فضاهای ایرانی و اسلامی: ابوعلی حسین بن عبدالله بن سینا، مشهور به ابوعلی سینا، ابن سینا و پور سینا، پزشک و شاعر ایرانی از مشهورترین و تاثیرگذارترین فیلسوفان و دانشمندان ایران‌زمین است که به ویژه به دلیل آثارش در زمینه فلسفه ارسطویی و پزشکی اهمیت دارد. او نویسنده کتاب شفا یک دانشنامه علمی و فلسفی جامع است و القانون فی الطب یکی از معروف‌ترین آثار تاریخ پزشکی است. در یکم شهریور ماه به بهانه روز بزرگداشت ابوعلی سینا و روز پزشک چیدانه به همدان می رود و به آرامگاه او سری می زند. طراحی آرامگاه ابن سینا توسط معمار شناخته شده ایرانی مهندس هوشنگ سیحون انجام شده است.
ابن سینا در سال 359 خورشیدی در بخارا متولد شد و در 2 تیر 416 در همدان درگذشت. او 450 کتاب در زمینه‌های گوناگون نوشته است که شمار زیادی از آنها در مورد پزشکی و فلسفه هستند. جرج سارتن در کتاب تاریخ علم او را یکی از بزرگترین اندیشمندان و دانشمندان پزشکی ایران و جهان می‌داند کتاب قانون پورسینا در پزشکی به سال 1973 در شهر نیویورک ایالات متحده آمریکا تجدید چاپ گردیده و سال ها در در دانشگاه های معتبر پزشکی تدریس شده است.
بنای اولیه آرامگاه ابوعلی سینا در زمان قاجار ساخته شد و آرامگاه جدید به مناسبت هزارمین سالروز تولد این دانشمند بزرگ، توسط انجمن آثار ملی ایران ساخته و در سال 1333 خورشیدی افتتاح گردید. طرح و نقشه اولیه این بنا در خرداد سال 1324 خورشیدی توسط انجمن آثار ملی بین مهندسان و فارغ‌التحصیلان رشته معماری به مسابقه گذاشته شد و با نظر آندره گُدار و مهندس فروغی، طرح پیشنهادی مهندس هوشنگ سیحون پذیرفته شد.
هوشنگ سیحون، معمار معاصر بناهای ماندگار است که پیش از این چیدانه با مطلب معماری به زبان هوشنگ سیحون شما را با او آشنا کرده است.
در نیمه سال 1326 انجمن تصمیم به اجرای طرح گرفت. سال بعد هوشنگ سیحون طرح پیشنهادی را به عنوان پایان‌نامه به دانشکده هنرهای زیبای پاریس تقدیم کرد و اوایل سال 1328 ساخت این آرامگاه آغاز شد.
به مناسبت موقعیت محلی و محدود بودن فضای آرامگاه و برای صرفه‌جویی در مخارج، آرامگاه بوعلی را با نصف ابعاد گنبد قابوس در نظر گرفتند. اختلاف دیگر این دو بنا با یکدیگر در این است که فاصله بین ترک‌ها در گنبد بوعلی باز و گشاده است در حالی که بنای گنبد قابوس از ابتدا تا انتها (جز در قسمت ورودی) هیچ گونه شکاف و روزنه‌ای ندارد و درون آن همچون دخمه، تاریک و فاقد نورگیر و روشنایی است. البته بازگذاردن فاصله میان تَرک‌ها به دلیل وجود بادهای سنگین و طوفان‌های پاییزه و زمستانه شهر همدان نیز بوده است.
مطلب پیشنهادی: 5 اثر ماندگار از جاذبه های گردشگری همدان
ارتفاع هر پایه برج از کف زیرین آرامگاه تا زیر گنبد نزدیک به 23 متر است. پهنا (عرض) هر پایه در پایین 1/17 متر و در بالا 92 سانتی‌متر است.
معماری مقبره فردوسی و معماری آرامگاه خیام، اثری ماندگار از هوشنگ سیحون است که درمطالب گذشته چیدانه با آن آشنا شده اید.
