رکورد سفر در هفته شبه تعطیل

در هفته‌‌ای که تعطیلات مناسبتی فرصت بسیار خوبی را برای افزایش سفرها در فصل مناسب سفر ایجاد کرد، ابر‌ترافیک جاده‌ها لذت سفر را به کام مسافران تلخ کرد.

طولانی شدن تعطیلات عید فطر، فرصتی را برای جاماندگان سفرهای نوروزی فراهم کرد تا در فصل مناسب سفر به جبران فرصت از دست‌رفته دو‌ساله بپردازند. تعطیلات عید فطر که براساس تقویم در ابتدا تنها دوشنبه و سه‌‌شنبه بود، باتوجه به اعلام فقهی به سه‌‌شنبه و چهارشنبه موکول شد و در نتیجه پنج‌شنبه نیز بر روزهای تعطیل افزوده شد. از جهتی برخی از مردم تا پیش از اعلام رسمی عید فطر سفرهای خود را از روز یکشنبه آغاز کرده بودند. شرایط به وجود آمده، منجر به افزایش تعطیلات تا یک هفته  شد و فرصت مناسبی برای سفرهای بهاری به وجود آورد. براساس آمارهای ارائه شده از سوی پلیس راهور، تردد جاده‌‌ای در تعطیلات عید فطر رشد 53 درصدی نسبت به مدت مشابه خود در سال گذشته داشته و آنچه به‌‌نظر می‌‌رسد، حتی سفرها در تعطیلات عید فطر بیشتر از تعداد سفرها در ایام نوروز بوده است. رشد مسافرت‌‌ها در تعطیلات عید فطر را می‌توان در سه محرک بررسی کرد.

محرک اصلی آن را باید در جاماندگان از سفرهای «تعطیلات نوروز» دانست که در این ایام به دو علت فرصت سفرهای برون‌استانی و تفریحی برایشان فراهم نشد. دلیل اول را می‌توان در سرمای هوا در نوروز جست‌وجو کرد که به‌‌دلیل برودت ناگهانی هوا به‌‌ویژه در استان‌های شمالی بسیاری از سفرها کنسل شد، اگرچه بسیاری از سفرها به سوی مناطق گرمسیر تغییر جهت داد، علت دوم را می‌توان ترس و نگرانی ناشی از کرونا دانست که در ایام نوروز همچنان آمار ابتلا بالا و تعداد مرگ و میر دو‌رقمی بود. اما در روزهای اخیر نه تنها آمار مبتلایان به کرونا کاهش چشمگیری داشته،بلکه تعداد مرگ و میر ناشی از کرونا نیز برای نخستین بار تک‌رقمی شد و این امر، منجر به ایجاد اطمینان و امن بودن نسبی سفرها برای مسافران شد، تا بالاخره پس از دو سال محدودیت‌‌ها، ممنوعیت‌‌ها و نگرانی‌‌ها برای سفر، فرصتی برای گشت و گذار در مناطق مختلف کشور به وجود بیاید.

دو محرک تکمیلی دیگر را می‌توان در رشد سفرها در تعطیلات عید فطر دانست. محرک اول به دلیل مصادف شدن با ماه «اردیبهشت» است که بهترین ماه سفر به مناطق خاص کشور به‌‌شمار می‌‌رود و باتوجه به‌‌اینکه در این ماه علاوه بر زیبایی بی‌‌نظیری که بر طبیعت حاکم است، شرایط جوی در این فصل بهترین زمان برای سفر به‌‌ویژه در طبیعت را ایجاد می‌کند. چراکه اردیبهشت ماه نه هوا آنقدر سرد است که مسافران مجبور به سفر در مناطق گرمسیر شوند و نه آنقدر گرم که نتوان به سفر رفت. تعطیلات طولانی عید فطر این فرصت را برای مردم فراهم کرد تا از مواهب و زیبایی‌‌های طبیعت در این ماه مناسب سفر برخوردار شوند.

