این موضوع از این نظر حائز اهمیت است که برای اولینبار بر جنبههای نمایشگاهی و فروشگاهی آن به یک اندازه تاکید شده است. این عامل موجب میشود علاوه بر اینکه شهرستانیها بدون مراجعه به پایتخت از مزایای نمایشگاه بهرهمند شوند، موقعیت بازدید از کتابها و برپایی نشستهای هماندیشی با دستاندرکاران نشر فراهم شود؛ بهویژه اینکه نمایشگاه مجازی در دو سال گذشته با نواقصی هم همراه بوده است. یکی از مشکلات نمایشگاه مجازی کتاب، محدودیت امکان معرفی کتاب در سایت مربوطه است. در این سامانه ناشران قادر نیستند اطلاعات زیادی درباره کتاب بارگذاری کنند، همچنین نمیتوانند کتاب را براساس پرفروشها یا تازههای نشر در صفحه نمایشگاه مجازی به نمایش بگذارند. به همین دلیل است که مخاطبان فقط کتابهایی را که پیش از نمایشگاه میشناسند و برای خرید آنها تصمیم گرفتهاند، از نمایشگاه مجازی خریداری میکنند. همین موضوع یکی از دلایلی بود که میزان فروش کتاب را در نمایشگاه مجازی در دو سال گذشته در مقامی پایینتر از شکل برگزاری فیزیکی آن در دورههای پیش از آن قرار داده بود.
ویژگیهای این دوره
نمایشگاه کتاب تهران بزرگترین رویداد فرهنگی کشور است که هر سال میزبان صدها هزار علاقهمند از نقاط مختلف ایران میشود. امسال بیش از 1700 ناشر به صورت حضوری در نمایشگاه شرکت کردهاند و با مخاطبان و مردم برای تبادل نظر درباره آثارشان و فروش آثار ارتباط مستقیم خواهند داشت. همزمان ناشرانی که در نمایشگاه غرفه دارند آثارشان را در سایت نمایشگاه در معرض دید و فروش مردم میگذارند. امسال 1100 ناشر هم در سایت نمایشگاه به صورت مجازی حضور دارند. همچنین بیش از 150 ناشر خارجی در نمایشگاه شرکت کردهاند. از خصوصیات مهم این دوره افزایش یارانههاست. در این نمایشگاه، میزان یارانهای که به استادان، طلاب و دانشجویان تعلق میگیرد، نسبت به دورههای قبل افزایش قابلتوجهی داشته است. بر همین اساس سقف یارانه برای دانشجویان و طلاب 350هزار تومان و برای استادان 600هزار تومان در نظر گرفته شده است. البته استفاده از بن صرفا در فروش مجازی امکانپذیر است و اگر کسی پای غرفه بخواهد با بن تخفیف خرید کند، باید به صورت الکترونیکی ثبتسفارش کند و امکان استفاده از بن در فروش مستقیم وجود ندارد.
در این دوره علاوه بر مخاطبان، ناشران نیز از مزایایی برخوردارند. امسال هزینه حضور ناشران در بخش حضوری نمایشگاه کتاب صرفا شامل هزینه متراژ غرفههایی است که اعلام شد. این هزینهای حداقلی است و با هزینه تمامشده غرفهها خیلی فاصله دارد. اما از ناشرانی که در نمایشگاه حضور دارند و غرفه دارند درصد فروش دریافت نخواهد شد و تنها 3درصد فروش از فروش ناشران در فضای مجازی دریافت خواهد شد. امسال کشور قطر به عنوان مهمان ویژه نمایشگاه کتاب انتخاب شده است. به دلیل ویژگیهایی که کشور قطر به عنوان میزبان جامجهانی دارد، و تبادلات فرهنگی ـ اجتماعی که بین ایران و قطر وجود دارد، نمایشگاه کتاب فرصت مناسبی است تا مردم ما با ظرفیتهای فرهنگی قطر بیشتر آشنا شوند و دستاندرکاران فرهنگی قطر با حضور در نمایشگاه کتاب تهران با ظرفیتهای صنعت نشر کشورمان آشنا شوند.
راههای رسیدن
با توجه برپایی نمایشگاه کتاب در مصلی امام خمینی (ره) یکی از بهترین وسایل نقلیه برای رسیدن به این مکان مترو است. به همین مناسبت مدیرعامل شرکت بهرهبرداری متروی تهران و حومه از خدمات ویژه این ناوگان در خطوط یک و سه مترو به مناسبت برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران خبر داد. مهدی شایسته اصل با اشاره به اینکه دو ایستگاه مصلی امام خمینی (ره) و ایستگاه شهید بهشتی در خطوط یک و سه نزدیکترین ایستگاهها به محل برگزاری نمایشگاه هستند، افزود: «با توجه به ترافیک سطح شهر قطعا استفاده از مترو بهترین، سریعترین، ایمنترین و مقرونبهصرفهترین وسیله برای رسیدن به نمایشگاه بینالمللی کتاب است. شرکت بهرهبرداری متروی تهران و حومه نیز برای تسهیل تردد مسافران با استفاده حداکثری از نیروی انسانی و تجهیزات تلاش میکند تا بهترین خدماترسانی صورت گیرد.» مدیرعامل شرکت بهرهبرداری متروی تهران خاطرنشان کرد: «برای جلوگیری از ازدحام مسافر اعزام قطارهای فوقالعاده به صورت مستقل از ایستگاه مصلی امام خمینی (ره) و ایستگاه شهید بهشتی برای افزایش رفاه حال شهروندان در نظر گرفته شده است.»
وی با بیان اینکه این خدمات در ایام آخر هفته که بازدید از نمایشگاه بیشتر میشود افزایش مییابد، تصریح کرد: «طبق برنامهریزی انجامشده در روزهای پنجشنبه و جمعه با افزایش تعداد حرکت قطارها در خط یک متروی تهران، فاصله حرکت 5 دقیقه تا پایان ساعت کار نمایشگاه اجرا خواهد شد.» مدیرعامل شرکت بهرهبرداری متروی تهران و حومه همچنین از اقدامات فرهنگی و اجتماعی شرکت بهرهبرداری متروی تهران و حومه برای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران خبر داد و گفت: «میزهای مشاوره کتاب با حضور اشخاص وارد به حوزه کتاب در ایستگاههای شهید بهشتی و مصلی امام خمینی (ره) برپا میشود تا مردم را در انتخاب کتابی که با سلیقه یا نیازهایشان هماهنگ باشد راهنمایی کنند.»
بنا بر اعلام مدیریت ارتباطات و امور بینالملل شرکت بهرهبرداری متروی تهران و حومه، نصب تبلیغات نمایشگاهی ویژه کتاب در ایستگاههای منتهی به نمایشگاه و ایستگاههای تقاطعی برای 401 پله مترو همراه با معرفی کتابهای متنوع، نصب سازههای آهنی بزرگ جلد کتاب به قطر سه متر در خروجی ایستگاههای متروی مصلی امام خمینی (ره) و شهید بهشتی با موضوعات عمومی، نصب طرح «بخوان» منتخب یک پاراگراف از 30 نویسنده برتر در قطارهای مترو و همچنین برگزاری طرح اهدای کتاب ویژه کودکان و نوجوانان، برگزاری جشن امضا کتاب در واگنهای مترو با حضور نویسندگان مطرح کشور و برگزاری مسابقه کتابخوانی و مسابقه عکاسی در مترو، از جمله اقدامات فرهنگی است که به مناسبت برگزاری نمایشگاه کتاب در شهر زیرزمینی انجام میشود.