در همین ارتباط، طبق برآوردهای کنگره که به مشاهده پایگاه خبری آمریکایی واشنگتن فری بیکن رسیده است، دولت بایدن در تلاش است تنها نیروی قدس را در فهرست تروریسم نگه دارد تا فقط 20 هزار عضو سپاه تحت تحریم بمانند، چرا که حذف نام سپاه دست‌‌کم تحریم 80 هزار تا 180 هزار عضو سپاه را لغو می‌کند.در همین حال، این گزارش به نقل از منابع آگاه افزود کمیته مطالعات جمهوری‌خواهان در کنگره در حال تهیه اصلاحیه‌هایی برای بودجه نظامی سال آینده آمریکا است که در آنها سپاه پاسداران یک سازمان تروریستی شناخته شده و خروج آن از این فهرست را با اقدام اجرایی رئیس‌‌جمهوری غیرممکن می‌کند.همچنین گروهی دیگر از جمهوری‌خواهان کنگره در طرحی موسوم به «قانون فشار حداکثری» قصد دارند جلوی لغو احتمالی اکثریت تحریم‌های ایران را بگیرند. به گزارش واشنگتن فری بیکن، تاکنون 130 نماینده جمهوری‌خواه از این طرح حمایت کردهاند و انتظار می‌‌رود تا تابستان، تعداد مدافعان این طرح به 200 نماینده برسد.
در همین حال، واشنگتن فری بیکن در گزارش خود مدعی شده تعداد نمایندگان دموکراتی که با حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی مخالف هستند رو به افزایش است. جو مانچین، رئیس دموکرات کمیته انرژی سنا، در نامه‌‌ای به آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نسبت به ادامه مذاکرات هستهای با ایران ابراز نگرانی کرد و خواهان باقی ماندن نام سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا شد.این سناتور ارشد دموکرات مدعی شد حذف سپاه پاسداران از فهرست تروریسم، به امید دسترسی به عرضه انرژی ایران اقدامی «کوته‌‌بینانه» خواهد بود. مانچین ادعا کرد: تا زمانی که ایران برای محدود کردن بلندپروازی‌‌های هستهای و حمایت مالی از تروریسم تمایل خود را نشان نداده، آمریکا نباید به جمهوری اسلامی جایزه بدهد.از سوی دیگر، جیم بنکس، عضو جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا، با اشاره به بیشتر شدن مخالفت دموکرات‌‌ها با حذف سپاه از فهرست تروریسم به واشنگتن فری بیکن گفت: «حتی اگر بایدن هم موفق شود، جمهوری‌خواهان کنگره اطمینان حاصل خواهند کرد که هر لغو تحریمی موقتی باشد.»
گرگ استیوب، عضو جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا، نیز در گفت‌وگو با واشنگتن فری بیکن با ادعای اینکه تحریم‌های زمان ترامپ توانایی ایران را در انجام حمله‌های تروریستی و تامین مالی گروه‌های تروریستی به‌شدت تضعیف کرد، هشدار داد احیای برجام این نتایج را برعکس خواهد کرد. در همین حال، خبرگزاری فرانسه به نقل از مقام‌‌های آمریکایی گزارش داد که دولت بایدن دیگر تمایلی ندارد ضمن نگه داشتن نیروی قدس سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی، بقیه سپاه پاسداران را از این فهرست خارج کند.
دولت آمریکا فروردین سال 1398 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی (FTO) قرار داده بود. این نخستین‌بار بود که کاخ سفید نیروهای مسلح رسمی یک کشور خارجی را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار می‌‌داد. پس از این تصمیم، شورای عالی امنیت ملی ایران مقر مرکزی فرماندهی ارتش آمریکا در منطقه را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد.پیش از اقدام دولت ترامپ در این راستا کارشناسان در خود آمریکا هم درباره تبعات این اقدام هشدار داده و تلاش کرده بودند کاخ سفید را از آن برحذر دارند. روزنامه نیویورک‌‌تایمز، به عنوان نخستین رسانه‌‌ای که اسفند 1397 مقاصد دولت آمریکا در این باره را گزارش کرد نوشت این طرح هنگام ارائه با مخالفت مقام‌‌های پنتاگون و «سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا» (سیا) رو به رو شده است.
در آن زمان ارزیابی پنتاگون و سیا این بود که چنین اقدامی نظامیان ایالات متحده و ماموران اطلاعاتی آن را در معرض خطر اقدامات متقابل توسط دولت‌های خارجی قرار می‌دهد. کارشناسان مسائل حقوقی در آن زمان عنوان کردند چنانچه طرف‌‌های کنوانسیون‌‌های ژنو در بدعتی جدید نیروهای مسلح یکدیگر را «سازمان تروریستی» بنامند و این رویه رواج پیدا کند، اعضای نیروهای مسلح آمریکا نیز، در صورت دستگیری در یک کشور ثالث، ممکن است متقابلا «تروریست» تلقی شده و محاکمه شوند. اقدام دولت آمریکا علیه سپاه در ادامه سیاست‌های تنبیهی واشنگتن علیه کشورها و گروه‌هایی تصور می‌شود که واشنگتن را در پیشبرد اهدافش در منطقه ناکام گذاشته‌‌اند.
