انتخاب فرانسه: مکرون یا لوپن؟

دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه امروز برگزار می‌شود. آخرین نظرسنجی‌ها حاکی از پیشتازی امانوئل مکرون در برابر مارین لوپن است؛ ظاهرا مکرون توانسته اختلاف خود را با رقیب خود به 10درصد برساند؛ اما با این حال30درصد از واجدین شرایط اعلام کرده‌اند که در دور دوم شرکت نمی‌کنند؛ ولی متخصصان نظرسنجی نگران آن هستند که بخشی از این افراد در دقیقه نود با شرکت در انتخابات نتیجه را تغییر دهند و فرانسه و اروپا را با شگفتی مواجه کنند.

هنگامی که رهبران راست افراطی اروپا در ماه ژانویه در مادرید گرد هم آمدند، مشکلی برای اتحاد درباره موضوعات مورد علاقه خود نداشتند، خواه سرکوب مهاجران باشد یا حمایت از «آرمان‌های مسیحی اروپایی». اما هنگامی که نیروهای روسی در مرز اوکراین جمع شدند، آنها بر سر یک موضوع از هم جدا شدند: تهدیدی که پوتین با اقدام خود به ارمغان آورده بود. «راجر کوهن» در گزارش 22 آوریل در نیویورک‌تایمز نوشت، مارین لوپن، رقیب راست افراطی ریاست‌جمهوری فرانسه، به پاراگرافی در بیانیه پایانی که خواستار همبستگی اروپا برای مقابله با «اقدامات نظامی روسیه در مرزهای شرقی اروپا» شده بود، اعتراض کرد. حتی در گردهمایی ملی گرایان غیرلیبرال، او در وفاداری خود به پوتین یک فرد غیرعادی می‌نمود. اکنون در وب‌‌سایت کارزار انتخاباتی او، بیانیه رهبران با بریدگی آن پاراگراف و با تغییری ناشناخته در متن دیده می‌شود. این عذر کوچک با به سوی پوتین رفتن چنان کامل است که حتی ویرانی اوکراین نیز نتوانسته از رسوایی آن بکاهد. در دهه گذشته، حزب لوپن، («تجمع ملی» که سابقا «جبهه ملی» بود) میلیون‌‌ها دلار از یک بانک روسی وام گرفته و از الحاق کریمه به روسیه در سال2014 و همچنین مداخله‌های فجیع پوتین در همان زمان در دونباس (شرق اوکراین) حمایت کرد؛ همان جایی که طی چند روز گذشته روسیه حملات خود را دوچندان کرد. حمایت او از پوتین در زمان صلح یک چیز و در زمان جنگ چیز دیگری است. روسیه به‌عنوان یک قدرت هسته‌ای، به یک کشور اروپایی حمله کرده و لوپن بیش از هر زمان دیگری به هدف خود که همان در آغوش گرفتن ریاست‌جمهوری فرانسه است نزدیک‌تر شده و فاصله خود با مکرون را کاهش داده است. نظرسنجی‌‌ها نشان می‌‌دهد لوپن حدود 5/ 44درصد از آرا را به‌دست می‌آورد و مکرون 5/ 55درصد. با این حال، لوپن در محدوده «شوک» می‌گنجد یا به تعبیری می‌تواند نقش «شوکر» را در انتخابات فرانسه همچون برگزیت در بریتانیا و پیروزی ترامپ در سال2016 داشته باشد. اگر لوپن برنده شود (که محتمل نیست اما ممکن است)، پیروزی او تقریبا به‌طور قطع وحدت متحدانی را که بایدن در تلاش برای شکست دادن پوتین مهندسی کرده بود، در هم خواهد شکست. این امر به نفع پوتین بوده و یکی از مهم‌ترین متحدان را برای کرملین در قلب اروپا به ارمغان خواهد‌‌آورد؛ متحدی که می‌‌تواند در اهدافش برای جدا کردن اروپا از ایالات متحده و شکستن پروژه چند دهه‌ای اتحاد اروپا به‌کار پوتین بیاید. فرانسه یکی از اعضای اصلی اتحادیه اروپا و ناتو می‌رود که احتمالا به متحد پوتین زیر رهبری لوپن تبدیل شود. «جولین نوکتی» کارشناس روسیه در موسسه روابط بین‌‌الملل فرانسه می‌گوید که «یک همسویی ایدئولوژیک کامل بین پوتین و لوپن» وجود دارد که برای متحدان آمریکایی و اروپایی فرانسه بسیار نگران‌‌کننده است. جنگ اوکراین باعث شده که لوپن با گفتن اینکه پوتین با تهاجم از «خط قرمز» عبور کرده است، کمی تغییر جهت دهد؛ اما او همچنان اصرار دارد که اولویت سیاست خارجی‌اش نزدیک شدن به روسیه پس از پایان جنگ است. از زمانی که لوپن، 53ساله، در سال2011 رهبری حزب خود را بر عهده گرفت، تمایل خود به رابطه با پوتین را عمیق‌تر کرد و چهار سفر به مسکو و یک سفر به کریمه انجام داد. لوپن می‌‌گوید که از تحریم‌‌ها علیه روسیه حمایت می‌‌کند؛ اما از قطع واردات نفت و گاز روسیه که آن را با مرگ اقتصادی فرانسه برابر می‌‌داند، حمایت نمی‌‌کند. او