سرویس سیاست مشرق- حسن روحانی بعد از چند ماه پنهان شدن از چشم رسانهها، فعالان سیاسی و حتی اعضای کابینه خود بار دیگر به صحنه بازگشته است. روحانی تا همین چند هفته قبل ترجیح میداد در ویلای اعیانی خود در یکی محلههای تهران در بالای شهر به رتقوفتق امور شخصی پرداخته و کمتر میان مردم ظاهر شود. در آن زمان نزدیکان او ادعا میکردند که رئیسجمهور سابق میخواهد استراحت کند. آن زمان روحانی بیشتر روز را در خانهمانده و گاهی در آخر هفته به یکی از علایق ورزشی خود یعنی کوهنوردی میپرداخت؛ گویی رئیس جمهور سابق جسارت لازم برای روبرو شدن با مردم را ندارد! اما با آغاز سال جدید برنامههای رئیس دولت تدبیر و امید تغییر کرد، او با حضور در منزل یکی از وزرای سابق عکس یادگاری گرفته و پسازآن در چند جلسه کاری شرکت و در دیدار مقامات نظام با رهبر انقلاب نیز حاضر شد.
دیدار روحانی با دست راست خودش در کابینه پیام روشنی برای اهل سیاست داشت! حسن روحانی مانند گذشته تمایل دارد که اتاق فرمان رسانهای و تحلیلی خود را به یکی از معتمدترین وزیران خود سپرده تا با توجه به ظرفیتهای باقیمانده در وزارت ارتباطات مسیر بازگشت روحانی به جامعه دوباره هموار شود.
حسن روحانی در آخرین تحلیل از وضعیت سیاسی؛ اقتصادی و اجتماعی به این نتیجه رسیده است که شیب تحرک برای مانورهای او بهآرامی در حال کاهش است و میتواند بار دیگر صحنه را برای بر عهده گرفتن یک نقش مهم سیاسی میان گروههای اصلاحطلب و میانهرو هموار کند. روحانی قفلشدگی مصنوعی مذاکرات توسط آمریکاییها، انسداد برخی امور اجرایی که بعضا ریشه در تداوم حضور مدیران منسوب او دارد و نیز برخی فضاسازیهای پدید آمده توسط منتقدان دولت را فرصتی مناسب برای بازگشت به سیاست ارزیابی میکند.
روحانی نوسان گیری میکند!
رئیس دولت تدبیر و امید متخصص نوسانگیری در ایران است. او همانطور که در دولتش بازارهای مالی را نوسانگیری کرده و سهام برخی شرکتهای ورشکسته را به مردم فروخت؛ این بار نیز از همین روش استفاده کرده و از مدتی قبل با کمک شبکههای اجتماعی در حال ارزیابی شرایط برای بازگشت به سیاست است. او پس از خروج از پاستور و تحلیل سبد رأی 2 میلیونی اصلاحطلبان و میانهروها در انتخابات و نیز سقوط محبوبیت تا سطح 4 درصد به این نتیجه رسیده بود که دیگر هیچ جایی در فضای سیاسی نداشته و سد اجتماعی بزرگی پیش پای او ایجادشده است.
به آمارهای عجیب دولت روحانی در شب تحویل کابینه توجه کنیم! سید ابراهیم رئیسی در شرایطی دولت را در دست گرفت که یک کسری بودجه سنگین در حدود 450 هزار میلیارد تومانی روی دست باقیمانده و بدهی دولت بیش از 1500 هزار میلیارد تومان بود! در آن شرایط نقدینگی نیز تا 9 برابر افزایشیافته و به حدود 4200 میلیارد تومان رسیده بود. این نقدینگی بدان معنا بود که بزرگترین تورم تاریخ بهصورت یادگاری قرار بود به دولت سیزدهم برسد.
همزمان، موعد بازپرداخت بیش از 54 هزار میلیارد تومان بدهی (سود اوراق) رسیده و باید ظرف چند ماه تا پایان سال پرداخت میشد (ماهانه حدود 10 هزار میلیاردتا پایان چهار سال، حدود 500 هزار میلیارد تومان). دولت روحانی حتی نتوانسته بود مسئله واردات واکسن کرونا را نیز حل کند. اتاق عملیات گروه رسانهای دولت تدبیر زیر گوش مردم تبلیغ میکرد که تنها چاره عبور از این بیماری و سرازیر شدن واکسن، امضای FATF و مذاکره مستقیم با آمریکاییهاست، این وضعیت باعث شده بود که بیش از 96 درصد از شهرهای کشور در وضعیت قرمز و سیاه ناشی از بیماری قرار گیرد و کشور در آستانه یک اپیدمی مرگبار عجیب قرار داشت.
پس از پایان سال 1400 به ناگهان ورق برگشت! این روزها روحانی روی «حافظه ضعیف» جامعه حساب کرده و گمان میکرد میتواند با کمترین آسیب پرستیژی، بار دیگر از فرش به عرش برسد. باوجودآنکه میتوان سیاههای از عملکرد وحشتناک دولت روحانی تهیه کرد؛ اما حسن روحانی در حال تهیه مقدمات و آمارهایی ساختگی است که با تمسک به آن روی تشکیل یک کمپین سیاسی و رسانههای حساب بازکرده است.
