راز تفاوت ارزش استقلال و پرسپولیس

 بعد از مدت‌‌‌ها بالاخره استارت واگذاری سهام دو باشگاه پرطرفدار ایران یعنی پرسپولیس و استقلال در بازار سرمایه (بازار پایه فرابورس) زده شد. از حدود یک‌دهه گذشته، قرار بر این بوده که این دو باشگاه خصوصی شوند؛ اما هر بار به دلایلی این واگذاری به تعویق افتاده بود. اکنون با وجود حرف و حدیث‌‌‌های فراوان به نظر می‌رسد عزم دولت برای عرضه سهام سرخابی‌‌‌ها در بازار سرمایه جدی است و قرار بر این است که امروز (یکشنبه اول اسفند) نماد این دو باشگاه در فرابورس درج شود. بر اساس اطلاع‌‌‌رسانی‌‌‌های سازمان خصوصی‌‌‌سازی، نحوه عرضه سهام این دو باشگاه در مرحله نخست از طریق مشارکت مردم در افزایش سرمایه این دو باشگاه و از محل صرف سهام خواهد بود. این عرضه توجه بسیاری از اهالی بازار سهام، به‌ویژه طرفداران دو تیم را به خود جلب کرده است، کما اینکه این دو باشگاه از لحاظ ساختار مالی و عملکردی در وضعیت چندان مطلوبی قرار ندارند؛ اما علاقه هواداران سرخابی‌‌‌ها بسیاری را به سهامداری این دو باشگاه راغب کرده است. به هر حال پس از فراز و نشیب فراوان بالاخره روز گذشته صورت‌های مالی دو باشگاه پرسپولیس و استقلال در معرض دید عموم قرار گرفت.

سازمان خصوصی‌‌‌سازی که وظیفه ارزش‌‌‌گذاری این دو باشگاه را بر عهده دارد، چندی پیش اعلام کرد که ارزش‌‌‌ باشگاه پرسپولیس 3‌هزار و 200میلیارد تومان و ارزش‌‌‌ باشگاه استقلال 2هزار و 800میلیارد تومان است. اختلاف ارزش 430میلیارد تومانی باعث اعتراض برخی از هواداران استقلال به نحوه ارزش‌‌‌گذاری شد؛ ارزش‌‌‌گذاری‌‌‌ای که برای هواداران ابهامات بسیاری داشت.

 در این میان، رئیس سازمان خصوصی‌‌‌سازی اعلام کرد که 70‌درصد ارزش دو شرکت مربوط به برند تجاری‌‌‌شان است. او همچنین اعلام کرد که در 6ماه آینده تا اواسط سال 1401 بلوک‌‌‌های مدیریتی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس واگذار می‌شود. از طرفی اعلام شده است که روز دوشنبه، نماد دو باشگاه استقلال و پرسپولیس برای ورود به بازار سرمایه رسما در فرابورس ثبت خواهد شد. قرار است تا پایان اسفندماه سال‌جاری، مراحل پذیره‌‌‌نویسی 10‌درصد عرضه اولیه سهام سرخابی‌‌‌ها بین هواداران و پیشکسوتان این دو باشگاه انجام شود.

با این حال، انتشار صورت‌های مالی دو باشگاه به بسیاری از سوالات پاسخ داد. روز گذشته صورت‌های سال مالی منتهی به خرداد و تیر این دو باشگاه پس از بررسی کارشناسان از سوی بازرس و حسابرسان قانونی منتشر شد. فارغ از ابهامات ایجادشده برای حسابرس و بر اساس صورت‌های مالی ارائه‌شده از سوی این دو باشگاه، به بررسی عملکرد این دو باشگاه می‌‌‌پردازیم. آنچه مشخص است، پرسپولیس در سال مالی جاری توانسته است به سود خالص بیش از 14میلیارد تومانی دست یابد، این در حالی است که استقلال در این بازه زمانی زیان بیش از 12میلیارد تومانی را شناسایی کرده است. همچنین قهرمانی متوالی پرسپولیسی‌‌‌ها در لیگ برتر و عملکرد مناسب این باشگاه در بازی‌‌‌های آسیایی در این تفاوت ارزش‌‌‌گذاری تاثیرگذار بوده است.

پرسپولیس در صورت‌های مالی

باشگاه ورزشی پرسپولیس تهران در دی‌ماه 1342 بنیان‌ گذاشته شد و در تاریخ سوم اسفندماه 1370 در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی تهران با نام موسسه فرهنگی و ورزشی پیروزی (پرسپولیس) به ثبت رسید و در تاریخ 22 شهریور 1383 به سهامی‌عام تبدیل شد. در تاریخ 8 آذر 1391 مقرر شد نام «پرسپولیس» برای شرکت به‌عنوان نام اصلی ثبت شود و نام «پیروزی» همچنان برای شرکت محفوظ بماند.

بر اساس صورت‌های سال مالی منتهی به 31 خرداد 1400، این شرکت با سرمایه 701میلیارد تومانی حدود 182میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته که نسبت به دوره مالی سال 99 حدود 107‌درصد افزایش یافته است.

