صعود بورس با محرک نفتی

 افزایش بهای جهانی نفت و گاز اثر خود را بر بورس تهران نیز به‌جا گذاشت تا نماگر اصلی تالار شیشه‌ای که طی هفته‌های اخیر رو به نزول گذاشته و با عقبگرد بیش از 10‌درصدی از سقف اخیر خود به فاز اصلاحی فرو رفته بود، بار دیگر خودی نشان دهد و بیشترین رشد روزانه در 9 روز کاری اخیر را تجربه کند. هر‌چند فضای معاملات بازار چندان پررونق نبود اما تعادلی نسبی در دادوستدها مشاهده می‌شد. عرضه و تقاضا همپای یکدیگر حرکت کردند تا ارزش معاملات خرد سهام نسبت به روزهای گذشته کمی افزایش یابد و سهامداران خرد نیز هرچند کم‌مقدار اما به زمین خرید سهام بازگردند. رشد بهای نفت و گاز در بازارهای جهانی و همزمان با آن رکوردزنی دلار در سال 1400 از مهم‌ترین دلایل بازگشت بورس به مسیر صعودی بود. متغیرهایی که طی هفته‌های گذشته نگرانی از کاهشی شدن آنها موجب خروج بخشی از سرمایه‌های حقیقی از گردونه معاملات سهام شده بود اما حالا به‌نظر می‌رسد بخش مهمی از این نگرانی‌ها مرتفع شده و می‌توانیم شاهد بازگشت آرام سرمایه‌هایی باشیم که در انتظار ورود مجدد به گردونه معاملات سهام در کف حساب کار‌گزاری‌ها و صندوق‌های سرمایه‌‌گذاری پارک‌شده بودند.

 نفت و گاز؛ محرکی برای بورس

معاملات آخرین روز کاری هفته با رشد 81/ 0‌درصدی نماگر اصلی تالار شیشه‌ای سپری شد تا این شاخص با ثبت بیشترین رشد روزانه (درصدی) در 9 روز کاری اخیر، تا محدوده یک میلیون و 437 هزار واحد پیشروی کند. در معاملات روز گذشته بورس تهران، این سهام زیرمجموعه گروه محصولات شیمیایی بودند که اهرم صعود شاخص‌کل سهام شدند. بحران جهانی گاز و در کنار آن اختلال در عرضه نفت سبب شده تا در روزهای اخیر شاهد سقف‌شکنی نفت و گاز در بازارهای جهانی باشیم. روز سه‌شنبه بود که نفت برنت توانست از 80 دلار بر هر بشکه عبور کند و به بالاترین قیمت از اکتبر 2018 یعنی حدود سه سال گذشته برسد. رشدی که البته تحلیلگران معتقدند در زمستان ادامه خواهد یافت و مهم‌ترین دلیل آنها نیز  اختلال در عرضه به‌دلیل توفان‌های آیدا و نیکولاس در آگوست و سپتامبر و کندی بازگشت تولید اوپکی‌ها بوده که از روند رشد تقاضا عقب مانده است. در مقابل شاهد افزایش تقاضا برای سوخت هستیم. ریکاوری مصرف نفت از شیوع سویه دلتا زودتر از چیزی که انتظار می‌رفت، رخ داده و از سوی دیگر، بحران انرژی جهانی از جمله گاز و زغال‌سنگ بر تقاضای نفت هم اثر می‌گذارد چراکه در صورت نبود آنها، سوخت مایع تنها راه‌حل تامین انرژی خواهد بود. گلدمن‌ساکس که پیش از این برای فصل چهارم سال 2021، بهای نفت را 80 دلار بر بشکه برآورد کرده بود، در روزهای گذشته تخمین خود را به 90 دلار افزایش داده چراکه معتقد است ریکاوری تقاضای قوی و اختلال در عرضه قیمت‌ها را بالاتر خواهد برد. در این میان با تشدید محدودیت‌های عرضه گاز، قیمت‌ها در زنجیره در حال تغییر است. آمار غیر‌رسمی حاکی از آن است که نرخ متانول CFR چین، 20 دلار دیگر صعود کرده و به مرز 380 دلار در هر تن رسیده است. در سراسر دنیا کمبود گاز طبیعی شروع به ‌بغرنج‌کردن وضعیت انرژی کرده است. احتمال زمستان سردتر از معمول و در کنار آن تابستان گرم امسال سبب افزایش تقاضای گاز برای تولید برق شده است و احتمالا امسال زمستان بحرانی مشترک جهان را فرامی‌گیرد. آمارها نشان می‌دهد قیمت گاز هاب TTF هلند به‌عنوان شاخص گاز اروپا روز چهارشنبه با رشد 5‌درصدی به 84 یورو در هر مگاوات ساعت رسیده است. داده‌های اینترکانتیننتال اکسچنج (آی‌سی‌ای) نیز نشان می‌دهد قیمت گاز اروپا در معاملات سه‌شنبه، برای اولین‌بار در تاریخ از هزار دلار برای هر هزار متر‌مکعب بالاتر رفت و رکوردی تاریخی از خود به‌جای گذاشت. رشدی که در دادوستدهای روز گذشته نیز ادامه یافت و پیش‌بینی می‌شود با احتمال کاهش صادرات روسیه ادامه‌دار شود. خبری که البته می‌تواند برای زیرمجموعه‌های گروه محصولات شیمیایی خوشحال‌کننده باشد. دیروز شاهد تقاضای محسوس برای خرید سهام این صنعت بودیم‌ به‌طوری که روز چهارشنبه یک‌پنجم از کل ارزش معاملات خرد سهام به نمادهای پتروشیمی اختصاص پیدا کرد و حقیقی‌ها نیز با اختلاف بیشترین خالص خرید خود را در سهام مذکور ثبت کردند تا جوی مثبت بر نماگرهای بورسی حاکم شود.