بازگشت به روحانی؟ هرگز
مهدی کروبی از سران فتنه 88 در مراسم افطاری در منزل غلامحسین کرباسچی در جواب حاضران پیرامون اثرات دولت روحانی روی اصلاحطلبان گفته است که حیثیت چپها در دوره روحانی ازمیانرفته و افسوس فرصتهای ازدسترفته و لطمات واردشده را میخورد.
البته این تنها شیخ فتنه نیست که از بازگشت روحانی ناراضی است؛ رسول منتجب نیا نیز، با اشاره به اینکه نارضایتی مردم از اصلاحطلبان بهحق است و آنها باید شجاعت عذرخواهی از مردم داشته باشند. حتی کار بهجایی رسید که در مراسم افطاری رئیسجمهور با مدیران رسانهها برخی از اصلاحطلبان حاضر در جلسه روبه رئیسی گفتهاند که آنچه دولت روحانی شعارش را میداد؛ حالا دولت سیزدهم آن را اجرا میکند.
محمد قوچانی یکی از سران رسانهای اصلاحطلبان به تمجید از سید ابراهیم رئیسی میپردازد و عنوان میکند: «مهمترین سرمایه شما سرمایه سیاسی شماست.» قوچانی توضیح میدهد که «سمت راست و چپ شما دونفری نشستند که معمولاً آنها را کنار هم نمیبینیم. این قدرت شماست که توانستید آقای شریعتمداری و دعایی را کنار هم بیاورید. این قدرت شماست که بتوانید اجماع سیاسی را برای حل مسائل اساسی کشور به وجود بیاوردید.» موضوعی که اصلاحطلبان با همه شعارهای سیاسی و رنگین مانند آزادی و ... نهتنها از آن اجتناب میکنند بلکه در این حیطه رویهای عکس را در پیش میگیرند و با ایجاد نفرت پراکنی علیه رقیب سنتی سعی میکنند برای خود کسب وجهه نمایند. موضوعی که در تعابیر و دشنامهای سیاسی که روحانی علیه رقبا و منتقدان ابراز میکرد بهخوبی نهفته است.
امروز نیز اصلاحطلبان سعی میکنند در حیطه رسانهای همین رویه نفرت پراکنی علیه رقیب را نهادینه کنند اما در این زمینه با توجه به رویه خاص رئیسی نهتنها موفق به چنین رویکردی نشدند بلکه خودشان نیز معترف هستند که رئیسجمهور در حال عملیاتی کردن یک نگرش سازنده است.
درحالیکه روحانی شرایط را برای بازگشت به صحنه سیاسی ارزیابی کرده و در هفتههای اخیر با چند تن از زعمای جناح چپ برای بازگشت به عرصه سیاسی رایزنی و مشورت کرده و برخی نیز پاسخهای دلگرمکننده به او دادهاند؛ اما در واقعیتهای میدانی بدنه ستادی چپها آب پاکی را روی دست رئیسجمهور سابق ریخته و اعلام کردهاند که حاضر به بیعت با رئیسی هستند؛ اما روحانی هرگز!
ناصر قوامی نماینده مجلس ششم در شرح این روزهای روحانی مینویسد: «بزرگترین ضربه به اصلاحات را آقای روحانی، وزرا، استاندارها و همه نزدیکانش زدند. خب حالا اسم از آقای روحانی میآورند. او بیاید که چهکار کند؟ مگر جز لطمه به حیثیت اصلاحطلبان کار دیگری هم انجام داد؟» البته برخی مفسران سیاسی اعتقاددارند که انتقادات شدید از روحانی توسط چپهای ستادی باهدف کاهش بار مسئولیت و شانه خالی کردن از آن صورت گرفته و تهدید به حضور در اردوگاه دولت رئیسی باهدف تغییر راهبردهای ناسا (جبهه اصلاحات) انجام میشود.
کمیته عملیات روانی بانی وضع موجود
اخیراً رئیسجمهور اعلام کرده است که بانیان وضع موجود نباید در عرصه مدیریت قرار بگیرند؛ اشاره رئیسجمهور از واژه «بانیان وضع موجود» گروهی است که با اعلام فتح الفتوح برجام و 62 برابر کردن نقدینگی در بازار به سود سوداگران، تورم سنگینی به مردم تحمیل کرده و آسیب شدید به سفره و معیشت جامعه زدند. بانک جهانی در آخرین گزارش خود از وضعیت اقتصادی ایران اعلام کرده که تغییرات سیاسی صورت گرفته در کشور مثبت بوده و برای پایان سال رشد اقتصادی 3 درصدی قابل پیشبینی است.
چشمانداز امیدوارکننده نسبت به آینده باعث شده است که کمیته عملیات روانی روحانی با هدایت برخی وزرا تشکیل شود. از مهمترین وظایف این گروه آن است که خسارتهای دولت تدبیر را بهحساب دولت سیزدهم بگذارد. جلسات این کمیته بهصورت منظم در دفتر یکی از وزاری سابق دولت در یکی از برجهای مشهور در حال برگزاری است. در شرایطی که خلاف گویی و خلاف نمایی از جانب مدیران دولت روحانی هزینه ای ندارد، برخی می توانند به سادگی سرمایه های اجتماعی را به بازی گرفته و روی آن قمار کنند.
حالا که متهم وضع موجود با نظر شخصی اش به سیاست بازگشته است؛ زمان آن است که معمار اصلی آسیب به نهاد دولت بدون روتوش و ملاحظه سیاسی با مردم رودر رو شود، کمیته عملیات روانی ظرفیت بازی خوانی در چنین وضعیتی را ندارد!