پیشنهاد گرانی آرد صنف و صنعت روی کاغذ آمد که در صورت اجرا، به‌تبع آن، کارخانه‌های ماکارونی‌سازی، کیک، کلوچه، نشاسته و رشته‌پزی و نانهای حجیم نیز قیمت محصولات خود را افزایش می‌دهند؛ اما نان همچنان با قیمت قبل عرضه خواهد شد. گرانی آرد صنف و صنعت در انتظار تصمیم نهایی ستاد تنظیم‌بازار محصولات کشاورزی است و فعلا اجرایی نخواهد شد.
سازمان حمایت درخواست کرده که این موضوع در نخستین جلسه این ستاد در دستور کار قرار گیرد. برخی عنوان می‌کنند که به دلیل صادرات این محصولات، یارانه آرد صنف و صنعت، عایدی برای دولت و مردم نداشته و از این‌رو اصرار دولت بر قطع این یارانه است. البته قبل از اینکه ابلاغیه رسمی درخصوص گرانی آرد صادر شود، قیمت آرد صنف و صنعت پنج برابر شده است که در این راستا احتمالا تولید محصولات نام‌برده با وقفه‌ای 15روزه مواجه خواهد شد تا تصمیم نهایی اعلام شود.
نامه‌نگاری سازمان حمایت با جهادکشاورزی
عباس تابش، رئیس سازمان حمایت در نامه‌ای به معاون توسعه بازرگانی وزارت جهادکشاورزی عنوان کرده است که به درخواست شرکت بازرگانی دولتی ایران در مورد اعلام نرخ انواع آرد صنف و صنعت با منشأ گندم به ازای هر کیلوگرم 120هزار ریال به استحضار می‌رساند که با توجه به اینکه بر اساس تصمیمات چهاردهمین جلسه ستاد تنظیم‌بازار، آرد از جمله کالاهای مشمول قیمت‌گذاری پیشینی بوده و هرگونه اظهارنظر در این‌باره مستلزم ارائه اسناد و مدارک مثبته است، بنابراین بر اساس اطلاعات ارسالی از ناحیه کانون انجمن‌های صنفی صنایع آرد ایران منضم به‌صورت‌های مالی شرکت‌ها و سایر مدارک موجود در این سازمان و بر اساس نرخ سبوس به‌صورت آزاد، قیمت آرد به این شرح اعلام می‌شود: هر کیلو آرد 18درصد سبوس‌گیری شده 157هزار ریال، هر کیلو آرد 21درصد سبوس‌گیری شده 160هزار ریال و هر کیلو آرد 27درصد سبوس‌گیری شده 169هزار ریال. در انتهای این نامه نیز درخواست شده است که در اولین جلسه ستاد تنظیم‌بازار محصولات کشاورزی این موضوع را مطرح و از نتیجه اقدام این سازمان را مطلع کنند. بر اساس این گزارش، قیمت خرید تضمینی گندم برای سال‌زراعی جدید کیلویی 10هزار و 500تومان تعیین‌شده که هزار تومان هم به‌عنوان جایزه در نظر گرفته‌شده است. جالب آنکه یکی از شرکت‌های بورسی که در همین حوزه فعالیت دارد، روز گذشته در سامانه کدال به سهامداران خود اعلام کرده است که آرد گندم به دلیل عدم‌تخصیص ارز ترجیحی در سال1401 به نرخ 169هزار ریال برای هر کیلوگرم افزایش یافته است. قیمت قبلی اعلامی از سوی این شرکت 41هزار و 500ریال به ازای هر کیلوگرم بود. این اطلاع‌رسانی درحالی صورت‌گرفته که هنوز هیچ بخشنامه‌ای مبنی‌بر افزایش قیمت آرد به‌صورت رسمی صادر نشده است.
گرانی پیش از دستور
البته به‌نظر می‌رسد قبل از این نامه، قیمت آرد صنف و صنعت با افزایش روبه‌رو بوده و از کیلویی 2هزار و 500تومان به 12هزار‌تومان افزایش یافته است. این موضوع را رئیس انجمن آردسازان اعلام کرده و مورد‌انتقاد قرار داده است. محمدرضا مرتضوی با انتقاد از افزایش ناگهانی قیمت آرد به خبر‌گزاری مهر گفته است: وزیر جهاد باید متصدیان مربوطه را بازخواست کند و این افراد باید پاسخگو باشند که چرا این‌چنین بی‌برنامه عمل کردند. او با بیان اینکه کارخانجات، آرد موردنیاز خود را از شرکت بازرگانی دولتی خریداری می‌کنند، گفت: شرکت بازرگانی دولتی سه نوع آرد را توزیع می‌کند. نوع اول آردی است که در اختیار نانوایی‌‌‌‌‌‌‌‌ها قرار می‌گیرد که قیمت آن همچنان ثابت و کیلویی 65٠تومان است و نوع دوم آردی است که در اختیار نانوایی‌‌‌‌‌‌‌‌های آزادپز (شامل نانهای صنعتی، فانتزی و حجیم) قرار می‌گیرد که قیمت این آرد نیز کیلویی ٩٠٠تومان و ثابت مانده است. نوع سوم آردی است که در اختیار کارخانه‌های ماکارونی‌سازی، کیک، کلوچه، نشاسته و رشته‌پزی قرار می‌گیرد که قیمت آن از کیلویی 2هزار و 500تومان به ١٢هزار‌تومان افزایش یافته است. به گفته رئیس انجمن آردسازان، ١٠ روز پیش به‌کارخانجات ابلاغ شده که قیمت آرد برای تولیدکنندگان ماکارونی، کیک، کلوچه، نشاسته و رشته‌پزی پنج‌برابر شده است. وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره اینکه قیمت ماکارونی چقدر گران می‌شود، توضیح داد: قیمت هر کیلوگرم ماکارونی که در برندهای مختلف تاکنون بین ١٣ تا ١5هزار‌تومان بوده احتمالا به ٢٨ تا ٣٢هزار‌تومان خواهد رسید و قیمت بسته‌‌‌‌‌‌‌‌های 5٠٠گرمی این محصول ١5 تا ١6هزار‌تومان خواهد شد. به گفته مرتضوی با پنج‌برابر شدن نرخ آرد، قیمت ماکارونی دوبرابر می‌شود. درباره آرد ماکارونی با توجه به اینکه قیمت آن ناگهان پنج برابر شده، هنوز شرکت‌ها برای خرید با قیمت جدید مراجعه نکرده‌‌‌‌‌‌‌‌اند و به همین دلیل وقفه ١5روزهای در تولیدات صنف و صنعت رخ می‌دهد.