 عمده درآمد شرکت از محل کنفدراسیون فوتبال آسیا به دلیل موفقیت در بازی‌‌‌های آسیایی و صعود به رده‌‌‌های بالاتر در این بازی‌‌‌ها در فصول 2020 و 2021 در مجموع 47/ 3میلیون دلار بوده است.

از طرفی بهای تمام‌شده درآمدهای عملیاتی شرکت 146میلیارد تومان درج شده که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد 13درصدی داشته است. عمده هزینه‌‌‌های شرکت در سرفصل بهای تمام‌شده عملیاتی به میزان 3/ 127میلیارد تومان به حق‌‌‌الزحمه‌‌‌های ورزشی (قرارداد بازیکنان و کادر ورزشی) تعلق دارد. این باشگاه در سال مالی مذکور به سود ناخالص حدود 36میلیارد تومانی دست یافته است. این در حالی است که در دوره مشابه سال قبل شرکت زیان ناخالص 5/ 41میلیارد تومانی به بار آورده بود. از طرفی شرکت 2/ 14میلیارد تومان سود خالص محقق کرده است. در دوره مشابه سال قبل شرکت زیان خالص 52میلیارد تومانی داشته است. مجموع دارایی‌‌‌های شرکت در دوره مالی مذکور 2/ 825میلیارد تومان ذکر شده است. مجموع بدهی‌‌‌های شرکت حدود 320میلیارد تومان است که نسبت به بدهی‌‌‌های دوره مشابه سال قبل رشد 9درصدی داشته است. از مجموع دارایی‌‌‌های پرسپولیس، 700میلیارد تومان آن مربوط به دارایی‌‌‌های ثابت مشهود و 113میلیارد تومان آن مربوط به دریافتنی‌‌‌های تجاری و سایر دریافتنی‌‌‌ها بوده است. این رقم نسبت به سال قبل رشد 896درصدی داشته است. همچنین ارزش دفتری پرسپولیس 510میلیارد تومان است.

استقلال در صورت‌های مالی

باشگاه فوتبال استقلال ایران در چهارم مهر 1324 در تهران بنیان‌ گذاشته شد. استقلال تا پیش از انقلاب 1357 ابتدا «دوچرخه‌‌‌سواران» و سپس «تاج» نام داشت که پس از انقلاب در تاریخ 8 دی‌ماه 1369 به نام موسسه فرهنگی و ورزشی استقلال در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شد. این شرکت در سال 87 به سهامی‌عام تغییر یافت. البته حرف و حدیث‌‌‌های زیادی در خصوص وقف‌شدن باشگاه استقلال (تاج سابق) به مردم شنیده می‌شود که در صورت صحت می‌‌‌تواند این واگذاری (در ازای دریافت وجه) را زیر سوال ببرد.

به هر حال بر اساس صورت‌های سال مالی منتهی به 31تیر 1400، این شرکت با سرمایه 4/ 719میلیارد تومانی حدود 6/ 126میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته که نسبت به دوره مالی سال 99 حدود 226‌درصد افزایش یافته است. عمده درآمد عملیاتی شرکت به مبلغ 4/ 94میلیارد تومان از محل تبلیغات بوده است. همچنین به دلیل صعود شرکت به مرحله دوم مسابقات جام باشگاه‌‌‌های آسیا مبلغ 660‌هزار دلار از طرف کنفدراسیون آسیا به باشگاه پرداخت خواهد شد. 195‌هزار دلار نیز بابت کمک هزینه اسکان به شرکت پرداخت خواهد شد که وصول آنها در جریان است. بهای تمام‌شده درآمد‌‌‌های عملیاتی استقلال نیز در سال مالی جاری 130میلیارد تومان بوده است.

عمده هزینه‌‌‌های شرکت در بهای تمام‌شده عملیاتی نیز بابت قرارداد با بازیکنان بوده است. بهای تمام‌شده درآمدهای عملیاتی نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد 48درصدی داشته است.

شرکت در سال مالی مذکور 5/ 3میلیارد تومان زیان ناخالص به بار آورده که نسبت به دوره مشابه قبل 92‌درصد از میزان زیان شرکت کاسته شده است.

از طرفی شرکت 2/ 12میلیارد تومان زیان خالص داشته است. این در حالی است که زیان خالص شرکت در دوره مشابه سال قبل 2/ 51میلیارد تومان بوده که در سال مالی منتهی به 1400 از میزان آن کاسته شده است. میزان دارایی‌‌‌های شرکت 5/ 760میلیارد تومان است که حدود 422میلیارد تومان افزایش داشته است. از طرفی میزان بدهی‌‌‌های شرکت حدود 274میلیارد تومان است که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد 7درصدی داشته است. نسبت خالص بدهی به حقوق مالکانه 56‌درصد اعلام شده است.

مجموع دارایی‌‌‌های استقلال در سال مالی جاری 5/ 760میلیارد تومان ثبت شده که 6/ 717میلیارد تومان آن مربوط به دارایی‌‌‌های ثابت مشهود بوده است. مجموع دارایی‌‌‌های این باشگاه نسبت به سال مالی گذشته رشد 124درصدی را نشان می‌دهد. همچنین ارزش دفتری استقلال 487میلیارد تومان است.