شگفتی‌سازان جهان نوآوری

آمارها به وضوح نشان می‌‌‌‌‌دهند حوزه تکنولوژی در دوران رکود اقتصادی ناشی از کرونا با رشد قابل‌‌‌‌‌توجهی روبه‌‌‌‌‌رو شده اما پشت برخی از نوآوری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سال‌‌‌‌‌های اخیر شخصیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی قرار داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که با «تغییر انقلابی» مسیر جدیدی در یک صنعت یا بازار یا حوزه علمی به‌‌‌‌‌وجود آورده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.

سال‌‌‌‌‌ها پیش یک اقتصاددان اتریشی از تخریب خلاق  (Creative destruction) به‌‌‌‌‌عنوان مدلی برای تغییر وضع موجود از مسیرهای نوآورانه گفت و این روزها اصطلاح تغییر انقلابی (Disruption) به آن دسته از فعالیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی گفته می‌‌‌‌‌شود که یک صنعت یا بازار را با یک نوآوری کاملا متحول می‌‌‌‌‌کنند.

نشریه نیوزویک در تازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین شماره خود برخی از شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین شخصیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های پشت ایده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های انقلابی را معرفی کرده است؛ کسانی چون کاتالین کاریکو، میکروبیولوژیستی که با تحقیقاتش در زمینه mRNA زمینه تولید واکسن کرونا را فراهم کرد یا مدیر ارشد نتفلیکس که استراتژی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های محتوای جهانی او به خلق سریال Squid Game منجر شد. ایلان ماسک، کارآفرین تکنولوژی که امسال با رشد عجیب و غریب کسب‌‌‌‌‌و‌‌‌‌‌کارهایش هم در حوزه خودرو و هم در حوزه فضا به موفقیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های زیادی رسید. لیست نیوزویک شامل 50 نفری می‌‌‌‌‌شد که یک زمینه مشترک دارند و آن استفاده از تکنولوژی برای یک تغییر انقلابی در حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف بوده است.

   دست مصنوعی

نوید اختر - بنیان‌‌‌‌‌گذار و مدیرعامل PSYONIC

زمانی که 8 ساله بود نخستین‌‌‌‌‌بار در پاکستان یک دختر بچه بدون دست را در یک فروشگاه دید و این موضوع را هیچ‌‌‌‌‌گاه فراموش نکرد. او دارای دکترای علوم اعصاب است و حالا در 34‌‌‌‌‌سالگی بنیان‌‌‌‌‌گذار شرکت PSYONIC است. او و تیم 30نفره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اش در حال ساخت اندام‌‌‌‌‌های پروتزی هوشمند، قابل‌‌‌‌‌انعطاف و واکنش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر با قیمت ارزان هستند. در‌‌‌‌‌ماه سپتامبر امسال این شرکت نخستین دست مصنوعی را به بازار عرضه کرد. این دست به اندازه و شکل یک دست طبیعی است و حتی حرکات انگشتان نیز به فرم و شکل دست واقعی هستند. با استفاده از سنسورهای روی انگشت لمس هر چیزی باعث ایجاد لرزش روی بازوی فرد معلول می‌‌‌‌‌شود و با استفاده از الکترود حرکات انگشت هم توسط فرد کنترل می‌‌‌‌‌شود. او به‌‌‌‌‌تدریج به‌‌‌‌‌دنبال ساخت دست مصنوعی است که نیاز به باتری نداشته باشد و صرفا از طریق تاندون‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها حرکت کند، در حالی‌‌‌‌‌که سایر دست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مصنوعی در بازار قیمت‌‌‌‌‌های گرانی در حد 70 هزار دلار دارند دست مصنوعی ساخت این شرکت بین 10 تا 20 هزار دلار است.

   حرف زدن با ذهن

توماس آکسلی - مدیرعامل سینکرون

اتصال بدن به تجهیزات جانبی تکنولوژیک ایده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای است که هم در فیلم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و سریال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های امروزی و هم در بخش‌‌‌‌‌های تحقیقاتی مشاهده می‌‌‌‌‌شود. ایده آکسلی ارتباط ذهنی برای برقراری ارتباط برای کسانی است که قادر به تکلم نیستند. او از چند سال قبل به‌‌‌‌‌دنبال اتصال مغز افراد آسیب‌‌‌‌‌دیده برای خوانش ذهن آنها توسط کامپیوتر بود. شرکت سینکرون یک دستگاه کوچک به‌‌‌‌‌نام Stenrode تولید کرده که با جراحی در مغز بیماران ایمپلنت می‌‌‌‌‌شود. سال گذشته دو بیماری که در استرالیا این ایمپلنت مغزی را انجام داده بودند، توانستند صرفا از طریق تمرکز ذهنی کلماتی را تایپ کنند. این دستگاه در تابستان امسال مجوز FDA برای آزمایش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بالینی را دریافت کرد و در صورت موفقیت تحول بزرگی برای بیماران با ضایعه مغزی و تحقیقات در عرصه ایمپلنت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های انسانی خواهد بود.

   کرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های روباتی

رادیکا ناگپال - دانشمند علوم کامپیوتری

ایده این محقق هاروارد ایجاد ارتشی از روبات‌‌‌‌‌های کوچک برای کار در محیط‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی است که حضور انسان می‌‌‌‌‌تواند خطرناک باشد. مثلا نشت مواد شیمیایی یا پیدا کردن یک مشکل در یک پل. هدف او ایجاد میکروروبات‌‌‌‌‌های هماهنگی است که می‌‌‌‌‌توانند یک کار ویژه به‌‌‌‌‌خصوص را انجام دهند. در سال2021 یک لابراتوار زیرنظر او روبات‌‌‌‌‌های زیردریایی متعددی ساخت تا صخره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مرجانی در معرض خطر را پاکسازی کنند.

   هوش مصنوعی و بیگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دیتا در صنعت غذایی

سارا مینکر - بنیان‌‌‌‌‌گذار گرو اینتلیجنس

سازمان ملل‌‌‌‌‌متحد می‌‌‌‌‌گوید تا سال‌‌‌‌‌2050 که جمعیت جهان به 9‌‌‌‌‌میلیارد نفر می‌‌‌‌‌رسد غذای قابل‌‌‌‌‌توجهی برای این تعداد موردنیاز است. این موضوع تغییرات اقلیمی گسترده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری را به‌‌‌‌‌دنبال خواهد داشت و سارا مینکر معتقد است بحران بزرگ‌‌‌‌‌تر و نزدیکتر از آن چیزی است که حتی سازمان‌‌‌‌‌ملل تصویر کرده است. او می‌‌‌‌‌گوید که در سال 2027 جهان با کمبود 214 تریلیون کالری مواجه خواهد بود. به گفته او اگر هر ساندویچ همبرگر 563 کالری داشته باشد در سال 2027 نیاز به 379‌‌‌‌‌میلیارد همبرگر است که بیشتر از کل همبرگر‌‌‌‌‌هایی است که تاکنون تولید شده است. هدف شرکت او استفاده از داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و هوش‌‌‌‌‌مصنوعی برای تولید محصولات غذایی موثرتر است. شرکت او مشغول پایش روزانه 640 تریلیون داده از منابعی چون دولت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، شرکت‌‌‌‌‌های غذایی و تصاویر ماهواره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای است.

   جایگزین پلاستیک

تروی سوپی و یوک‌چانگ - بنیان‌‌‌‌‌گذاران فوت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پرینت

این دو بنیان‌‌‌‌‌گذار پیش از این جزو مهندسان اینتل بودند. تنها در آمریکا هر ساله 150‌‌‌‌‌میلیون تن پلاستیک یک‌‌‌‌‌بار مصرف دور ریخته می‌‌‌‌‌شوند. جز اینکه این پلاستیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها خطرات بهداشتی زیادی ایجاد می‌‌‌‌‌کنند تنها 9‌‌‌‌‌درصد آنها قابل‌‌‌‌‌بازیافت است. شرکت آنها در سال2014 تاسیس شد و از طریق ایجاد یک محصول قابل‌‌‌‌‌بازیافت و با مشارکت با فروشگاه زنجیره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای کاستکو، هول‌‌‌‌‌فود، مک‌‌‌‌‌دونالد و دانکین‌‌‌‌‌دونات بیش از 30‌‌‌‌‌تن از مصرف پلاستیک آمریکا کاسته است.

    راهگشای واکسن کرونا

کاتالین کاریکو - معاون شرکت بایون‌تک

در سال1990 کاریکو به‌‌‌‌‌عنوان دانشیار دانشکده پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا، برای پایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری درمان ‌‌‌‌‌ژنی مبتنی بر RNA پیام‌‌‌‌‌رسان، اولین درخواست کمک مالی خودش را ثبت کرد. این مهم‌‌‌‌‌ترین موضوع مورد علاقه کاتالین کاریکو در تحقیقاتش بود. با دریافت این کمک، کاریکو 6 سال مداوم به تحقیق روی این روش درمانی ادامه داد. با این حال و درست زمانی که کاریکو در مسیر رشد و دریافت درجه استاد تمامی بود، دیگر نتوانست هیچ کمک‌‌‌‌‌هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای برای ادامه تحقیقاتش دریافت کند. به این ترتیب بود که مدیران دانشگاه ادامه این تحقیقات را بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فایده دیدند و کاریکو مقام و جایگاه علمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اش را از دست داد.

او سال‌‌‌‌‌ها بعد پس از اینکه متوجه شد در دانشگاه پنسیلوانیا، فرصت به‌‌‌‌‌کار بستن تجربیات و نتایج تحقیقاتش را ندارد، به همین خاطر به‌‌‌‌‌عنوان معاون به شرکت بایون‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تک پیوست و در سال 2019 به سمت معاون ارشد ارتقا پیدا کرد.

