مترجم : اعظم اسلامی مجد
تحریریه زندگی آنلاین : متاسفانه برای والدین جدید، نوزادان با دفترچه راهنما به دنیا نمی‌آیند، بنابراین زمانی که وقت حمام کردن بچه، گرفتن و کوتاه کردن ناخن‌ها و نوک‌گیری موها می‌رسد، همین ساده‌ترین کارها می‌شوند بزرگ‌ترین مشکلات والدین. در این مقاله یک راهنمای کلی برای این مجموعه دغدغه‌ها به شما ارائه می‌شود که به کمک آنها می‌توانید اصول بهداشتی را در نوزاد خود پیاده کنید.
بیشتربخوانید:
مراقبت از نوزاد وقت حمام کردن
تا زمانی که بند ناف فرزندتان نیفتاده، او را حمام نکنید (معمولا یک هفته طول می‌کشد). نوزاد خود را با یک اسفنج نرم و تمیز از بالا و پایین تمیز کنید تا زمانی که بهبودی کامل از افتادن بند ناف ایجاد شود.
نوزاد را روی حوله قرار دهید. اگر هوا خیلی سرد است، نوزاد را کاملا لخت نکنید. در حین شست و شو یکی یکی لباس‌هایش را درآورید.
به آرامی صورت نوزاد را با یک دستمال مرطوب و ولرم بشویید. از صابون استفاده نکنید. صابون را به پارچه مرطوب بمالید و با آن بدن نوزاد را تمیز کنید. نوزاد را با آب بشویید و سپس او را خشک کنید.
دست خود را زیر آب بگیرید و بعد آب جمع شده در دست‌تان را روی سر نوزاد بریزید تا موهای سر او خیس شوند.
مقدار اندکی شامپو بچه را روی موهای نوزاد بریزید. به آرامی با حرکت دایره‌ای، سر او را ماساژ بدهید. سپس با یک لیوان پلاستیکی آرام آرام روی سر او آب بریزید تا شامپوها شسته شوند.
از لوسیون روی بدن نوزاد استفاده نکنید. مخصوصا از لوسیون‌های مخصوص بزرگ‌سالان.
پس از افتادن بند ناف، می‌توانید با خیال راحت نوزادتان را حمام ببرید، البته او به حمام هر روزی نیاز ندارد. دو یا سه بار در هفته کافی است. اینکه آیا کودک را می‌توان در سینک، تشت و یا وان حمام تمیز کرد، باید بگوییم که بله و هیچ ایرادی ندارد، اما با توجه به لغزنده شدن نوزادان، شاید احساس کنید که فضای کوچک‌تر مناسب‌تر است.
مهم‌ترین نکته‌ای که در مورد حمام کردن نوزاد باید به خاطر داشته باشید، این است که هرگز فرزند خود را بدون مراقبت و توجه ویژه به حال خود رها نکنید. نوزادان می‌توانند به صورت لغزشی سُر بخورند و پایین بیایند. استفاده از صندلی حمام نوزاد به این معنی نیست که نوزاد در شرایط کاملا ایمنی است. بسیاری از صندلی‌های حمام نوزادان، به راحتی برمی گردند. اگر لازم است که از اتاق یا حمام خارج شوید، حتما نوزاد را با حوله بپیچید و با او آنجا را ترک کنید.
بیشتربخوانید:
نکاتی درباره حمام کردن نوزاد در وان حمام
دستمال، صابون و شامپو – هر چیزی که برای حمام کردن نوزاد به آن نیاز دارید، را دم دست خود قرار دهید، جوری که مجبور نباشید نوزاد را در وان رها کنید و شامپو بیاورید. پوشک و سایر لباس‌های او را نیز در دسترس خود قرار دهید.
وان را با مقدار کمی آب پر کنید. خود حمام گرم باشد، اما نه خیلی زیاد. برای اطمینان از دمای مناسب آب، ابتدا آن را با دست خود آزمایش نمایید. دقت کنید وسط کار، آب به ناگهان خیلی داغ نشود.
صورت نوزاد را به آرامی با دستمال مرطوب تمیز کنید. برای تمیز کردن چشم‌ها و صورت او از یک توپ پنبه‌ای مرطوب یا دستمال شست و شو استفاده کنید.