گنبد مخروطی شکل آن نزدیک به 6 متر ارتفاع دارد. ارتفاع اطاق اصلی آرامگاه 6/10 و ارتفاع کلی بنا (از کف تا انتها) بیش از 28 متر است.
در میان 12 پایه برج، تخته سنگ مرمر یکپارچه‌ای به چشم می‌خورد که طول آن 2/55 و عرض آن بالغ بر یک متر است و کتیبه‌ای به خط ثلث بر آن نوشته‌اند. تخته سنگ فوق از آثار برجسته و مهمی است که در بنای باشکوه آرامگاه به کار برده‌اند زیرا در ضمن انجام عملیات مربوط به ساخت آرامگاه، تخت سنگ بزرگ تهیه شده برای این منظور در یک مرحله شکست و دوباره مجبور شدند سنگ فعلی را از کنار دریاچه ارومیه تهیه کرده و به همدان بیاورند.
مطلب پیشنهادی: معماری تاریخی کاشان، جاذبه های گردشگری کویر
محل فعلی آرامگاه بوعلی منزل مسکونی ابوسعید دخوک؛ یار دیرین وی بوده و بوعلی مدتی را نزد او به عنوان مهمان سپری کرده است و مزار هر دو در این محل واقع شده است. در قسمت بالای دیوارهای داخلی محوطه مربع شکل آرامگاه، بیست بیت قصیده معروف «عینیه» که از آثار ادبی شیوای ابن سینا در حکمت و فلسفه به شمار می‌آید و حکیم آن را در کمال فصاحت و بلاغت راجع به مراحل مختلف سیر روح انسانی و ارتباط آن با عالم جسمانی سروده است، بر روی 40 لوح سنگی از سنگ مرمر هر کدام به طول 1/10 متر و عرض 0/5 متر به خط ثلث برجسته نوشته شده است.
آرامگاه ابوعلی سینا دارای دو تالار (شمالی و جنوبی) می‌باشد. در حال حاضر تالار جنوبی به عنوان موزه، به محل نگهداری سکه، سفال، برنز و سایر اشیای کشف شده مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد و دوران اسلامی اختصاص یافته و در تالار شمالی کتابخانه‌ای مشتمل بر 8 هزار جلد کتاب خطی و چاپی نفیس ایرانی و خارجی و غرفه‌هایی مربوط به آثار ابوعلی سینا و شعرا و نویسندگان همدانی نگهداری می‌شود. در غرفه آثار بوعلی، عکسی از جمجمه وی در معرض دید گذاشته شده که گمان می‌رود به هنگام تخریب مقبره قدیمی تهیه شده است.
مطلب پیشنهادی: سفری به شیراز و بناهای تاریخی و دیدنی اش(3)
هرچند که بنای این آرامگاه باشکوه به سال‌های اخیر بازمی‌گردد، اما با این وجود نه تنها از هر لحاظ با مجلل‌ترین بناهای تاریخی کشور برابری می‌کند بلکه از لحاظ رعایت اصول مهندسی و نکات فنی ساختمانی، بر بیشتر آثار تاریخی کشور برتری دارد.
با معماری آرامگاه دیگر مشاهیر ایران در چیدانه آشنا شوید:
آرامگاه صائب تبریزی الهام گرفته از معماری دوره صفوی
معماری آرامگاه عطار نیشابوری در گذر زمان
آرامگاه سعدی ترکیبی از معماری ایرانی و مدرن
سوالات خود را در مورد بناهای تاریخی ایران و طراحی فضای داخلی و دکوراسیون منزل را در قسمت مشاوره دکوراسیون چیدانه با اهالی فن و کارشناسان در میان بگذارید.
اگر مشغول ساخت خانه یا بازسازی و تغییر دکوراسیون آنها هستید یا به دنبال افراد حرفه ای برای انجام این کار می گردید به اهالی فن چیدانه مراجعه کنید. در آنجا می توانید تصاویر مربوط به افراد یا شرکت های مختلف را ببینید و نمونه کارهای قبلی آنها را بررسی کنید.
گردآوری شده در تحریریه چیدانه