در یک مصاحبه تلویزیونی اخیر گفت: «ما باید به فکر مردم خود باشیم.» لوپن بر این باور است که اکثر مردم فرانسه بیش از خروج روسیه از اوکراین به جیب خود تمرکز دارند و اینکه چگونه ماه را به آخر برسانند. چنین است که مکرون روز جمعه در مصاحبه با رادیو «فرانس اینتر» با اشاره به نگرانی‌‌های اقشار کم‌درآمد و میانی درباره کاهش سطح معیشت و بحث نظم و قانون گفت: «مارین لوپن روی کارهایی که ما نتوانسته‌‌ایم انجام دهیم و مشکلاتی که من نتوانسته‌‌ام حل کنم و باعث نارضایتی مردم شده، تمرکز کرده است.» مطمئنا، لوپن از ارتباط خود با پوتین تا 24 فوریه که او وارد جنگ شد، ستایش می‌کند. لوپن عکسی از دست دادن با پوتین را در بروشور انتخاباتی‌‌اش به‌عنوان مدرکی بر «جایگاه بین‌‌المللی» خود گنجاند. این عکس هم پس از حمله روسیه به اوکراین به‌طور ناگهانی از انظار ناپدید شد. این عکس در 24 مارس 2017 در کرملین گرفته شد. این کمتر از پنج هفته مانده به دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته بود که در آن مکرون با اختلاف 1/ 66درصد به 9/ 33درصد لوپن را شکست داد. رهبر «تجمع ملی» سپس گفت که در صورت انتخاب شدن، فورا لغو تحریم‌‌های «ناعادلانه» علیه روسیه را بررسی خواهد کرد. درباره پوتین او با پوزخندی آگاهانه گفت که روسیه «به هیچ وجه نمی‌‌خواهد بر رویدادها تاثیر بگذارد.» «ژان موریس ریپرت» سفیر فرانسه در مسکو از سال2013 تا 2017، در مصاحبه‌ای گفت که یکی از سفرای اروپایی که دوست نزدیک اوست، پس از انتخابات فرانسه از رهبر روسیه پرسید که چرا از لوپن حمایت کرده است. پوتین گفت: «چون به من گفته شده بود که او برنده خواهد شد.» مطمئنا این همان چیزی است که او می‌خواست. لوپن که متعهد به «حفظ فاصله مساوی» بین قدرت‌های بزرگ و دشمن «تحت‌الحمایه آمریکا در خاک اروپا» است، در وجود پوتین نقش مدافع دولت-ملت، خانواده و مسیحیت در برابر چندجانبه‌‌گرایی فرساینده مرزی و زوال فرهنگی غیرمذهبی را می‌‌بیند. «مارلن لاروئل» مدیر فرانسوی موسسه مطالعات اروپا، روسیه و اوراسیا در دانشگاه جورج واشنگتن می‌گوید: «همه چیز مربوط به حاکمیت است. دولت دارای حاکمیت در برابر سازمان‌های بین‌المللی. خانواده سنتی مستقل در برابر حقوق همجنس‌گرایان.» سپس مساله پول است. لوپن و چند تن از دستیاران ارشد او که قادر به دریافت وام از بانک‌‌های فرانسوی نبودند، برای پول نقد در روسیه دست به تکاپو زدند و وام 4/ 9میلیون یورویی و سپس 2/ 12میلیون دلاری را با نرخ بهره 6درصد از اولین بانک «چک-روسی» در سپتامبر2014 پذیرفتند که قرار بود تا سال2019 بازپرداخت شود. «والران دو سان ژوست» که مدت‌ها خزانه‌‌دار «تجمع ملی» قبل از ترک این سمت در سال گذشته بود، در مسکو بر سر این معامله و جوش دادن آن مذاکره کرد. وی در پاسخ کتبی به سوالی مبنی بر اینکه چرا بانک‌‌های فرانسوی از هرگونه وامی به این حزب امتناع کرده‌‌اند، گفت: « تجربه من از شش گروه بزرگ بانکی فرانسوی این است که از دستورات مقامات اجرایی سیاسی تبعیت می‌‌کنند.»  برخی نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که حدود 30درصد از پاسخ‌‌دهندگان در رای گیری شرکت نخواهند کرد و برخی تحلیلگران پیش‌‌بینی کنند مانند همه‌پرسی برگزیت یا پیروزی دونالد ترامپ که کمتر کسی آن را پیش‌بینی می‌‌کرد، مارین لوپن با پیروزی در دور دوم همه را متعجب کند. مکرون در آخرین روزهای کارزار انتخاباتی شیوه برخورد و لحن مغرورانه خود را کنار گذاشت و پذیرفت که بخش قابل توجهی از مردم فرانسه از اصلاحات اقتصادی و اجتماعی در دوران ریاست‌جمهوری او ناراضی هستند. عاملی که می‌‌تواند روی میزان رای هر یک از دو نامزد تاثیر بگذارد، تصمیم طرفداران ژان لوک ملانشن، نامزد چپ رادیکال است که دور اول رقابت‌ها حدود 20درصد از آرا را به‌دست آورد. ملانشن تاکنون به هوادارانش نگفته است که به کدام‌یک از کاندیداها رای دهند؛ اما بخشی از طرفداران او از مکرون و بخش دیگری از لوپن حمایت می‌‌کنند.