تحریریه زندگی آنلاین : کبد چرب یکی از بیماریهای شایع در دوران میانسالی میباشد. کبد دومین اندام بزرگ بدن و از ارگانهای اصلی است که بهعنوان فیلتر پاک کننده سموم عمل میکند. مسئولیتهای کبد میتواند برای این عضو دردسر ایجاد کرده و آن را سمیکند. اگر کبد سمی شود، سطح سمیت کلی بدن افزایش مییابد. بدنه کبد سمی و بیمار میشود و میتواند بهراحتی قربانی بیماریهای جدی شود.در زندگی مدرن سلامت کبد از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا مواد شیمیایی مضر و سموم بهراحتی میتوانند از طریق هوا، غذا، آب و داروها به سیستم داخلی بدن انسان راه پیدا کنند و کبد را سنگین کرده و آن را ناسالم و مسموم کنند.کبد مواد غذایی را متابولیزه کرده و مواد شیمیایی تولید میکند و همچنین سمزدایی از مواد دفع شده را انجام میدهد. اگر این اندام مملو از مواد غذایی و نوشیدنی باشد که حاوی سطح بالایی از سمیت هستند، در این صورت سموم در خود اندام تجمع مییابند.مقدار کمی چربی در کبد طبیعی است بااینحال، اگر مقدار چربی بیش از 5٪ -10٪ وزن کبد را تشکیل دهد، ممکن است فرد از کبد چرب در سالمندان رنج ببرد. کبد چرب زمانی اتفاق میافتد که فرد کالری و چربی بیشتری نسبت به حدی که کبد توانایی پردازش آن را دارد دریافت نماید. در نتیجه، چربیها در سلولهای کبدی جمع میشوند و کبد را مستعد آسیب میکنند. در برخی موارد، این بیماریها میتوانند منجر به عوارض جدی از جمله اسکار و التهاب شوند.
بیشتربخوانید:
حقایقی در مورد کبد چرب
بیش از 15 میلیون نفر در ایالات متحده بیشازحد از الکل استفاده میکنند و دچار اعتیاد به این ماده سمی هستند. تقریباً 95٪ -100٪ این افراد به کبد چرب مبتلا میشوند. اختلال کبد چرب میتواند پس از نوشیدن مقادیر زیاد یا متوسط الکل ایجاد شود. اختلال کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) به دلیل سایر بیماریها مانند اضافه وزن یا دیابت ایجاد میشود. این مورد شایعترین علت اختلال مزمن کبد چرب در ایالات متحده است. شایعترین دلیل اختلال کبد چرب چاقی است. افرادی که به اندازه 75 درصد اضافه دارند تا حد زیادی میتوانند به این بیماری دچار شوند.
عوامل ژنتیک
وراثت، یکی از مواردی که از طریق والدین به فرزندان منتقل میشود، بهطورکلی وراثت مشخص کننده اصلی بیماریها و مشکلات سلامتی است که ممکن است برای فرد در آینده رخ دهد. بهعنوانمثال، اگر پدر یا مادر یا مادربزرگ بیولوژیکی تحت تأثیر بیمارهای کبد قرار گرفته باشند، ممکن است نوهها و کودکان بعدی در خانواده نیز به این بیماریها مبتلا شوند.در مورد کبد چرب، ممکن است فرد با سطح پایین آنزیمهای کبدی (درگیر در متابولیسم الکل و چربیها) متولد شود و مستعد ابتلا به بیماری کبد چرب باشد.
علائم رایج کبد چرب چیست؟
خستگی
اگر عضوی در بدن انسان از کار بیفتد و در این مورد خاص در فعالیت کبد اختلال ایجاد شود ، بدن از با یک مکانیسم دفاعی خاص شروع به با پمپاژ اکسیژن و خون اضافی به کبد مینماید تا عملکرد ناقص آن را جبران نماید.این پدیده معمولاً منجر به خستگی غیرقابل توضیح، مشکل تمرکز، ناتوانی در مشارکت در فعالیتهای اجتماعی میشود که زمانی مورد استقبال فرد سالمند قرار گرفته بودند. همچنین توانایی قضاوت و تشخیص در فرد کاهش مییابد و فرد در اثر سرگردانی در مورد امورات مختلف دچار سردرگمی خواهد شد.
زردی:
زردی وضعیتی که رنگ زرد پوست و رنگ زرد در سفیدی چشم نشان میدهد که کبد دچار بیماری شده است. این امر هنگامی ایجاد میشود که جریان صفرا از کبد مسدود شود، که در نتیجه برجستگیهای کوچک و زرد خارشدار روی سطح پوست و اطراف پلکها ایجاد میشود.
