اعظم حاجی یوسفی - بنیانگذار خیریه کودکان نیکوکار موعود ایرانیان
تحریریه زندگی آنلاین : احسان برگرفته از ریشه حُسن است که در دو معنای نعمت بخشیدن به دیگری و احسان در کار و عمل، کاربرد دارد و کسی که علم نیکویی را بیاموزد یا عمل نیکی را انجام دهد، از جمله نیکوکاران است. احسان و نیکوکاری باعث تعدیل ثروت در جامعه شده و نظام طبقاتی را از بین میبرد. نیکوکاری در زمینههای شخصی، اجتماعی، فرهنگی، معنوی و غیره بسیار کارآمد است و آثار ارزشمندی را به ثمر میآورد. انسان پیوسته تمایل دارد تا به هر صورتی شده برای خود در جامعه ارزش و اعتبار داشته باشد. شاید بتوان گفت نیکوکاری در ذات و فطرت الهی بشر ریشه دارد. در این راه (اصل و مرکز همه کارهای نیک، کمک به دیگران است) نیکوکاری باعث استحکام رابطه دوستی و صمیمیت شده و پررنگ شدن علائق و وابستگیهای احساسی را منجر میشود. نیکوکاری آنقدر در ذات انسان ریشه کرده که اشخاص نیکوکار به شکل مستقل یا در قالب سازمانهایا NGOهای کوچک و بزرگ مشغول شدهاند.
بیشتربخوانید:
انجام کار خیر را باید از کودکی به فرزندانمان آموزش دهیم
باید فرصتی ایجاد کنیم تا کودکان بتوانند در ارزشهایی که برای جامعه اهمیت دارد مشارکت کنند. یکی از مهمترین و حساسترین دورانهای زندگی هر فرد دوران کودکی او است که شخصیت و آیندهاش در همین عهد پایهگذاری میشود و در همین دوره است که شخصیت اجتماعی و اخلاقی کودک شکل میگیرد و در این دوران بسیار مهم به تدریج با صفات نیک و بد آشنا شده و راه و روش آیندهاش مشخص میشود. تحقیقات و تجارب به دست آمده حاکی از این مسئله است که عادتها، طرز تفکر، عقاید و تمایلاتی که فرد در ایام کودکی کسب میکند، اساس شخصیت اجتماعی، باورها و ... طی دورههای بعدی زندگی را تشکیل میدهد.
نیکوکاری را به علائق کودک پیوند بزنید
اگر واقعا دوست داریم فرزندانمان مهربان و نیکوکار باشند، لازم است نیکخویی را در زندگی خود مقدم بشماریم و سپس این خصلت را در آنها تقویت کنیم.
زمانی که کودکان شما به صورت داوطلبانه به دیگران کمک میکنند، هم احساس قدرت و توانایی بیشتری دارند و هم ارتباط بهتر و تنگاتنگی با اجتماع برقرار میکنند. در حقیقت انجام کار خیر یکی از ارکان مدیریت مالی به کودکان هم هست.
بیشتربخوانید:
با شناسایی علاقه و استعداد کودکان میتوانید به صورت داوطلبانه در یک خیریه شروع به فعالیت کنید:
کودکان را تشویق کنید تا اسباببازیها و لباسهایی را که لازم ندارد به خیریه بدهد.
مقداری پول در اختیار فرزندتان قرار بدهید که به موسسه خیریه کمک کند.
انجام کار خیر را به شکل یک سرگرمی برای کودک در آورید.
اگر فرزندتان خوب نقاشی میکشد، از او بخواهید به کودکان دیگر هم آموزش دهد. این گونه او علاوه بر انجام یک کار خیر داوطلبانه، هم به علاقهاش میرسد و هم به دیگران کمک میکند.
تشکیل گروههای داوطلب کودک برای انجام کارهای خیر در اکثر کشورهای جهان امری مرسوم است. در ایران نیز موسسه کودکان نیکوکار موعود ایرانیان در این زمینه مشغول به فعالیت میباشد.
به فرزندتان بگویید قرار است مشکل یکی از همسن و سالانش را حل کند. سپس قلکی تهیه کرده و هر روز مقداری پول در آن ریخته و از کودکتان هم بخواهید مقداری از پول توجیبیاش را در قلک بریزد. سپس یک هدف هیجانانگیز برایش تعیین کنید، مثلا میتوانید بگویید میخواهید باعث شادی یک کودک دیگر شوید. سپس برای کودک تاریخ تعیین کنید و بگویید تا تاریخ فلان پساندازش را برای انجام کار خیر آماده کند. حتی میتوانید او را تشویق کنید تا دوستان و اطرافیانش را هم دعوت به همکاری کند، البته قبل از آن به او آموزش دهید که چگونه با دوستانش در این مورد صحبت کند.
تا میتوانید از اتفاقاتی که در جهان میافتد با کودک صحبت کنید و به او توضیح دهید با صرف اندکی وقت و کمی تلاش میتواند تغییرات بزرگی ایجاد کند.
به فرزندتان مستقیما درباره مسئولیت اجتماعیاش آموزش دهید و این ایده را به او بدهید که تو میتوانی به آنهایی که امکانات کمتری دارند، کمک کنی.
در بازیها، نیکوکاری را به کودک یاد بدهید
در بازیهایی که با کودک میکنید، راههای نیکی و محبت کردن به دیگران را به آنها بیاموزید.