تاکید بر ارائه توافق به کنگره
جو مانچین رئیس دموکرات کمیته انرژی سنا، در بخش دیگری از نامه به «جو بلینکن»، وزیر امور خارجه نسبت به گسترش توانمندی‌‌های موشکی ایران هشدار داده و بر ضرورت پیشگیری از آن به عنوان بخشی از مذاکرات با ایران تاکید کرده است. به گزارش خبرگزاری فارس، او ضمن تکرار ادعاهای اثبات‌‌نشده علیه ایران نوشته است: «من موافقم که ما باید پیشرفت برنامه هستهای ایران را متوقف کنیم، اما باید مذاکراتی هم برای متوقف کردن توسل ایران به تروریسم دولتی، پیشبرد برنامه موشکی این کشور و ادامه اشاعه فناوری‌‌های دارای کاربست دوگانه داشته باشیم.»این سناتور آمریکایی همچنین از بلینکن خواسته است دولت بایدن هر گونه توافق حاصل‌‌شده با ایران را طبق مفاد قانون موسوم به «بررسی توافق هستهای ایران» به کنگره ارائه دهد. قانون موسوم به «بررسی توافق هستهای با ایران، 2015» (اینارا) در ماه مه سال 2015 در بحبوحه اختلافات داخلی قانون‌گذاران آمریکایی با دولت «باراک اوباما» بر سر مفاد توافق هستهای برجام به تصویب نهاد قانون‌گذار این کشور رسید. این قانون، در کل، به کنگره اجازه می‌دهد توافقات حاصل‌‌شده میان ایران و گروه 1+5 را مورد بررسی قرار دهد.
با آنکه در متن «اینارا» زمینه‌‌سازی‌‌هایی برای رد برجام و جلوگیری از رفع تحریم‌ها در صورت ادعای عدم پایبندی تهران به مفاد توافق هستهای بر اساس ارزیابی‌‌های کنگره در نظر گرفته شده، اما این قانون فاقد مفادی است که حصول توافق را منحصرا به تایید کنگره منوط کرده و بتواند به راحتی مانع شکل‌‌گیری آن شود. با این حال قانون «اینارا» در بردارنده مفادی است که علاوه بر آنکه می‌تواند ورود دولت بایدن به برجام را با مشکلاتی مواجه کند دست قانون‌گذاران کنگره را هم برای سنگ‌‌اندازی در مراحل بعدی اجرای این توافق و رفع تحریم‌ها باز می‌‌گذارد.
به عنوان مثال مطابق قانون اینارا دولت آمریکا تا 30 روز بعد از حصول توافق هستهای با ایران که کنگره مفاد توافق را مورد بررسی قرار می‌دهد از اختیار کاهش تحریم‌ها برخوردار نخواهد بود. کنگره همچنین در این دوره می‌تواند توافقات را به صحن هر دو مجلس سنا و نمایندگان آورده و رد یا تایید آن را به رای بگذارد. در اینجا چنانچه کنگره به رد توافق رای بدهد، بایدن می‌تواند مصوبه کنگره را وتو کند اما باید اطمینان حاصل کند که کنگره از دوسوم آرای لازم برای شکستن این وتو برخوردار نیست. اینارا بعد از اجرایی شدن هر توافق هستهای با ایران هم زمینه‌های لازم را برای اظهارنظر درباره روند توافق فراهم می‌کند. مطابق این قانون، رئیسجمهور آمریکا باید هر 90 روز یک‌بار روند پایبندی ایران به توافق را به کنگره گزارش داده و با تایید اینکه ایران تعهداتش را اجرا کرده خواستار تمدید رفع تحریم‌ها از سوی نهاد قانون‌گذار شود.
اختلاف نظر کاخ سفید و وزارت خارجه بر سر سپاه
همزمان با گزارش واشنگتن فری بیکن درباره ابعاد تصمیم بایدن درباره خروج نام سپاه از فهرست گروه‌های تروریستی، روزنامه صهیونیستی هاآرتص نیز نوشت: انتظار می‌‌رود جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در روزهای آینده اعلام کند که آیا تصمیم گرفته است سپاه پاسداران ایران را در فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا نگه دارد یا به درخواست تهران برای حذف سپاه از این فهرست پاسخ مثبت می‌دهد.
