به طور کل خارشتر از دسته گیاهان تیره باقلائیان می باشد که امروزه با نام های مختلفی از جمله خاربز، دوه تیکانی، یانداق و علف ترنجبین شناخته شده است. در واقع خارشتر به خاطر خواص فراوان و دارویی خود در بسیاری از نقاط جهان به منظور درمان بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد.
آشنایی با خواص خارشتر
بهتر است بدانید که خارشتر در واقع درختچه ای بومی مناطق روسیه، جنوب آفریقا، آسیای غربی و مناطق مدیترانه ای خواهد بود که اغلب در شرایط متنوع آب و هوایی رشد می کند و همچنین در برابر سرما و شوری خاک بسیار مقاوم خواهد بود. توجه داشته باشید که این گیاه دارای عمری چند ساله بوده و در انواع خاک ها و حتی نمک زار ها رشد خواهد کرد.
این گیاه امروزه سایر مناطق از جمله بیابان های ایران، هند، عربستان، پاکستان و سوریه نیز رشد می کند و در کشور ما نیز در مناطقی از جمله خوزستان، بلوچستان، سمنان، کرمانشاه، بجنورد، شیراز، بندرعباس و قشم نیز به صورت خودرو رشد خواهد کرد.
گیاه خارشتر در واقع درختچه ای با شاخه هایی پیچیده است که سرتاسر آن با خار های بسیار زیاد پوشده شده است. ارتفاع این درختچه معمولا به یک متر رسیده و ریشه های آن نیز تا عمق 5 الی 7 متر زیر زمین نفوذ خواهند کرد. ریشه های این گیاه دارای ساقه هایی زیر زمینی هستند که عمقی 2 متری و گسترش جانبی 8 متری خواهند داشت.
ساقه های خار شتر به رنگ سبز می باشند که توسط خار ها زیادی پوشیده شده اند و طول آن ها بین 2 تا 4 سانتی متر است. ساقه ها دارای رنگی سبز هستند و انتهای آن ها به رنگ زرد خاهد بود. همچنین برگ های خارشتر نیز اغلب به صورت متناوب و ساده و کامل و بیضوی خواهند بود که دارای طولی بین 7 تا 20 میلی متر هستند. البته دم برگ های آن کوتاه بوده و به طول یک تا دو میلی متر می باشد.
این گیاه دارای برگ هایی به رنگ صورت تا قهوه ای مایل به قرمز است که با یک پایه باریک رشد کرده و طول شان به 1 سانتی متر می رسد. تقریبا بر روی هر شاخه 1 تا 6 گل رشد می کند و البته تعدادشان به تعداد خار های اطراف آن بستگی خواهد داشت. میوه این گیاه را می توان مشابه یک غلاف کوچک دانست که به طول یک تا سه سانتی بوده و رنگی قهوه ای مایل به قرمز خواهد داشت.
فواید بی شمار خارشتر:
به صراحت می توان گفت که گیاه و عرق خارشتر مجموعه از خواص دارویی بی شمار را درون خود جای داده که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و علاوه بر این مصرف خارشتر برای کاهش وزن و لاغری ایده آل بسیار مناسب خواهد بود. از جمله رایج ترین فواید فوق العاده این گیاه می توان به مواردی از جمله درمان اسهال، پاکسازی روده ها، از بین بردن سیاه سرفه و تب و لرز و همچنین ضدعفونی نمودن کلیه ها اشاره کرد. با این حال در ادامه به بیان سایر خواص درمانی این گیاه پرداخته ایم:
بهتر است بدانید که خارشتر باعث بهبود هضم غذا می شود و از دسته خواص آن می توان به این مورد اشاره کرد که مصرف هارشتر باعث جلوگیری از ابتلا به یبوست و مشکلات بواسیر از جمله سوزش، درد و تورم خواهد شد.
مصرف این گیاه باعث تقویت سلول های عصبی معده می شود و از این طریق دستگاه گوارش را تقویت کرده و باعث بهبود هضم غذا خواهد شد. همچنین عرق خارشتر طبیعتی گرم داشته و باعث تسکین معده درد های ناشی از مواد غذایی با طبع سرد خواهد شد.
به طور کلی از خواص خارشتر می توان به آنتی بیوتیک بودن آن اشاره کرد که با تقویت سیستم ایمنی بدن از آن در برابر عوامل بیماری زا مانند ویروس، باکتری و قارج محافظت می کند. همچنین این گیاه با تقویت سیستم ایمنی بدن از هر گونه عفونت و مشکلات تنفسی ناشی از سرفه، سرماخوردگی، آسم و برونشیت مبارزه کرده و به رفع و درمان آن ها می پردازد.
خارشتر دارای خواص ضدالتهابی است و می تواند باعث بهبود و درمان التهاب های دهانی شود. در واقع این گیاه می تواند باعث بهبود التهاب فراگیر مخاط دهان، لب ها، زبان و کام شود و همچنین قرقره کردن آن نیز باعث تسکین نشانه های استوماتیت یا همان التهاب فراگیر دهان خواهد شد.
یکی دیگر از خواص مطرح خارشتر ضدالتهابی بودن آن است که می تواند شدت التهاب را ببهبود ببخشد و باعث کاهش علائم و نشانه های بیماری آرتروز شود.
توجه داشته باشید که گیاه خارشتر می تواند برای کاهش علائم آلرژی در پوست بسیار مفید باشد که برای این منظور کافی است پودر آن را با مقداری شیر یا گلاب ترکیب کرده و بر روی موضع مورد استفاده قرار دهید.
از دیگر ویژگی های گیاه خارشتر می توان به تاثیر آن در درمان کبد چرب اشاره کرد که با بهره مندی از قدرت پاک کنندگی و دفع سموم از بدن می تواند تاثیر مهمی بر روی کاهش چربی کبد داشته و از این طریق باعث پیشگیری و یا درمان کبد چرب شود.
گیاه خارشتر دارای خاصیت ادرار آوری است که از این طریق مجاری کلیه و مثانه را ضدعفونی می کند و تمام سموم بدن را دفع خواهد کرد. در واقع مصرف این گیاه باعث دفع سنگ کلیه و سنگ مثانه شده و شست و شو دهنده کلیه ها خواهد بود. به همین خاطر می توان گفت که خارشتر برای کلیه ها مفید است و بدون هیچ مشکلی می توانید آن را مصرف نمایید.
مضرات گیاه خارشتر:
بهتر است بدانید که گیاه خارشتر نیز مانند بسیاری از گیاهان دارویی دیگر با وجود تمام خواص و فوایدی دارد فاقد عوارض نیست و چنانچه بیش از حد مورد استفاده قرار گیرد می تواند مضرات و عوارض جانبی را به همراه داشته باشد.
در واقع با توجه به طبیعت گرم و خشک این گیاه زیاده روی در روند مصرف آن قطعا خطرناک و مشکل ساز خواهد بود. امروزه مصرف خارشتر برای آن دسته از افرادی که مبتلا به بواسیر، اسهال خونی، حصبه، آبله و خون ادرار هستند مضر بوده و به هیچ عنوان توصیه نخواهد شد.
همچنین اگر به گیاه خارشتر حساسیتی دارید باید روند مصرف را متوقف نمایید. در بانوان باردار و مادران شیرده نیز مصرف خارشتر تنها با مشورت و تجویز پزشک متخصص و در مقادیر بسیار کم مجاز خواهد بود.