بهتر است والدین کودکانشان را با بازیهایی آشنا کنند که نه تنها باعث رشد خلاقیت و افزایش تعاملات اجتماعی در آنها شود، بلکه روحیه مهربانی، همدلی و همکاری را نیز در وجودشان تقویت نماید. بازی به هرگونه فعالیت جسمی یا ذهنی کودک گفته میشود و بازیها میتوانند در تمام ابعاد رشدی کودک تاثیرگذار باشند.
در همین بازیها میتوان کمک کرد تا کودک بتواند آداب و رسوم زندگی و معاشرت و مسئولیتهای اجتماعی را نیز یاد بگیرد و یا به عبارتی مهارتهای زندگی و رشد اجتماعی کودکیاش قوت پیدا کند.
ثابت شده که بازی یکی از مهمترین عوامل در تربیت کودک بوده و مهم است که والدین به بازی کودکانشان اهمیت داده و با دقت بیشتری وقت لازم را برای بازی کردن فرزندشان اختصاص دهند، زیرا به اثبات رسیده است کودکانی که به اندازه بسنده بازی نمیکنند از رشد اجتماعی و ذهنی کمتری بهرهمند میشوند، بنابراین بهتر است والدین روی بازیهایی که کودکشان انجام میدهد نظارت کنند و برای بازیشان وقت بگذارند. در بعضی از بازیها میتوان با برنامهریزی باعث شد تا کودک احساساتش را ابراز نماید. این احساس ممکن است منفی یا مثبت باشد. در واقع در بازی کودک به رشد عاطفی نیز دست مییابد. بازیهای مناسب حتی در تربیت اخلاقی کودک تاثیرگذار است و والدین با جهت دادن و انگیزههای وی میتوانند با بازی او را در مسیر درست هدایت و به رشد اخلاقیاش کمک کنند. پدر و مادر میتوانند با شرکت در بازیهای کودکان علاوه بر تقویت رابطه خود با فرزندشان نکات تربیتی مناسب را در خلال بازی به او آموزش دهند. در بازیهایی که با کودکان میکنید، مهربانی را در وجودشان پرورش دهید و راههای محبت کردن به دیگران را در بازیها به آنها بیاموزید، چون مهربانی ریشه عمیقی در درون انسان دارد و مهربان بودن به برقراری ارتباط بهتر و داشتن شفقت بیشتر به کودک امکان میدهد در بزرگسالی با نیروی مثبت در زندگی خود و دیگران اثر بگذارد.
بیشتربخوانید:
یک بازی با هدف آموزش مهربانی
شما میتوانید یک روز دوستان فرزندتان را به منزل دعوت کنید و از آنها یک گروه تشکیل دهید و مشترکا با یک قوطی خالی یک قلک بسازید (کاردستی درست کنید) و از آنان بخواهید هر روز مقداری از پول تو جیبیشان را دور از چشم دیگران داخل آن بیندازند. بعد از اینکه قلک پر شد، دوباره دوستان فرزندتان را دور هم جمع کنید. به هر یک از بچهها یک برگه بدهید که روی هر برگه اسمشان نوشته شده باشد. از کودکان بخواهید هر کدام حدس بزنند داخل قلک چه مبلغی جمعآوری شده و مبلغ حدس زده شده توسط هر کودک را روی برگه خودش و زیر اسمش یادداشت کنید. بعد از بررسی برگهها هر کس که حدسش به مبلغ جمعآوری شده نزدیکتر بود، برنده است و برنده میتواند تصمیم بگیرد با پولها چه کار نیکی انجام شود.
به عنوان مثال:
خرید هدیه برای یک کودک نیازمند
تهیه غذا برای یک انسان گرسنه
خرید شیرینی و عیادت از یک بیمار
خرید نوشت افزار برای یک دانشآموز نیازمند
خرید دانه برای پرندگان
و اهدای پول به یک موسسه خیریه
پس از انجام بازی مهربانی از کودکان بپرسید چه احساسی نسبت به بازی دارند و خود نیز به کودکانتان بگویید که مهربانی تا چه حد حالشان را خوب میکند.
این گونه بازیها را مدام تکرار کنید و با تکرار بازیهایی با محوریت خیرخواهی و مهربانی به رشد شخصیتی و اخلاقی فرزندتان در بزرگسالی کمک کنید.
در این بازیها علاوه بر آموزش کار گروهی به کودکان، همکاری، بخشش و نیکاندیشی را به آنان آموزش دادهاید. ضمنا کودکان در این گونه بازیها متوجه خواهند شد، هستند کسانی که مانند آنها راحت زندگی نمیکنند و چیزهایی که به راحتی در دسترسشان است، امکان دارد در اختیار همگان نباشد و این موضوع باعث میشود کودکان به حس رضایتمندی برسند و از طرفی وقتی کودکان ببینند توانستهاند به دیگران یاری کنند، علاوه بر اینکه به اعتماد به نفس خواهند رسید، به رشد شخصیتی و معنوی نیز دست خواهند یافت. تحقیقات ثابت کرده کودکانی که در روند رشد در فعالیتهای اجتماعی شرکت کرده و با مفاهیم نیکوکاری آشنا میشوند در آینده انسانهایی موفقتر، شجاعتر و با اعتماد به نفس بهتری در زندگی خواهند شد.