زهرا دارابی : کاندید دکترای تخصصی تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی یزد
د‌کتر آزاده نجارزاده : استاد گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی یزد
تحریریه زندگی آنلاین : مواد غذایی مناسب
علائم ریفلاکس ممکن است ناشی از تماس اسید معده با مری و ایجاد سوزش و درد باشد. اگر ترشح اسید معده زیاد است، میتوان غذاهای خاص را برای مدیریت علائم ریفلاکس اسید در رژیم غذایی گنجاند.
هیچ یک از این غذاها وضعیت بیماری را درمان نمیکند و امتحان این غذاهای خاص برای تسکین علائم باید بر اساس تجربیات شخصی باشد.
سبزیجات
سبزیجات به طور طبیعی چربی و قند کمی دارند. گزینههای خوب شامل لوبیا سبز، کلم بروکلی، مارچوبه، گل کلم، سبزیجات برگدار، سیبزمینی و خیار است.
زنجبیل
زنجبیل دارای خواص ضد التهابی طبیعی است و یک درمان طبیعی برای سوزش سر دل و سایر مشکلات گوارشی است. میتوانید ریشه زنجبیل رنده شده یا تکه شده را به اسموتیها اضافه کنید یا برای کاهش علائم، چای زنجبیل بنوشید.
بیشتر بخوانید:
بلغور جو دوسر
بلغور جو دوسر، یک غله کامل و همچنین منبع عالی فیبر است. یک رژیم غذایی سرشار از فیبر گزینه مناسبی برای خطر کمتر ریفلاکس اسید می‌باشد. نان و برنج سبوس دار منابع مناسب دیگر غنی از فیبر هستند.
میوه های غیر از مرکبات
میوههای غیر از مرکبات از جمله خربزه، موز، سیب و گلابی نسبت به میوههای اسیدی کمتر باعث ایجاد علائم ریفلاکس میشوند.
گوشت بدون چربی و غذاهای دریایی
گوشتهای بدون چربی مانند مرغ، بوقلمون، ماهی و غذاهای دریایی کمچرب میتوانند علائم ریفلاکس اسید را کاهش دهند. میتوان آنها را به صورت کبابی، پخته شده یا آبپز مصرف کرد.
سفیده تخم مرغ
سفیده تخممرغ گزینه مناسبی است. با این حال، زرده تخممرغ را به دلیل چربی بالا باید محدود کرد، زیرا ممکن است علائم ریفلاکس را تشدید کند.
چربی های سالم
منابع چربیهای سالم مانند آووکادو، گردو، بذر کتان، روغن زیتون، روغن کنجد و روغن آفتابگردان. مصرف چربیهای اشباع و ترانس باید کاهش یابد و چربیهای غیر اشباع سالم جایگزین شود.
پیدا کردن محرکهای ایجاد علائم
سوزش سر دل یکی از علائم رایج ریفلاکس اسید و GERD است. ممکن است پس از خوردن یک وعده غذایی کامل یا برخی غذاها سوزش در شکم یا قفسه سینه احساس شود. GERD همچنین میتواند باعث استفراغ یا بازگشت اسید به مری شود. همچنین ممکن است برخی علائم دیگر نیز مانند سرفه خشک، گلو درد، نفخ، آروغ یا سکسکه، مشکل در بلع و توده در گلو احساس شود. بسیاری از افراد مبتلا به GERD متوجه میشوند که برخی از غذاها باعث ایجاد علائم آنها میشوند. هیچ رژیم غذایی یکسانی نمیتواند از همه علائم ریفلاکس جلوگیری کند و محرکهای غذایی برای هر کس متفاوت است.
برای شناسایی محرکهای فردی خود، یک دفتر یادداشت غذایی داشته باشید و موارد زیر را دنبال کنید:
چه غذاهایی میخورید؟
چه زمانی از روز غذا میخورید؟
چه علائمی تجربه میکنید؟
دفترچه یادداشت را حداقل برای یک هفته نگه دارید. اگر رژیم غذایی شما متفاوت است، پیگیری غذا به مدت طولانیتری نیاز دارد. همچنین میتوانید از دفترچه یادداشت غذایی برای شناسایی غذاها و نوشیدنیهای خاصی که بر GERD تأثیر میگذارند استفاده کنید.
