را به اندازه زیاد و 4/ 18درصد هم توزیع واکسن را کاملا عادلانه ارزیابی می‌کنند. مورد دیگر اینکه مردان (4/ 13 درصد) بیشتر از زنان (9/ 8 درصد) گزینه «اصلا» را انتخاب کرده‌‌‌اند. این موضوع به معنی آن است که مردان بیشتر از زنان بر این باورند که توزیع واکسن در کشور اصلا عادلانه نیست. این تفاوت دیدگاه در میان گروه‌های سنی نیز مشاهده می‌شود، به طوری که پاسخگویان 50ساله و بالاتر (9/ 21 درصد) بیشتر از افراد 29-18 ساله (3/ 15درصد)، افراد مجرد (1/ 14 درصد) کمتر از افراد متاهل (20 درصد) و افراد غیردانشگاهی (4/ 21 درصد) بیشتر از افراد دانشگاهی (3/ 13 درصد) فرآیند توزیع واکسن را عادلانه می‌‌‌دانند. علاوه بر این افراد ساکن در مناطق روستایی (7/ 26 درصد) بیشتر از افراد ساکن در مراکز استان (5/ 15 درصد) توزیع واکسن را کاملا عادلانه ارزیابی کرده‌‌‌اند.

  پیشرفت 22 درصدی واکسیناسیون

با وجود گذشت بیش از 19ماه از زمان اعلام رسمی شیوع پاندمی کرونا در کشور، شاهد جولان انواع سویه‌های این ویروس در جامعه هستیم. بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد که تا روز گذشته، کشور ما با مجموع 5میلیون و 547 هزار و 990 نفر در رده هشتم کشورهای با بیشترین میزان بیماران کرونایی قرار گرفت. از سوی دیگر با تعداد فوتی‌ 239 نفر در شبانه‌روز گذشته در رتبه دوم از این حیث در بین کشورهای جهان قرار گرفت. کارشناسان حوزه بهداشت و درمان بر این باورند که راه‌حل مطمئن مقابله با همه‌گیری کرونا و واریانت‌های جدید آن، واکسیناسیون حدود 85 درصدی افراد جامعه است. به عبارت دیگر حدود 71 میلیون نفر از افراد در کشور ما باید واکسینه شوند تا مصونیت عمومی حاصل شود. بنا بر آمارهای رسمی تا روز سه‌شنبه به میزان 36 میلیون و 908 هزار و 191 نفر دز اول و همچنین برابر 15 میلیون و 824 هزار و 520 نفر دز دوم واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند. بنابراین می‌توان گفت تاکنون بیش از 52 میلیون و 732 هزار دز واکسن در کشور تزریق شده و به میزان 22 درصد از هدف تعیین‌شده محقق شده است. از اواخر تیرماه سرعت واکسیناسیون در کشور جهش خوبی قرار گرفته با این وجود آمار کرونا در کشور بالاست و برای بهبود این شرایط، تداوم در واکسیناسیون و همکاری مردم در رعایت پروتکل‌ها، لازم و ضروری است. سبد واکسیناسیون در کشور، شامل واکسن‌های سینوفارم، آسترازنکا، اسپوتنیک، بهارات و واکسن داخلی برکت است.