بر اساس آمارهای گمرک، میزان صادرات و واردات شمش سرب متفاوت بوده که بیشترین میزان صادرات طی این 5 سال به سال 96 که معادل 114 هزار و 949 تن شمش سرب صادر شد بازمی‌گردد.
روند تولید سرب ایران و جهان طی سال‌های 2015 تا 2019 نشان می‌دهد که سهم ایران از تولید سرب تصفیه شده از 5/ 1درصد در سال 2014 به حدود 7/ 1درصد در سال 2019 رسیده است. یادآور می‌شود که در سال 99 ایران حدود 294 هزار تن سرب تصفیه شده به تولید رسانده است.
صادرات شمش و کنسانتره سرب طی سال‌های گذشته به ویژه متاثر از تحریم‌ها، کاهش محسوسی داشته است به گونه ای که از بیش از 100 هزار تن در سال به کمتر از 40 هزار تن صادرات در سال کاهش یافته است.
بر اساس نتایج آماری برگرفته از بانک مطالعات معادن و صنایع معدنی که از سوی شرکت مهندسی کوشا معدن به سفارش «ایمیدرو» گردآوری شد، داده‌های مربوط به سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، وزارت صمت، سازمان نظام مهندسی معدن و بازدیدهای میدانی، نشان از شناسایی 92 معدن سرب و روی با ذخیره مجموع در حدود 220 میلیون تن ماده معدنی در کشور دارد. تاکنون 600 اندیس و معدن شدادی سرب و روی نیز در کشور شناسایی شده است. ایران در مجموع حدود 220 میلیون تن ذخیره با میانگین عیار 6/ 5درصد روی و 8/ 1درصد سرب دارا‌ست.
در همین حال استان‌های پرپتانسیل در حوزه سرب و روی شامل یزد، اصفهان، مرکزی و زنجان هستند و بیشترین ذخایر سرب و روی کشور در استان یزد (حدود 81درصد معادل 179 میلیون تن) وجود دارد.
دسته‌بندی ذخایر معادن سرب و روی بر اساس بازه‌های آماری 10 درصدی نیز قابل ارائه است به طوری که در بخش اکتشاف جزئیات ذیل نتیجه‌گیری می‌شود:
- با توجه به بررسی‌های انجام‌شده کشور دارای پتانسیل‌های خوبی در حوزه اکتشاف سرب و روی است.
-حدود 81 درصد ذخایر قطعی در استان یزد و در معدن مهدی‌آباد متمرکز شده است. 87 معدن از 92 معدن موجود ذخیره‌ای کمتر از 5 میلیون تن دارند از این رو تعداد و نسبت معادن کوچک موجود در ایران به کل معادن زیاد است و به جز چند مورد معدن بزرگ ایران بقیه در مقیاس معادن کوچک طبقه‌بندی می‌شوند.
وضعیت استخراج
استخراج ماده معدنی سرب ایران و جهان در سال 2019 حاکی از رتبه 19 ایران در زمینه استخراج سرب در جهان است.
ضرورت ایجاد توازن و موانع آن
از آنجا که طرح راهبردی تدوین‌شده از سوی «ایمیدرو» به تصمیم‌سازی در بخش‌های معدن و صنایع معدنی صنعت سرب و روی ایران می‌پردازد، باید هر دو طرف عرضه و تقاضا در بخش‌های مختلف صنعت مورد توجه قرار گیرد.
در همین حال با توجه به شرایط موجود حاکم بر کشور نظیر تحریم‌ها که مانع ورود تکنولوژی‌های مدرن به کشور می‌شود، مواردی ازجمله عدم توجه به امر اکتشاف، پایین بودن نسبت استخراج ماده معدنی به ذخایر، ایجاد ظرفیت‌های مازاد فرآوری بدون توجه به نحوه تامین ماده اولیه و عدم توسعه کمی و کیفی ظرفیت‌های صنایع پایین‌دستی ازجمله دلایل توسعه نامتوازن زنجیره تولید صنعت سرب و روی به حساب می‌آیند.
وضعیت صنایع پایین‌دستی
عمده صنایع مصرف‌کننده شمش سرب شامل صنعت تولید باتری، رنگ، آلیاژسازی، فرآیند آبکاری و نیز صنایع و مواد ضد تشعشع است. با توجه به تعداد خودروهای موجود در کشور که تاکنون حدود 18میلیون دستگاه گزارش شده است و در نظر گرفتن متوسط عمر باتری خودرو در حدود 20 ماه، میزان نیاز کشور در سال حدود 12میلیون عدد برآورد می‌شود که 9 میلیون آن سهم تولید‌کننده داخلی است و مابقی به صورت رسمی و غیررسمی وارد کشور می‌شوند.
با در نظر گرفتن وزن میانگین حدود 10 کیلو گرم سرب برای انواع باتری (خودروهای سنگین، نیمه سنگین، سواری و موتور سیکلت و همچنین باتری‌های ساکن)، حدود 90 هزار تن سرب مصرف داخلی است که با احتساب 80درصد مصرف کل سرب اولیه و ثانویه کشور در تولید باتری، پتانسیل مصرفی سرب در کل صنعت ایران حدود 5/ 112 هزار تن در سال وجود خواهد داشت. با در نظر گرفتن 20 درصد به عنوان مصرف در سایر صنایع، میزان مصرف شمش سرب کشور مطابق با الگوهای جهانی توازن تولید و مصرف، واردات و صادرات باتری‌های سربی-اسیدی در کشور نشان می‌دهد ظرفیت کنونی تولید در کشور پاسخ مصرف داخلی را بدون در نظر گرفتن تامین خودروها و باتری‌های اضطراری وارداتی می‌دهد.
توسعه ظرفیت داخلی صرفا با صادرات بین‌المللی قابل توجیه است. در چنین صورتی به حداکثر رساندن ظرفیت بالقوه موجود و تشویق واحدهای موجود به افزایش ظرفیت یک راهبرد منطقی توسعه این بخش است.