به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: اسرائیل در هفته‌های اخیر، کمپین فشرده‌ای را در ایالات متحده علیه حذف سپاه از فهرست سازمان‌های تروریستی شکل داده است. به دنبال این کمیپن، مقامات کاخ سفید، بر خلاف مقامات وزارت خارجه، نشان دادهاند که در کنار اسرائیل قرار خواهند گرفت و خواهان باقی ماندن نام سپاه پاسداران در لیست مذکور خواهند بود.با این حال، به گفته مقامات اسرائیلی مرتبط با ایالات متحده، فشار کارکنان وزارت خارجه که می‌خواهند سپاه پاسداران را در لیست تروریستی نگه دارند، می‌تواند بر اعلامیه بایدن تاثیر بگذارد. یکی از مقامات اسرائیلی گفت: «تا زمانی که یک بیانیه روشن وجود نداشته باشد، نمی‌توان گفت تصمیم نهایی رئیسجمهور چه خواهد بود.»
دو سناریو
اکنون در اسرائیل مقدمات مواجه شدن با دو سناریوی احتمالی آغاز شده است. یک احتمال این است که ایران برای بهره‌مندی از افزایش سرسام‌آور قیمت جهانی نفت به دلیل جنگ در اوکراین، از خواسته خود برای حذف نام سپاه از این لیست دست بکشد که در این صورت، اسرائیل برای خنثی کردن برنامه‌های ایالات‌متحده برای احیای برجام در چند روز آینده مشکل خواهد داشت.سناریوی دوم این است که ایران اصرار کند سپاه پاسداران باید از لیست سازمان‌های تروریستی خارج شود؛ این اقدام می‌تواند احیای برجام را به تاخیر انداخته و پیچیده کند و طرفین را به رویارویی بیشتر سوق دهد. در اسرائیل اعتقاد بر این است که دولت بایدن مصمم به امضای توافق است و ایران بهتر از نمایندگان آمریکا در حال مذاکره است و بنابراین اصرار ایران ممکن است در ادامه راه به ثمر بنشیند.
تمدید چندباره ضرب الاجل
در ادامه گزارش هاآرتص آمده است: دولت ایالات متحده مهلت مذاکرات هستهای را «تمدید» کرده و با وجود اعلامیه‌های قبلی مقامات دولت، انعطاف قابل توجهی در تمدید مذاکرات نشان می‌دهد. مقامات اسرائیلی هشدار دادهاند که ایران عمدا مذاکرات را به تعویق می‌‌اندازد تا در عین حال که برنامه هستهای خود را پیش می‌برد، با ایالات متحده و دیگر قدرت‌های بزرگ طرف‌‌های برجام، مذاکره کند. منابع مطلع حاضر در این مذاکرات به هاآرتص گفته‌اند دولت ایالات متحده بارها ضرب‌الاجل خود را اصلاح کرده است. در ابتدا، اعلام شد مذاکره‌‌کنندگان آمریکایی در صورت عدم حصول توافق تا پایان فوریه، مذاکرات با ایرانیها را متوقف خواهند کرد. سپس پس از حصول برخی پیشرفت‌ها در مذاکرات، مهلت به مارس منتقل شد که آن نیز به پایان رسیده است. جیک سالیوان مشاور امنیت ملی ایالات‌متحده نیز در دسامبر گذشته به هاآرتص گفت ایالات متحده و شرکای آن ضرب‌الاجل چند هفته‌ای تعیین کردهاند.برآوردها در اسرائیل این است که ایرانیها در حال حاضر، در تصمیم‌گیری برای رفتن به سمت امضای توافق مشکل دارند و همچنین منتظر اعلام بایدن درباره سپاه پاسداران هستند. ایران در هفته‌های اخیر از قدرت خود در مذاکرات برای گسترش دستاوردهای خود استفاده کرده و اخیرا خواسته‌هایی را مطرح کرده است که در خود توافق وجود ندارد. یک مقام اسرائیلی مدعی شد: «تقاضای آنها درباره سپاه پاسداران یک خواسته بسیار زیاد بود.» کمپین اسرائیل که شامل اعتراضات سایر کشورهای منطقه و انتقادات در ایالات‌متحده به تصمیم برای حذف سپاه از لیست سازمان‌های تروریستی می‌شود، ایران را درباره توافق در وضعیت انتظار قرار داده است.