 نگاه بورس‌بازان به بازار ارز

دلار که 6 شهریورماه توانسته بود مرز 28 هزار تومانی را به‌طور موقت پشت‌سر بگذارد، دیروز مجددا به این کانال صعود کرد و با معامله در رقم 28 هزار و 290 تومان (طی ساعات معاملاتی بورس) در بیشترین سطح سال‌جاری قرار گرفت.

شنیده‌ها از بروز اختلاف میان ایران و آژانس انرژی اتمی؛ اصلی‌ترین دلیل رشد نرخ دلار در معاملات روز گذشته عنوان می‌شود. روز گذشته رئیس سازمان انرژی اتمی با اعلام آنکه «اصرار آژانس برای نصب دوربین در مکان‌هایی که در اثر عملیات تروریستی صدمه دیده است را نمی‌پذیریم» حجت را تمام کرد و موجبات صعود نرخ ارز فراهم آمد. پربیراه نیست اگر بگوییم مهم‌ترین عامل نزول قیمت سهام در هفته‌های اخیر، نگرانی بورس‌بازان از کاهش نرخ دلار در صورت احیای برجام بود. سهامدارانی که با درک درست از میزان اثر‌گذاری نرخ ارز بر سودآوری بازاری که حدود 60‌درصد از ارزش کل آن در اختیار شرکت‌های صادرات‌محور است، به بیش‌واکنشی به احتمالات پرداخت و بیش از 10‌درصد از ارزش خود را تنها طی 20 روز کاری از دست داد. حالا در صورت حفظ کانال 28هزار تومان اما به‌نظر می‌رسد بخش مهمی از این نگرانی‌ها مرتفع شود و شاهد بازگشت آرام سرمایه‌هایی باشیم که در انتظار ورود مجدد به گردونه معاملات سهام در کف حساب کار‌گزاری‌ها و صندوق‌های سرمایه‌‌گذاری پارک‌شده بودند.

 بورس در انتظار بازگشت حقیقی‌ها

روز گذشته تالار شیشه‌ای شاهد ورود بازیگران خرد به زمین خرید سهام بود، به این ترتیب دادوستدهای روز چهارشنبه بورس تهران با جابه‌جایی سهامی به ارزش 88 میلیارد و 698 میلیون تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران حقیقی همراه شد. در این میان همان‌طور که اشاره شد زیرمجموعه‌های گروه محصولات شیمیایی با اهرم رشد بهای جهانی نفت و گاز مورد توجه سهامداران واقع شدند. به این ترتیب دیروز پتروشیمی‌ها شاهد ثبت خالص خرید 236 میلیارد و 197 میلیون تومانی حقیقی‌ها بودند. پس از آن نوبت به معدنی‌ها رسید تا معاملات روز چهارشنبه را با ورود حدود 8 میلیارد تومانی سرمایه‌های خرد به پایان برسانند. در آنسوی بازار اما بانک‌ها با خروج 51 میلیارد و 749 میلیون تومانی این دسته از بازیگران بورسی مواجه شدند. خالص فروش سهامداران خرد در زیرمجموعه‌های فلزی بورس تهران نیز به 21 میلیارد و 694میلیون تومان رسید و پس از آن نوبت به شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی رسید تا شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش 15 میلیارد و 210 میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی باشند. به‌نظر می‌رسد با توجه به رفع برخی از ابهاماتی که بر سر معاملات بازار سهام سایه افکنده بود، به‌مرور شاهد بازگشت سهامداران خرد باشیم که در صورت حصول این مهم رشد قیمت‌ها محتمل خواهد بود.

 بورس چهار‌شنبه از دریچه آمار

در روزی که شاخص‌کل بورس تهران با رشد 81/ 0‌درصدی همراه شد، از 343 نماد معامله‌شده، قیمت پایانی 172 سهم (50درصد) مثبت بود و در مقابل 165 سهم (40 درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار 48 نماد (14 درصد) صف خریدی به ارزش 288 میلیارد تومان تشکیل دادند‌ اما در مقابل شاهد شکل‌گیری صف فروش در 14 نماد بورسی (4 درصد) به ارزش 163 میلیارد تومان بودیم.

در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس رشد 48/ 0درصدی را ثبت کرد، 141 نماد معامله شدند که در این میان قیمت 67 سهم (48 درصد) مثبت و 74 سهم (52 درصد) منفی بود. در این بازار 22 نماد (16 درصد) صف خریدی به ارزش 205 میلیارد تومان تشکیل دادند اما 11 نماد (8 درصد) نیز با صف فروشی به ارزش 134 میلیارد تومان مواجه شدند. بازار پایه نیز دیروز میزبان دادوستد 128 نماد بود. در این میان 49 سهم (38 درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد 77 سهم (60 درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز 37 نماد (29 درصد) صف خریدی به ارزش 139 میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به 39 نماد (30درصد) با ارزشی بالغ بر 183 میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد. ارزش معاملات خرد سهام نیز در این روز کمی افزایش یافت و برای سهام بورسی به 4768 میلیارد تومان رسید تا رشد 26‌درصدی نسبت به روز سه‌شنبه را حکایت کند. در فرابورس ایران نیز سهامی به ارزش 1760‌‌میلیارد تومان مورد دادوستد قرار گرفت که افزایش روزانه 16‌درصدی را نشان می‌داد.