مجموعه اطلاعات آماری پلیس راهور و وزارت راه و شهرسازی که با دوربینها و نظارت جادهای و آزادراهها در بازه زمانی 28 اسفند تا 11 فروردین بررسی شده، نشان میدهد که میزان مسافرتهای نوروزی در سال جدید، 51درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. البته این آمار 51درصدی تنها مربوط به خودروهای شخصی و وسایل حملونقل عمومی جادهای است و برخی آمارها بهصورت پراکنده، اشارهای به سفرهای هوایی، ریلی و دریایی نیز کردهاند. طبق اعلام سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور در تعطیلات نوروزی تردد هوایی در مقایسه با سال گذشته، حدود 60درصد افزایش یافته و با انجام بیش از 12هزار پرواز به رشد 7درصدی رسیده است. همچنین میزان سفرهای دریایی بیش از 60درصد افزایش داشته است.
اگرچه هنوز آمار دقیق و رسمیای از سوی مراکز آماری همچون وزارت گردشگری اعلام نشده و در سال گذشته هم آمارها تنها بر اساس ترددهای جادهای بوده است، اما با وجود این، در سال 1400 حدود 4میلیون خانوار به سفر رفتند که این امر رشد 52 تا 60درصدی سفرها در مقایسه با سال 1399 را نشان میدهد. بنابراین براساس آمارهای موجود، رشد 51درصدی سفرها در سال 1401 نشاندهنده حضور 6میلیون خانوار در سفرهای جادهای بوده است.
آمارهای ارائه شده بر اساس اطلاعاتی است که وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده، اما باتوجه به میزان سفرها و مشاهدات صورت گرفته، میزان سفرها بسیار بیشتر از این تعداد بوده و دست کم 6میلیون خانوار در ایام نوروز سفر کردهاند. این آمار نشان میدهد که نبض مسافرتهای نوروز سال 1401 تا میزان سفرهای عید 1398 افزایش یافته است. زیرا عید 98، آخرین عید قبل از کرونا بوده و دلیل رشد سفرها در سالجاری را میتوان در این دانست که علائمی از رکود، اختلال، ممنوعیت و محدودیت کرونایی را نمیبینیم. اما اگر دقیقتر به آن نگاه کنیم متوجه میشویم که باتوجه به رشد خانوارها و جمعیت، میزان سفرها افزایش یافته و مشاهدات، ارقام بیشتری را نشان میدهد.
بر اساس مشاهدات، آمارها فراتر از ترددهای جادهای است و برآوردها حاکی از آن است که بالای 10 تا 15میلیون خانوار سفر کردند. دلیل این امر را میتوان در افزایش سفرهای هوایی، دریایی، ریلی و سفرهای گروهی دانست. بسیاری از تورها، سفرها را بهشکل هوایی، ریلی و دریایی اجرا کردهاند، زیرا عمده سفرهای گروهی به جنوب کشور بوده، از این رو باتوجه به طولانی بودن مسافت، سفرهای هوایی و ریلی با استقبال بیشتری همراه بوده، به طوری که ترددهای هوایی در سال جدید با رشد 60درصدی همراه بوده است.
پس از محدودیتهای سفر ناشی از همهگیری کرونا طی دو سال گذشته، سفرها در تعطیلات نوروز 1401، باتوجه به رفع محدودیتها و ممنوعیتها، کاهش شدت ابتلا و افزایش واکسیناسیون با استقبال چشمگیری مواجه شده، بهطوری که 62درصد تهرانیها به سفر رفتند. همچنین آمارهای محلی از گیلان نشان میدهد که 6میلیون مسافر وارد این استان شدهاند. این رقم حاکی از سفر 2میلیون خانوار به گیلان بر اساس آمارهای محلی است و حتی میتواند بیش از این باشد.
باتوجه به رکود دو ساله سفرهای نوروزی بهدلیل شیوع کرونا و محدودیتهای سفر و ممنوعیتهای تردد، سال 1401 با سونامی سفرهای نوروزی همراه بوده که بیشترین میزان سفرها به مازندران، گیلان، خراسان رضوی، فارس، یزد، بوشهر و خوزستان به ثبت رسیده است. اگرچه آمارها مازندران را مقصد اول سفرهای نوروزی نشان میدهند، اما مشاهدات افزایش چشمگیر سفرها به جنوب کشور را نشان میدهد. باتوجه به هجوم ناگهانی مسافران در روزهای اول تعطیلات به شمال کشور، آمارهای ثبت شده ورود بالای مسافران به شمال کشور را نشان میدهد اما با سرد شدن ناگهانی شرایط جوی، خیل عظیم مسافران به سمت جنوب کشور روانه شدند و از سوم فروردین جنوب کشور با استقبال بینظیر مسافران مواجه شد. به طوری که بر اساس آمارهای محلی روزانه 6هزار گردشگر وارد جزیره کوچک هرمز میشدند و تا چهارم فروردین حدود 780هزار نفر به قشم سفر کردند.
البته باید به این نکته توجه داشت که شاید همچنان مازندران از بیشترین میزان مسافران نوروزی برخوردار باشد، اما افزایش چشمگیر مسافران نوروزی به جنوب کشور، برخلاف سالهای گذشته حاکی از رشد سفرها به این منطقه نسبت به مقاصد دائمی و گردشگرپذیر است. نکته قابلتوجه در سفرهای عید 1401 اینکه، سفرها تنها محدود به شمال و جنوب کشور نبوده و تمامی استانهای کشور با استقبال مسافران روبهرو شدند. حتی تهران نیز مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار گرفت و مقصد سفر مسافران نوروزی بوده است. این در حالی است که در سالهای گذشته تهران هیچگاه از بعد گردشگری مورد توجه قرار نمیگرفته و تنها محدود به سفرهای کاری، تجاری و درمانی بوده که در ایامی غیر از تعطیلات نوروز اتفاق میافتاد. اما اینبار تهران مورد توجه گردشگران از دیگر نقاط کشور قرار گرفت و این میتواند بر معرفی جاذبههای گردشگری تهران به سراسر کشور اثرگذار باشد و بتواند تهران را فراتر از تجارت و درمان بشناساند.
نکته قابلتوجه در سفرهای نوروزی این است که، اگرچه سفرها افزایش یافته و حتی به سطح پیش از کرونا رسیده است، اما کیفیت سفرها و ارائه خدمات نه تنها در سطح سال 98 نبوده بلکه در بسیاری موارد کاهش داشته است. باوجود افزایش چشمگیر هزینههای سفر، اما خدمات ضعیفتر و کیفیت سفرها پایینتر بوده و تنها بر کمیت افزوده شده است.