در بخش دیگری از این گزارش با مطرح کردن اینکه «بایدن پیروز توسط اعضای حامی اسرائیل دولت خودش به بایدن شکست‌‌خورده تبدیل شده است و آنها باعث شدند در افغانستان، در زمینه تورم، در اوکراین و در زمینه برجام شکست بخورد»، آمده است: رئیسجمهور بایدن باید برجام را امضا کند تا نشان بدهد آمریکا کشوری آزاد است. هیچ کسی نباید برای آمریکا تصمیم بگیرد، از جمله اسرائیل.پیش‌تر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران مدتی قبل درباره حذف نام سپاه پاسداران از «لیست سازمان‌های تروریستی خارجی» آمریکا، گفته بود: موضوع خارج کردن اسامی اشخاص حقیقی و حقوقی از لیست قرمز و از مجموعه تحریم‌ها و اقدامات یکجانبه‌‌ای که آمریکایی‌‌ها علیه ایران اعمال کردهاند، یکی از موضوعات جدی مذاکرات اخیر ما در وین است. وقتی می‌‌گوییم اشخاص حقیقی و حقوقی، در حوزه اشخاص حقوقی برخی از هلدینگ‌‌های بزرگ اقتصادی و موسسات بزرگ حکومتی ما قرار دارند و یکی از موضوعات، مربوط به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
او تاکید کرد: در موضوع سپاه پاسداران حتما آنچه برای ما مهم است، این است که باید جایگاه و نقش سپاه و شأن قانونی سپاه به عنوان مهم‌ترین بخش امنیتی و دفاعی کشور ما مورد توجه قرار بگیرد. ما در این رابطه پیام‌‌هایی را با آمریکایی‌‌ها تبادل کرده‌‌ایم و این یکی از موضوعاتی است که همچنان در دستور کار ما قرار دارد.
وزیر امور خارجه افزود: البته مقامات عالی‌رتبه سپاه به ما در وزارت خارجه نکته‌‌ای را همواره یادآوری می‌کنند و می‌گویند شما در راستای منافع کشور هر آنچه را لازم است انجام دهید و اگر به نقطه‌‌ای رسیدید که موضوع سپاه مطرح بود، این موضوع نباید مانعی برای شما باشد. این را می‌گویند و به نظر من مقامات عالی سپاه، به نوعی از خودگذشتگی نشان می‌دهند و ایثارگری خودشان را به حد اعلا می‌‌رسانند که اگر واقعا دیدید جمع‌‌بندی این است که در این توافق، منافع کشور حاصل می‌شود، اصلا موضوع سپاه پاسداران جزو اولویت‌هایتان قرار نگیرد.
امیرعبداللهیان ادامه داد: ولی ما با در نظر گرفتن جمیع مسائل کشور و منافع مردم و با نگاه به رویکرد آمریکایی‌‌ها، بالاخره سپاه از مجموعه‌‌ای از اشخاص تشکیل شده و سازمانی را در خدمت به کشور و مردم تشکیل داده و وقتی می‌‌گوییم سپاه یعنی سردار حاج قاسم سلیمانی. هیچ‌گاه به خودمان اجازه نمی‌‌دهیم در کنار سایر مسائل لاینحلی که همچنان با طرف آمریکایی باقی مانده - با وجود مجوزی که مقامات عالی‌رتبه سپاه به ما می‌دهند- به طرف آمریکایی بگوییم موضوع سپاه برای ما قابل حل است و از آن عبور کنیم. حتما موضوع سپاه بخشی از مذاکرات ما است؛ مانند سایر موضوعاتی که همچنان بین ما و آمریکایی‌‌ها در حال رفت و برگشت است.
گفت‌وگوی بلینکن و لاپید درباره ایران
از سوی دیگر وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد، وزرای امور خارجه این کشور و رژیم صهیونیستی درباره مسائل منطقه‌‌ای از جمله نقش ایران در منطقه گفت‌وگو کردهاند. به گزارش «ایسنا»، وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه‌‌ای اعلام کرد، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا و یاییر لاپید، وزیر امور خارجه و نخست‌‌وزیر جایگزین رژیم صهیونیستی به تازگی درباره تلاش‌‌های مشترک برای مقابله با چالش‌‌های جهانی، از جمله آنچه «[تهدیدهای] ناشی از ایران و نیروهای نیابتی‌‌اش» عنوان شده، گفت‌وگو کردهاند و بلینکن بر «تعهد راسخ دولت نسبت به امنیت اسرائیل تاکید و حملات موشکی اخیر از غزه را محکوم کرد.»
وزارت خارجه آمریکا افزود: او [بلینکن] بر حمایت آمریکا از راهکار مذاکره‌‌شده دو کشوری و میل به تعمیق و گسترش روابط اسرائیل در منطقه به دنبال نشست موفقیت‌آمیز نقب تاکید کرد. در ادامه این بیانیه آمده است: آنها درباره اهمیت همکاری اسرائیلی‌‌ها و فلسطینی‌‌ها برای پایان دادن به چرخه خشونت در اسرائیل، کرانه باختری و غزه از طریق خویشتن‌‌داری و خودداری از اقداماتی که تنش‌‌ها را گسترش می‌دهند، از جمله در حرم شریف [مسجدالاقصی] صحبت کردند. آنها درباره اقداماتی که اسرائیل در این راستا انجام داده است نیز گفت‌وگو کردند.
