دکتر علیرضا واعظ شوشتری - متخصص پوست ، مو و زیبایی
تحریریه زندگی آنلاین : منافذ پوست، راه ارتباطی غدد چربی موجود در پوست با سطح آن محسوب می شود که وجود آنها برای پوست، الزامی است. در واقع ماده ترشح شده از غدد سباسه از طریق این منافذ به سطح پوست آمده و باعث تبادل حرارتی و مرطوب شدن سطح پوست می شود. همچنین این ماده پوسته های موجود در سطح پوست، دود و آلودگی های سطحی پوست را در خود حل می کند. در واقع، مشکل، وجود این منافذ نیست بلکه مشکل زمانی آغاز می شود که این منافذ از حد عادی بزرگ تر باشند.
به طور معمول، افرادی که دارای پوست های چرب هستند، نسبت به افرادی که پوست خشک دارند، منافذ بازتری دارند. این منافذ، به ویژه در اطراف بینی بیشتر مشاهده می شوند و حاوی چربی بیشتری هستند. برای رسیدن به یک پوست بی عیب و سالم، لازم است با حفظ تعادل صحیح پاک کردن و مرطوب سازی مانع از ایجاد منافذ شوید. منافذ باز پوست، زیبایی پوست را نابود می کنند. این منافذ روی بینی و گونه ها بیشتر دیده می شوند و با ترشح چربی موجب ظاهر نا زیبا و پیری پوست صورت می شوند.
بیشتر بخوانید:
علل باز شدگی منافذ پوست
اولین علت، ارث یا ژنتیک است. بعضی از افراد به طور سرشتی منافذ بازتری دارند و بخصوص در هنگام بلوغ به علت تغییرات هورمونی که ترشحات چربی پوست بیشتر می شود این حالت بیشتر بروز می کند. این افراد معمولاً پوست چرب دارند؛ اما مواردی هم وجود دارد که پوست شخص خشک بوده؛ اما منافذ پوست باز است.
دومین علت استفاده بیش از حد از کرم های چرب کننده یا کرم پودر و سایر مواد آرایشی می باشد که به علت اینکه این مواد سطح پوست و منافذ را می بندند، سبوم ترشح شده از پوست نمی تواند از سطح آن خارج شود لذا منافذ پوست گشاد و باز می شود تا بتواند سبوم زیر پوست را به سطح پوست برساند. در بسیاری از موارد، جوش های زیرپوستی به صورت آکنه های سرسفید یا سرسیاه هم ایجاد می شود، لذا در این موارد اکیداً توصیه می شود که کمتر انواع کرم های آرایشی و چرب کننده استفاده کنند و اگر نیاز دارند از کرم های آرایشی مناسب و فاقد چربی استفاده کنند. در افرادی هم که پوست خشکی دارند یا کرم پودر، به خوبی روی پوست صورت پخش نمی شود، می توانند کرم های مرطوب کننده کم چرب قبل از پخش کرم پودر استفاده نمایند.
سومین علت فولیکول های ضخیم مو است.فولیکول های ضخیم مو منجر به کاهش کشش در اطراف منافذ پوست می شود و می تواند منافذ پوست را باز کند.
بیشتربخوانید:
عوامل تشدیدکننده باز شدن منافذ پوست
قرار گرفتن در معرض آفتاب بخصوص بدون استفاده از کرم های ضدآفتاب؛ چراکه اشعه های مضر آفتاب باعث تخریب کلاژن پوست و بزرگ شدن منافذ پوست می گردد.
رعایت نکردن بهداشت پوست که شامل نشستن صورت، لایه برداری نکردن و نگه داشتن لایه های مرده بر روی سطح پوست می باشد.
استفاده از محصولات غیراستاندارد آرایشی که متناسب با جنس پوستتان نیست.
پاک نکردن آرایش روی صورت به مدت طولانی
استفاده بیش از حد و سنگین لوازم آرایشی .اگر لوازم آرایشی از نوع چرب باشد، قطعاً می توانند منافذ باز پوست را تشدید کنند. اگر دارای پوست چربی هستید نباید از کرم پودرهای چرب استفاده کنید. می توانید آن را با کرم های ضد لک و ضد آفتاب جایگزین کنید.