از داخل به خارج چشم‌ها را پاک کرده و ترشحات خشک شده را تمیز نمایید. پارچه را کمی به صابون آغشته کنید (صابون ملایم) و بدن نوزاد را بالا به پایین و جلو به عقب تمیز کنید. مطمئن شوید که تمام چین‌های ریز بدن نوزاد را تمیز کرده‌اید. آخرین قسمت، بخش میانی و بین پاهای نوزاد است. یک لیوان را با آب پر کنید و آرام‌آرام موهای او را بشویید. با مقدار اندکی روی سر و موها، این بخش را با حرکت دورانی انگشتان مالش بدهید. سر نوزاد را به سمت عقب نگه دارید تا شامپو در چشم‌های نوزاد نرود.
دوباره لیوان را پر از آب کنید و با آن موها و بدن نوزاد را شست و شو بدهید. هنگام بیرون آوردن نوزاد از حمام، با یک دست قسمت پایین بدن را بگیرید و با دست دیگر سر و گردن را نگهدارید. دست خود را محکم نگه دارید تا نوزاد از دست‌تان سُر نخورد.
از لوسیون بدن استفاده نکنید، اما اگر پوست بدن نوزاد خشک شده است، می‌توانید بعد از حمام کمی لوسیون به بدنش بمالید.
نوزاد را با حوله بپیچید و به آرامی او را خشک کنید.
مراقبت از نوزاد
پوسته پوسته شدن، قرمز شدن و به وجود آمدن برخی لکه‌ها روی پوست سر نوزادان شایع است و به آن کلاه گهواره می‌گویند. کلاه گهواره بیماری پوستی نوزادان محسوب نمی‌شود و جای نگرانی هم ندارد. روش درمانی آسان است. فقط باید:
قبل از حمام کردن نوزاد، کمی وازلین، روغن زیتون یا روغن بچه را به آرامی روی پوست سر نوزاد بمالید تا سطح پوستش خشک نشود.
روغن را با یک برس نرم یا دستمال شست و شو به پوست سر او بمالید.
موهای نوزاد را با شامپوی ملایم بچه بشویید.
کلاه گهواره خود به خود بهتر می‌شود، اما اگر این شرایط بهبود نیافت و به صورت، گردن و سایر قسمت‌های بدن نوزاد هم انتقال پیدا کرد، باید به پزشک مراجعه کنید. ممکن است که شامپوی مورد استفاده برای حمام نوزاد، مناسب او نباشد.
گرفتن ناخن نوزاد
از آنجا که ناخن‌های نوزاد بسیار سریع رشد می‌کند و در اثر آن، نوزاد می‌تواند صورت و بدن خود را خراش بدهد، لذا ضروری است که هفته‌ای دو بار ناخن‌های او را سوهان بکشید یا با ناخن‌گیر، کوتاه کنید. ناخن‌های پا به اندازه ناخن‌های دست سریع رشد نمی‌کنند، ولی درباره آنها نیز مراقب لبه‌های ناهموار ناخن باشید. اینکه ناخن‌گیر نوزاد یا سوهان او، مخصوص خودش باشد (ناخن‌گیر نوزاد) به خودتان بستگی دارد. شما با توجه به اندازه ناخن‌ها در این رابطه تصمیم‌گیری می‌کنید. ناخن‌های نوزاد را به هنگام گرفتن و کوتاه کردن آنها، نکشید، زیرا ممکن است دچار عفونت شوند.
چند نکته برای سهولت در کوتاه کردن ناخن‌های نوزاد
ناخن‌ها را بعد از حمام کردن کوتاه کنید، زیرا نرم‌تر شده‌اند. در حالت خواب نیز می‌توانید این کار را انجام دهید. اگر از ناخن‌گیر یا قیچی استفاده می‌کنید، پوست زیر ناخن را به سمت پایین فشار دهید تا راحت‌تر به ناخن برسید. از همسرتان بخواهید دست نوزاد را بگیرد تا شما راحت‌تر این کار را انجام دهید. ناخن‌ها را بر اساس شکل منحنی‌شان، ولی ناخن‌های پا را به حالت صاف کوتاه کنید. اگر به صورت تصادفی پوست نوزاد را زیر ناخن‌گیر گرفتید، آن قسمت را با گاز استریل فشار بدهید (ملایم) و بعد کمی پماد به آنجا بمالید.