بیشتر بخوانید:
غذاهایی که باید اجتناب شود
اگرچه بر سر این که کدام غذاها واقعاً باعث علائم ریفلاکس میشوند، بحث وجود دارد، اما برخی از غذاها برای بسیاری از افراد مشکل ایجاد میکنند. برای کنترل علائم، میتوانید با حذف غذاهای زیر از رژیم غذایی شروع کنید:
غذاهای پرچرب
غذاهای سرخ شده و چرب میتوانند باعث شل شدن دریچه مری به معده (LES) شوند و در نتیجه اسید معده بیشتر به مری برگردد. این غذاها همچنین تخلیه معده را به تأخیر میاندازند. خوردن غذاهای پرچرب شما را در معرض خطر بیشتری برای علائم ریفلاکس قرار میدهد، بنابراین کاهش کل چربی مصرفی روزانه میتواند کمک کننده باشد.
غذاهای زیر دارای میزان چربی بالایی هستند. از مصرف اینها اجتناب کنید یا مصرف آنها را کم کنید:
سیبزمینی و پیاز سرخکرده
محصولات لبنی پرچرب، مانند کره، شیر پرچرب، پنیر و خامه‌ترش
گوشت گاو و یا بره سرخ شده
ژامبون و سایر فراوردههای پروتئینی (انواع سوسیس و کالباس)
دسرها یا تنقلاتی مانند بستنی و چیپس
سسهای خامهای و سسهای سالاد
غذاهای روغنی و چرب
گوجهفرنگی و مرکبات
میوهها و سبزیجات اجزای سالم یک رژیم غذایی مناسب هستند، اما برخی از میوهها، به خصوص میوههای بسیار اسیدی میتوانند علائم GERD را ایجاد یا بدتر کنند. اگر به طور مکرر ریفلاکس اسید معده دارید، باید مصرف غذاهای زیر را کاهش دهید یا حذف کنید:
پرتقال گریپفروت لیمو لیموترش
آناناس گوجهفرنگی
شکلات
شکلات حاوی ماده‌ای به نام متیل گزانتین است. که میتواند باعث شل شدن عضله صاف در LES شده و در نتیجه ریفلاکس را افزایش میدهد.
سیر، پیاز و غذاهای تند
غذاهای تند، مانند پیاز و سیر، علائم سوزش سر دل را در بسیاری از افراد ایجاد میکنند. این غذاها باعث ایجاد ریفلاکس در همه افراد نمی‌شود، اما اگر به مقدار زیاد پیاز یا سیر میخورید، وعدههای غذایی خود را به دقت در دفتر ثبت خوراک خود یادداشت کنید.
نعنا
نعنا و محصولات با طعم نعنا نیز میتوانند علائم ریفلاکس اسید را تحریک کنند.
سبک زندگی
علاوه بر کنترل علائم ریفلاکس با رژیم غذایی و تغذیه، میتوان علائم را با تغییر سبک زندگی نیز مدیریت کرد. این نکات را امتحان کنید:
آنتیاسیدها و سایر داروهایی که تولید اسید را کاهش میدهند مصرف کنید (استفاده بیش از حد میتواند عوارض جانبی منفی ایجاد کند). وزن مناسب را حفظ کنید. آدامسی بجوید که با طعم نعنا نباشد. از مصرف الکل خودداری کنید. سیگار نکشید. پرخوری نکنید و آهسته غذا بخورید. حداقل 2 ساعت پس از صرف غذا در حالت ایستاده بمانید. از پوشیدن لباسهای تنگ خودداری کنید. 3 تا 4 ساعت قبل از رفتن به رختخواب غذا نخورید.
برای کاهش علائم ریفلاکس در هنگام خواب، سر تخت خود را 10 تا 15 سانتیمتر بالا بیاورید.
افراد مبتلا به GERD معمولاً میتوانند علائم خود را با تغییر شیوه زندگی و دارو کنترل کنند. اگر تغییر شیوه زندگی و داروها باعث بهبود علائم نشد، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک داروهای تجویز شده را تغییر میدهد یا در موارد شدید جراحی را توصیه میکند.