وی با انتقاد از اقدام وزارت جهادکشاورزی در تغییر ناگهانی قیمت آرد صنعت، افزود: دولت باید قبل از انجام چنین کاری با کارخانه‌ها و تشکل‌های مربوطه جلسات کارشناسی برگزار می‌‌‌‌‌‌‌‌کرد، نه اینکه به‌طور ناگهانی اعلام کند که قیمت تغییر کرده است، ما از طریق رسانه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و یک بخشنامه کلی متوجه شدیم که قیمت آرد پنج‌برابر شده است. مرتضوی تاکید کرد: چنین مباحثی معمولا یک‌ماه قبل اعلام می‌شود و دولت باید جلسات توجیهی با صنعت برگزار کند و همین امر به ایجاد وقفه در تولید کارخانه‌ها منجر شده است. وی اضافه کرد: در حال‌حاضر با توجه به مشکلاتی که ایجاد شده، تازه وزارت جهادکشاورزی انجمن‌‌‌‌‌‌‌‌ها را دعوت کرده تا شرایط را بررسی کنند. رئیس انجمن آردسازان همچنین با اشاره به تعیین قیمت ١١هزار و 5٠٠تومان برای خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم و اینکه آیا این تصمیم دولت در شرایط فعلی درست بوده است، گفت: نرخ غلات در همه دنیا افزایش یافته و قیمت بین‌المللی گندم رقمی حدود 4١٠ تا 4٢٠دلار است که این محصول تا به ایران برسد با هزینه حمل‌ونقل و غیره به حدود 46٠ تا 5٠٠ دلار می‌رسد، بنابراین با توجه به شرایط بین‌المللی به‌نظر می‌رسد تصمیم دولت منطقی بوده؛ هر چند بار تورمی زیادی به همراه خواهد داشت.
چرا آرد صنف و صنعت گران شد؟
اگرچه هنوز افزایش قیمت آرد صنف و صنعت در انتظار تایید نهایی است اما همان‌طور که مرتضوی عنوان کرده است، در روزهای اخیر قیمت این نوع آرد تقریبا به 5 برابر رسیده است. در این راستا علیقلی ایمانی، عضو شورای‌عالی قیمت‌گذاری گندم نیز در گفت‌‌‌‌‌‌‌‌وگو با «ایلنا» با اشاره به دلایل افزایش نرخ آرد صنف و صنعت، گفته است: دولت بعد از افزایش نرخ تضمینی گندم به این نتیجه رسید که صنف و صنعت از دولت بابت آرد یارانه می‌گیرد و اقدام به صادرات محصول می‌کند؛ اما از یارانه‌‌‌‌‌‌‌‌ای که پرداخت می‌کند چیزی عاید دولت و مردم نمی‌شود، از این‌رو شورای‌عالی قیمت‌گذاری گندم تصمیم گرفت که این صنف را از شمول دریافت یارانه گندم خارج کند. به گفته ایمانی، ماکارونی با آرد یارانه‌‌‌‌‌‌‌‌ای صادرات 300هزار تنی دارد که سود حاصل از صادرات این محصول عاید عده‌‌‌‌‌‌‌‌ای خاص می‌شود. عضو شورای‌عالی قیمت‌گذاری گندم با بیان اینکه نرخ مواداولیه 70درصد در تعیین قیمت نهایی محصولات تاثیر می‌‌‌‌‌‌‌‌گذارد، عنوان کرد: اگر صنف و صنعت، آرد را با افزایش نرخ 4 تا 5 برابری خریداری کنند به همان نسبت شاهد افزایش قیمت شیرینی در قنادی‌‌‌‌‌‌‌‌ها، نانهای حجیم و ماکارونی خواهیم بود. در این شرایط صنف و صنعت برای تامین گندم موردنیاز دو راه پیشرو دارد؛ نخست اینکه مستقیم با کشاورزان وارد معامله شود یا اگر می‌خواهد از دولت گندم خریداری کند باید کیلویی 12هزار تومان خریداری کند. نرخ 12هزار تومان با احتساب نرخ تضمینی گندم و هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌های جانبی معین شده است.
بنا بر اظهارات ایمانی، نرخ آرد در بازار تغییر محسوسی کرده و این وظیفه دستگاه‌های نظارتی است که در این زمینه ورود کنند. هنوز گندمی که کیلویی 11هزار و 500تومان از گندمکاران خریداری شده است تبدیل به آرد نشده است، از این‌رو نباید شاهد افزایش بی‌‌‌‌‌‌‌‌رویه قیمت آرد در بازار باشیم.
وی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا تغییر نرخ آرد صنف و صنعت اعمال شده است؟ افزود: این تغییر نرخ در شورای‌عالی قیمت‌گذاری با ریاست وزیر کشاورزی تصویب شده و دولت برای اجرای آن اصرار دارد؛ اما هنوز ابلاغ نشده است.