محرک تکمیلی دوم در افزایش سفرهای عید فطر را می‌توان در افزایش روزهای تعطیل باتوجه به شرایطی که امسال در عید فطر رخ داد، دانست. تعطیلات دو روزه با توجه به رویت ماه در شب سه‌‌شنبه تا یک هفته ادامه یافت. طولانی شدن تعطیلات در مناسبت‌های خاص، فرصت را برای سفرهای بهاری فراهم کرد.آمارهای ارائه شده از سوی مسوولان کشوری نشان می‌دهد سفرها در تعطیلات مناسبتی اخیر با بیش از 50 درصد رشد مواجه شده است و تمامی سفرها صرفا در تعطیلات مناسبتی نسبتا طولانی رخ می‌دهد. از این‌‌رو، باتوجه به کمبود تعطیلات در طول سال، تنها در ایام خاصی از سال، شاهد هجمه مسافران و ترافیک‌‌ها و ازدیاد بیش از حد جمعیت در تمامی مقاصد تفریحی و مراکز اقامتی و گردشگری خواهیم بود. این افزایش سفر در یک بازه زمانی خاص، منجر به کاهش کیفیت خدمات سفر از سوی ارائه‌‌دهندگان خدمات، کمبود اقامتگاه‌ها، ابر‌ترافیک جاده‌‌ای و گرانی ناگهانی محصولات در این ایام می‌شود. مجموع این عوامل منجر به کاهش میزان رضایت مسافران از سفرها، گذراندن مدت زمان زیادی از تعطیلات در ترافیک و در نتیجه کاهش کیفیت سفر می‌شود. دلیل اصلی این افزایش دائمی سفرها در هر تعطیلات مناسبتی را می‌توان در نبود تعطیلات مناسب در طول سال همچون تعطیلات دو تا سه روزه آخر هفته دانست.

تعطیلات دو تا سه روزه در آخر هفته منجر به تقسیم شدن زمان سفر در میان مردم خواهد شد و فرصت سفر در تمامی ایام سال فراهم خواهد شد و دیگر محدود به تعطیلات مناسبتی در روزهای خاصی از سال نخواهدشد. پخش شدن منظم سفرها در طول سال و جلوگیری از هجمه مسافران، منجر به رقابتی شدن بازار گردشگری، ارائه نوآوری‌‌ها در بین فعالان گردشگری همگام با گردشگری روز جهان، بالا رفتن میزان کیفیت خدمات گردشگری برای جلب رضایت مشتریان، ایجاد انگیزه برای سرمایه‌‌گذاران داخلی و خارجی جهت ایجاد زیرساخت‌‌ها و سرمایه‌‌گذاری‌‌های کلان در حوزه گردشگری و قیمت‌‌گذاری منطقی برای محصولات جهت جذب هرچه بیشتر مسافر خواهد شد و مهم‌ترین تاثیر آن کاهش ترافیک‌‌های سنگین جاده‌‌ای خواهد بود که همانند تمام تعطیلات مناسبتی سفر را به کام مسافران تلخ نخواهد کرد.

در حال حاضر مهم‌ترین و در واقع اولویت اول ایجاد زیرساخت لازم برای بازار گردشگری در کشور، سیاستگذاری صحیح در امر تعطیلات منظم و پخش کردن سفرها در تمام طول سال است که تبدیل شدن تعطیلات آخر هفته حداقل به دو روز می‌تواند پایه‌های رشد و توسعه گردشگری در کشور را بنا کند. چرا که زیربنا و بنیان گردشگری در هر کشوری از توسعه گردشگری داخلی آغاز می‌شود و تا در امر گردشگری داخلی تغییرات مهمی ایجاد نشود در هیچ بخش دیگری در گردشگری تغییری ایجاد نخواهد شد.

با نگاهی به دلایل موفقیت کشورهای پیشرو در گردشگری در جذب گردشگران خارجی، درمی‌‌یابیم که این کشورها در ابتدا در امر گردشگری داخلی به رشد و توسعه دست یافتند و سپس بر جذب گردشگران خارجی متمرکز شدند.

تعطیلات چند روزه آخر هفته یکی از عوامل مهم در رشد و توسعه گردشگری داخلی در هر کشوری به‌‌شمار می‌‌رود چرا که شرایط سفر در تمام ایام سال را برای کارکنان و شهروندان یک کشور فراهم می‌کند. در شرایط فعلی با تعطیلات یک روزه آخر هفته در ایران تعداد روزهای تعطیل سالانه کشور به کمتر از 80 روز می‌‌رسد، این در حالی است که تقریبا در تمام جهان تعطیلات سالانه بیش از 110 روز است.