بیشتر بخوانید:
چاقی:
این یکی از رایجترین علائم کبد چرب در سالمندان چاقی است. اگر همه چیزهای را در حد تعادل میخوردید و هنوز نمیتوانید وزن خود را کاهش دهید، خود را سرزنش نکنید، این مشکل میتواند ناشی از کبد شما باشد.کبد چرب میتواند سرعت متابولیسم بدن سالمند را کند نماید و علیرغم انجام ورزش روزانه و رعایت رژیم غذایی متعادل باز فرد چاق بماند.
تغییر پوست:
ممکن است به محض بروز کبد چرب در سالمندان، تغییر رنگ پوست در گردن و زیر بازوها (به دلیل تورم غدد) و پوسته پوسته شدن پوست را شاهد باشید. تغییرات اضافی پوستی ممکن است به صورت رگهای عنکبوتی شکل در قفسه سینه، شانهها و پشت و در رگهای خونی شکسته در صورت ظاهر شود.دستها ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرند و قسمت پایین ناخن ممکن است سفید گردد و کف دستها قرمز و متورم میشوند.
درد شکم:
درد شکم ممکن است نشان دهنده بیماری کبد چرب باشد. شما در ناحیه راست یا مرکز شکم احساس ناراحتی خواهید کرد، که ممکن است خونریزی داخلی را نشان دهد. این درد ممکن است باعث استفراغ شود و این اتفاق زمانی میافتد که رگهای خونی داخل دستگاه گوارش ملتهب یا پاره شوند. همچنین ممکن است به همراه درد متوجه وجود خون در مدفوع شوید.
روشهای درمان کبد چرب
تغییر رژیم غذایی:
کبد چرب در سالمندان بهطور طبیعی قابل درمان است. درمان اختلال بیماری کبد چرب نیاز به کنترل و نظم در روند درمان دارد. ممکن است سالمند بارها تلاش نموده باشد که وزن خود را کاهش داده باشد و به دلیل عدم پایبندی به یک رژیم متعادل همواره در این امر شکست خورده باشد اما نکته بسیار مهم در درمان این بیماری داشتن نظم و انضباط در ورزش و کنترل دقیق رژیم غذایی سالمند میباشد. بنابراین، درک بهتر از رژیم غذایی مناسب وضعیت سالمند و ترک عادات غذایی نادرست یکی از بهترین گزینهها برای بهبود بیماری کبد چرب در سالمندان میباشد.هیچگونه داروی معجزهآسایی وجود ندارد که بتواند علیرغم عدم ورزش و داشتن رژِیم غذایی نادرست منجر به بهبود شرایط کبد چرب گردد.
کنترل دیابت:
مصرف شکر را تا حد امکان کاهش دهید. برای افراد دیابتی، حفظ سطح طبیعی گلوکز از اهمیت بالایی برخوردار است. در غیر این صورت یک بیماری دیابتی کنترل نشده باعث بدتر شدن وضعیت کبد چرب در سالمندان میشود.
تمرینات ورزشی:
داشتن تمرینات مرتب ورزشی و استمرار و مداومت در انجام هر روزه این ورزشها سبب بهبود وضعیت کبد چرب در سالمندان میگردد. افراد مبتلا به کبد چرب بسیار کم انرژی هستند و خیلی راحت خسته میشوند. این شرایط ممکن است باعث شود که فرد ورزش را ترک نماید و یا در انجام مستمر آن کوتاهی نمایند. شرکت در یک کلاس ورزشی میتواند در پایبندی سالمند به ورزش مفید باشد.
بیشتر بخوانید:
استفاده از درمانهای طبیعی برای درمان
درحالیکه با ایجاد تغییرات سالم در رژیم غذایی و ورزش روزانه به میزان بینظیری وضعیت کبد سالمند بهبود مییابد، اما مصرف داروهای طبیعی روند کار را تسریع میکند. استفاده از مکمل و گیاهان دارویی خاصی میتوانند سبب بهبود چشمگیری در این شرایط را نشان دهند، زیرا این داروهای گیاهی دارای دو خصلت آنتیاکسیدان و ضد التهاب است و در نتیجه سبب احیا کبد و برطرف نمودن آسیبهای وارده میگردد. چند مورد از این درمانهای طبیعی کبد چرب در سالمندان شامل موارد زیر است:
اسیدهای چرب امگا 3
جینسینگ
زرشک
خار شیر
گیاه قاصدک