در‌‌‌‌‌ماه دسامبر سال2020 و زمانی که جهان بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌صبرانه منتظر درمانی علیه شیوع سرسام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آور ویروس‌‌‌‌‌کرونا بود، فناوری ابداعی کاریکو و ویسمن که در بایون‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تک توسعه‌‌‌‌‌یافته بود، در همکاری با فایزر و سپس مودرنا به تولید واکسن کووید-19 منجر شد.

کاتالین کاریکو حالا یک چهره جهانی و ناجی میلیون‌‌‌‌‌ها ساکن کره‌‌‌‌‌زمین است. او تا حالا بیش از چهل و چهار جایزه و دکترای افتخاری دریافت کرده که بیش از 30 تا از آنها تنها در سال‌‌‌‌‌جاری میلادی به او تعلق گرفته است. او مادر «سوزان فرانتسیا» قایقران مجاری- آمریکایی معروفی است که برنده دو مدال طلای المپیک بوده است.

    توماس ادیسون جهان تکنولوژی

ایلان ماسک-  بنیان‌‌‌‌‌گذار تسلا، ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اسپیس‌‌‌‌‌ایکس

ایلان ماسک دو چهره دارد. یکی چهره بزله‌‌‌‌‌گو و فعال در شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اجتماعی که به سناتورها طعنه می‌‌‌‌‌زند یا دیگر ثروتمندان- مثل جف بزوس- را به تمسخر می‌‌‌‌‌گیرد و یک چهره دیگر که پشت شرکت‌‌‌‌‌های بزرگی چون پی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پال، اسپیس‌‌‌‌‌ایکس و تسلا بوده است. این چهره دوم همان چیزی است که ماسک را نه‌‌‌‌‌تنها به ثروتمندترین فرد جهان تبدیل کرده بلکه ایده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های انقلابی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اش را به واقعیت نزدیک کرده است. از سفر توریستی ارزان به فضا تا خودروی خودران و حتی شرکت‌‌‌‌‌های جنجالی مثل نورولینک و هایپرلوپ؛ همه از ماسک یک کارآفرین نوآور و خلاق ساخته که مرزی برای ایده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایش وجود ندارد. ماسک را با توماس ادیسون مقایسه می‌‌‌‌‌کنند که او هم شخصیت جنجالی و پیچیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای داشت اما ذاتا یک مبدع و مخترع بود که توانست جهان را تغییر دهد.

    چهره پشت تکنولوژی GPS

گلدی وست -ریاضیدان

امروزه تصور جهان بدون سیستم موقعیت مکانی جهانی - GPS- ممکن نیست. مجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از ماهواره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که از با ارسال سیگنال به‌‌‌‌‌دستگاه‌‌‌‌‌های همراه، به ما قدرت تشخیص موقعیت دقیق مکانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مان را می‌‌‌‌‌دهند، اما این تکنولوژی بدون تحقیقات خانم گلدی‌‌‌‌‌وست به اینجا نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسید. در سال1956 او دومین زن سیاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پوستی بود که به عضویت مرکز تحقیقات نیروی دریایی آمریکا در آمد. او نرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌افزاری برای زیردریایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مجهز به موشک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بالستیک نوشت که به آنها در تعیین موقعیت مکانی کمک می‌‌‌‌‌کرد.  در 1987 او به‌‌‌‌‌عنوان مدیر یک پروژه ماهواره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای درآمد و نتیجه تحقیقات او در نهایت به ایجاد سیستم موقعیت مکانی جهانی منجر شد. چیزی که امروزه به‌‌‌‌‌راحتی روی تلفن‌‌‌‌‌های همراه، هواپیماها، کشتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و دیگر تجهیزات مورد‌‌‌‌‌استفاده قرار می‌‌‌‌‌گیرد مدیون تحقیقات خانم وست است.

   جهانی‌‌‌‌‌سازی پخش آنلاین

بلا باجاریا- مدیر بخش جهانی نتفلیکس

چه کسی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانست حدس بزند یک سریال کره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای به‌‌‌‌‌نام Squid Games می‌‌‌‌‌تواند چنین تحولات گسترده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای در بازار سرگرمی ایجاد کند. حتی خود بلا باجاریا هم می‌‌‌‌‌گوید نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شد قبل از موفقیت آن سریال کره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای چنین موفقیتی را تخمین زد. با این حال استراتژی تولید محتوای بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی که او در نتفلیکس تدوین کرد، به چنین موفقیتی ختم شده است. تولید انبوهی از فیلم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و سریال‌های باکیفیت و پربیننده در کشورهای مختلف همان چیزی است که نتفلیکس را بر قله سرگرمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دیجیتال امروز قرار داده است. او می‌‌‌‌‌گوید ما فقط درها را برای همه افراد خلاق از هر نقطه جهان بازکردیم؛ این رمز موفقیت است.