تردید، ترس و بعضا حرکت دست به عصای معاملهگران در فضای معاملاتی تالار سعادتآباد به وضوح نمایان است. سرمایهگذارانی که با قصد جبران زیان خود در پی اصلاح قیمت سهام شرکتها و با استراتژی کسب سود اقدام به تزریق منابع مالی خود در بخش مولد اقتصاد کشور کردند، اکنون به لحاظ کسب بازدهی از سایر بازارهای مالی (از ابتدای سال تاکنون) در رتبههای به مراتب کمتری قرار دارند.
هرچند بخشی از ریزشها به دلیل تخلیه حباب قیمتی سهام بود که در سال گذشته شکل گرفت اما در ادامه سیاستهای یکبامودوهوای سیاستگذاران و پیشبینیناپذیری وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور چه در بعد داخلی و چه در بعد سیاست خارجه همگی دستبهدست هم دادند و به شرایط بیاعتمادی در بورس دامن زدند.
اکنون که سرمایهگذاران در بدگمانی نسبت به وضعیت بازار سرمایه بهسر میبرند و نسبت به سایر عوامل اثرگذار از جمله محرک دلار در یک بیتفاوتی تمامعیار هستند دست به رفتارهای هیجانی میزنند. در چنین شرایطی تفاوتی ندارد که سرمایهگذار حقیقی باشد یا حقوقی. اتفاقا در این حالت بعضا مشاهده میشود که ترس حقوقیها بیشتر از حقیقیهاست و ورود و خروج با هدف شناسایی سود در چند روز معاملاتی از سوی این قشر از سهامداران پدیده ناآشنایی نیست. از طرفی سیاستگذار هم در قانونگذاری و به طور مجدد لغو آن به مراتب بیش از سرمایهگذاران فعال در بورس تهران و فرابورس ایران هیجان دارد. به هر روی آینه تمامنمای اقتصاد کشور مدتهاست که به سبب سیاستهای خلقالساعه دولتمردان و سیاستگذاران اقتصادی کدر شده است. سرمایهگذاران نیز به سبب دامنه نوسان و حجم مبنا هر روز شاهد آب شدن سرمایه خود هستند. بورسی که در تبلیغات انتخاباتی در اولویتهای نخست رئیس دولت سیزدهم قرار داشت مدتهاست که با خروج سرمایه سهامداران دست و پنجه نرم میکند.
تداوم خروج از تالار شیشهای
روز گذشته بورس تهران شاهد جابهجایی سهامی به ارزش 120میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بود. در این شرایط صنعت فلزات اساسی در صدر فهرست بیشترین خالص فروش حقیقیها قرار گرفته است. کانههای فلزی، بانکها و فرآوردههای نفتی نیز از دیگر گروههایی بودند که سهامداران خرد اقدام به فروش آنها، بدون توجه به وضعیت قیمتی و بنیادی آنها کردند.
از جای گرفتن سهام ریالی و دلاری در لیست فروش میتوان به عنوان دیگر ادله رفتار هیجانی سرمایهگذاران در یک روند معمول معاملاتی نام برد. سرمایهگذارانی که نه توجهی به صورتهای مالی و وضعیت بنیادی شرکتها دارند و نه رفتار تکنیکالی را برای ورود و خروج از سهام مدنظر قرار میدهند. در آن سوی بازار نیز سهامداران خرد به خرید گروههایی اعم از تامین آب، برق و گاز و نهادهای مالی روی آوردند.
بورس دوشنبه از دریچه آمار
در روزی که شاخص کل بورس تهران با افت 06/ 0درصدی مواجه شد، از 335 نماد معامله شده، قیمت پایانی 167 سهم (50درصد) مثبت بود و در مقابل 152 سهم (45درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار 10 نماد (3درصد) صف خریدی به ارزش 23میلیارد تومان تشکیل دادند، اما در مقابل شاهد شکلگیری صف فروش در 22 نماد بورسی (7درصد) به ارزش 52میلیارد تومان بودیم. در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افت 15/ 0 درصدی را ثبت کرد، 142 نماد معامله شدند که در این میان قیمت 69 سهم (49درصد) مثبت و 68 سهم (48درصد) منفی بود. در این بازار 6 نماد (4درصد) صف خریدی به ارزش 24میلیارد تومان تشکیل دادند و در مقابل شاهد شکلگیری صف فروش در 12 نماد بورسی (8درصد) به ارزش 72میلیارد تومان بودیم. بازار پایه نیز دیروز میزبان دادوستد 129 نماد بود. در این میان 24 سهم (19درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد 98 سهم (76درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز 16 نماد (12درصد) صف خریدی به ارزش 24میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به 70 نماد (54درصد) با ارزشی بالغ بر 256میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.