کشف راز دندان عقل

فرادید؛ حل راز دندان‌های آسیاب دشوار است، با این وجود ظهور دندان‌های آسیاب، نقش مهمی در ردیابی تغییرات تکاملی ما دارند. محققان دانشگاه آریزونا در ایالات متحده اکنون عقیده دارند که پرده از این راز برداشته‌اند.

به گزارش فرادید؛ هالسکا گلوککا، انسان شناس می‌گوید: یکی از اسرار توسعه بیولوژیکی انسان این است که چگونه هماهنگی دقیق بین ظهور دندان‌های آسیاب و تاریخ زندگی بشر بوجود، تنظیم شده است.

گلوکاکا با کمک گری شوارتز، دیرینه شناس موسسه ریشه‌های انسانی دانشگاه آریزونا، نمونه‌هایی از جمجمه‌های مختلف را برای مقایسه رشد آن‌ها جمع آوری کرد.

محققان با تبدیل استخوان‌ها و دندان‌های 21 گونه از پستانداران به مدل‌های سه بعدی، توانستند دریابند که زمان بندی رشد دندان‌های آسیاب ما، ارتباط زیادی با تعادل ظریف بیومکانیک در جمجمه‌های در حال رشدمان دارد.

فرم دندان‌های غیرشیری که برای خرد کردن و آسیاب کردن غذا به صورت خمیر استفاده می‌کنیم معمولاً در سه مرحله، در حدود 6، 12 و 18 سالگی، از لثه ما بیرون می‌آید.

سایر پستانداران نخستین، دندان‌های آسیاب بالغ خود را زودتر به دست می‌آورند. با وجود همه شباهت‌های ما در مراحل رشد، شامپانزه (Pan troglodytes) دندان‌های آسیاب خود را در 3، 6 و 12 دارا خواهند شد. بابون زرد (Papio cynocephalus) آخرین دندان‌های آسیاب بزرگسال خود را در سن هفت سالگی و رزوس ماکاک (Macaca mulatta) همه آن‌ها را تا شش سالگی صاحب خواهد شد.

یک فاکتور مهم که زمان ظهور دندان‌ها را محدود می‌کند، فضای فک و دهان برای رشد دندان است. انسان‌ها فضای دهانی زیادی ندارند، زیرا دندان عقل نهفته، مشکل بزرگی برای نوع ما انسان‌ها است. اما این دلیل نمی‌شود که چرا آن‌ها خیلی دیر در زندگی ما ظاهر می‌شوند یا چرا به نظر می‌رسد دندان‌هایی که عقب‌تر هستند به طور فزاینده‌ای مشکل ایجاد می‌کنند.

با وجود این که فضای خالی برای رشد دندان وجود ندارد، قرار گرفتن آن‌ها در آنجا ایده خوبی نیست. دندان‌ها به خودی خود در جویدن و خرد کردن غذا، کارساز نیستند؛ تعداد زیادی ماهیچه و استخوان از این دندان‌ها حمایت می‌کند و اطمینان حاصل می‌شود که فشار کافی می‌تواند غذای ما را با خیال راحت تکه تکه و خرد کند.

محققان می‌گویند این ایمنی است که به نظر می‌رسد پشت موضوع دندان دیررس ما است. به نظر می‌رسد که فک‌های ما انسان‌ها بسیار آهسته رشد می‌کند و در ترکیب با صورت کوچک ما، رشد دندان‌های دیررس مثل دندان عقل، تا زمان فراهم شدن یک مکان مکانیکی ایمن در دهان ما، به تعویق می‌افتد.

دندان‌های آسیاب پشتی پستانداران اولیه دقیقاً در مقابل دو مفصل گیجگاهی فکی قرار دارند که با هم یک لولا بین فک و جمجمه شما تشکیل می‌دهند. برخلاف سایر مفاصل بدن ما، این دو محور باید در هماهنگی کامل با یکدیگر عمل کنند. آن‌ها همچنین باید نیروی متوازنی را به یک یا چند نقطه منتقل کنند تا بتوان غذا را گاز گاز گرفت و جوید.

در بیومکانیک، این فرایند سه نقطه ای، بر اساس اصولی نام «مدل سطح محدود» اداره می‌شود. اگر دندانتان را در نقطه اشتباه قرار دهید، نیرو‌های تولید شده تحت این مدل، می‌تواند یک خبر بد برای فک شما ایجاد کند و دندان شما آسیب جدی ببیند.

برای گونه‌هایی از پستانداران که فک بلندتری دارند، زمان لازم برای ایجاد ساختار مناسب در فک، برای ماهیچه‌های نزدیک به لولا، نسبتاً کم است.

انسان‌ها، با صورت بسیار صاف‌تر نسبت به سایر پستاندارن، چنین شناسی ندارد و باید منتظر بماند تا جمجمه‌اش به حدی رشد کند که نیرو‌های وارد شده بر روی هر مجموعه از دندان‌های آسیاب بالغ، آسیبی به فکِ در حال رشدش وارد نکند.

این نه تنها راهی جدید برای ارزیابی شرایط دندانی مانند دندان‌های آسیاب آسیب دیده به ما می‌دهد، بلکه می‌تواند به دیرینه شناسان کمک کند تا تکامل فک‌های منحصر به فرد ما را در میان اجداد هومینید را بهتر درک کنند.

گلوککا می‌گوید: این مطالعه یک دیدگاه جدید و قدرتمند ارائه می‌دهد که از طریق آن می‌توان پیوند‌های شناخته شده بین رشد دندان، رشد جمجمه و پروفایل مربوط بلوغ را مشاهده کرد.

منبع: ScienceAlert