روش های درمان منافذ باز پوست
درمان منافذ صورت در درجه اول بر روی کاهش تولید چربی، جوانسازی پوست، از بین بردن موی زائد و یا کاهش اندازه فولیکول ها تمرکز دارد.
مطالعات مبتنی بر شواهد درمان منافذ باز محدود است و بسیاری از روش های درمانی که در حال حاضر استفاده می شوند، هنوز به طور دقیق مورد مطالعه قرار نگرفته اند. در اینجا روش هایی را بیان می کنیم که اطمینان داریم به کمک آنها منافذ باز پوستی کاهش می یابند.
بیشتربخوانید:
درمان های موضعی
یکی از روش های درمان قطعی منافذ باز صورت، استفاده از لایه بردارهای پوستی است. این لایه بردارها طبق نظر پزشک پوست باید مصرف شوند تا بر اساس میزان مشکل پوستی استفاده شوند. لایه بردارها در پاکسازی پوست از چربی ها و آلودگی ها نقش دارند.
رتینوئیدهای موضعی نیز که مشتقات ویتامین A هستند، در رفع مشکل منافذ پوستی مؤثر می باشند. ترتینوئین، ایزوترتینوئین و تازاروتن در جوانسازی پوست، از جمله رفع منافذ باز صورت، چروک های پوستی، رنگدانه سازی بیش از حد، شلی پوست و تولید سبوم، اثربخش هستند.
لایه بردارهای شیمیایی
از فرمولاسیون های مختلف لایه برداری شیمیایی در جوانسازی پوست استفاده می شود و کاربرد آن در کوچک کردن منافذ صورت نیز مشاهده شده است. لایه بردارهای شیمیایی در سطح اپیدرمی یا پوستی برای ایجاد تجزیه موقتی و بازسازی سلول های سالم و بهبود ماتریکس پوست عمل می کنند.
جدیدترین درمان های موضعی مورد مطالعه برای استفاده در به حداقل رساندن دهانه های منافذ صورت، نمک سدیم کمپلکس کلروفیلین مس (CHLcu) و اسید تتراهیدروجاسمونیک (LR2412) که از گیاهان طبیعی حاصل می شوند، است.
درمان های خوراکی
بیشترین درمان خوراکی برای منافذ، ضد آندروژنها مانند داروهای ضدبارداری خوراکی ترکیبی، اسپیرونولاکتون و استات سیپروترون است که به دلیل وجود گیرنده های آندروژن در غدد سباسه، تولید سبوم را تعدیل می کنند. اثرات دیگر آنتی آندروژن ها بر روی منافذ صورت با ظرفیت مناسب بررسی نشده است.
بیشتربخوانید:
درمان منافذ پوست با لیزر، فرکانس رادیویی و دستگاه های اولتراسوند
دستگاه های مختلفی که می توانند انرژی گرمایی یا اولتراسوند را به صورت هدفمند به پوست برسانند، جدیدترین و قوی ترین روش در زیبایی درمانی را هستند. مکانیسم کارایی آنها ممکن است به دلیل ترکیبی از القای مجدد فیبرهای کلاژن در مجاورت دهانه های پیلوزباس برای افزایش کشش پوست و کاهش تولید سبوم باشد.
دستگاه هایی با اثرات ضد پیری تثبیت شده به طور گسترده بررسی شده اند و شامل موارد زیر است:
لیزر دایود 800 نانومتر با نانوپارتیکل طلا
لیزر دایود 1450-nm
میکرونیدلینگ
دستگاه های رادیوفرکانسی فرکشنال
لیزر 2790-nm erbium:YAG
nonablative 1410-nm fractionated erbium-doped fiber laser
nonablative 1440-nm fractional laser
اندولیفت (جدیدترین دستگاه برای درمان مشکلات پوستی).
تمامی دستگاه های یادشده بنا به شدت منافذ روی پوست و یا ایجاد علل این منافذ بنا به تشخیص پزشک مورد استفاده قرار می گیرند.
روش درمانی نور پهن باند برای رفع منافذ باز پوست
درمان منافذ باز صورت با میکرونیدلینگ