نخستین شرکت استارتآپی وارد فرابورس ایران شد. شرکت پیشگامان فناوری و دانش آرامیس با نماد معاملاتی «تپسی» روز سهشنبه برای اولینبار بهعنوان نسل جدیدی از شرکتهای استارتآپی پس از 2 سالفعالیت و عبور از مراحل مختلف ورود به بخش مولد اقتصاد کشور، توانست در بازار سرمایه پذیرش و عرضه اولیه شود. بهنظر میرسد پس از موفقیت این شرکت در ورود به فرابورس ایران مسیر برای سایر شرکتهای استارتآپی نیز هموار شده است و از این پس سایر شرکتهای فعال در این حوزه بتوانند وارد بخش شیشهای اقتصاد شوند. روز سهشنبه 24 خرداد 1401 عرضه اولیه سهام تپسی در بازار دوم فرابورس ایران انجام شد و به این ترتیب، صنعت جدیدی به بازار مالی کشور افزوده شد.
در عرضه اولیه این شرکت که ویژه صندوقهای سرمایهگذاری بود، 58میلیون و 600هزار سهم تپسی در کمتر از یک ساعت به فروش رفت. در کشف قیمت روز گذشته شرکت پیشگامانفنآوری و دانش آرامیس 47 صندوق سرمایهگذاری نیز حضور داشتند. به این بهانه نشست ویژه عرضه اولیه سهام «تپسی» بهعنوان نخستین استارتآپ در بازار سرمایه ظهر روز سهشنبه با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، رئیس سازمان بورس و اوراقبهادار، مدیرعامل شرکت فرابورس ایران، معاون علمی و فناوری رئیسجمهور، رئیس کمیته اقتصادی دیجیتال مجلس، مدیرعامل شرکت تپسی و جمعی از مدیران ارشد بازار سرمایه برگزار شد.
تحول در زیستبوم سرمایهگذاری
احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی در این نشست ابراز کرد: فضای اقتصاد کشور همزمان با ورود شرکتهای دانشبنیان به بازار سرمایه متحول شده است. در زیستبوم سرمایهگذاری کشور برای کسبوکارهای نوآورانه برای تولد آنها اقدامات و بسترهای مناسب فراهم شده و شرایط قابلدفاع است، اما برای سایر مراحل رشد با تنگناهای زیادی مواجه هستیم. به گفته وی وزارت اقتصاد باید کمک کند در دوران بلوغ این صنعت از ابزارهای تجهیز منابع بهخصوص بازار سرمایه بهخوبی استفاده کنیم و امروز آغاز این راه است. امیدواریم با کمک قانون جهش تولید دانشبنیان و کمکهای دیگر حاکمیت در ماههای آینده روزهای بهتری را شاهد باشیم. خاندوزی اظهار امیدواری کرد: با توجه به بندهایی که در جهش تولید دانشبنیان وجود دارد و همچنین با استفاده از ابزارهای تامینمالی و نیز کمکهای دیگر حاکمیت در ماههای آینده روزهای بهتری برای این دست از کسبوکارها داشته باشیم.
حمایت دولت از اقتصاد دیجیتال
عیسی زارعپور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در این نشست خبری اظهار کرد: نگاه دولت نگاه حمایت از اقتصاد دیجیتال است و سالگذشته به خاطر اهمیت همین موضوع کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال در دولت تشکیل شد. فرآیند عرضه تپسی فرآیندی جدید بود و در این زمینه چالشهایی وجود داشت. بهجز ساختار بازار سرمایه، دستگاههای دیگر هم نسبت به این موضوع با توجه به نبود تجربه قبلی حساسیت داشتند. همچنین ارزیابی داراییها هم مساله بوده است. وی خاطرنشان کرد: ناامید نشدن تیم تپسی راه را برای بقیه هموار کرد و امیدوارم که در ادامه شاهد حضور بقیه شرکتهای فناورانه در این عرضه باشیم. زارعپور گفت: هدف، دستیابی به سهم 10درصدی این شرکتها از تولید ناخالص ملی طبق اسناد بالادستی است.
حمایت سازمان بورس از دانشبنیانها
در ادامه این نشست مجید عشقی رئیس سازمان بورس و اوراقبهادار عنوان کرد: از ابتدای شروع فعالیت خود در سازمان بورس و اوراقبهادار پذیرش شرکتهای دانشبنیان در بازار سرمایه در دستور کار قرار گرفت، در این مسیر موانع و ابهاماتی وجود داشت که با تحلیل و بررسیهای صورتگرفته در نهایت عرضه این شرکت را در بازار سهام با موفقیت انجام شد. وی خاطرنشان کرد: در تامینمالی جمعی باید به ادبیات رایج در حوزه شرکتهای دانشبنیان دست پیدا کرد. پتانسیل تامینمالی جمعی بالاست و ظرفیت بالایی برای کار وجود دارد اما بهطور حتم میتواند نقش پررنگی در شرکتهای دانشبنیان ایفا کند. به گفته رئیس سازمان بورس شکلگیری و بلوغ شرکتهای دانشبنیان از جمله مسائل مهمی است که باید زمینه توسعه آن فراهمشود. اکنون 50 شرکت وجود دارند که فعالیت آنها مرتبط با شرکتهای دانشبنیان است، درحالیکه شرکت تپسی بهعنوان شرکت دانشبنیان محسوب میشود.
وی عرضه شرکت تپسی در بازار سهام را بهعنوان شروع راه جدید در بازار سرمایه کشور دانست و گفت: این مهم در بخش مولد نیز بهعنوان رویدادی بسیار بزرگ در نظر گرفته میشود. عشقی اظهار امیدواری کرد که با گذر زمان شاهد شکوفایی هرچه بیشتر دانشبنیانها باشیم زیرا این قبیل از شرکتها میتوانند زمینه ایجاد تحول در اقتصاد کشور را فراهم کنند. در عین حال اینکه شرکتهای دانشبنیان بتوانند نقش موثرتری را در بازار سرمایه ایفا کنند یقینا در دستور کار سازمان قرار دارد، در واقع این نهاد در تلاش بوده تا در افزایش تامینمالی این شرکتها نقش بیشتری را بر عهده داشته باشد. این مقام مسوول تصریح کرد: در سازمان بورس تمهیدات مناسبی در راستای انتشار اوراق بدهی و پذیرش دانشبنیانها در بازار سهام نیز اتخاذ شده است.
بررسی و پذیرش سایر استارتآپها
میثم فدایی مدیرعامل فرابورس ایران نیز با اشاره به اینکه بعد از دو سالتلاش میزبان اولین استارتآپ در بازار سرمایه هستیم، گفت: طولانیشدن این فرآیند به دلیل اولین بودن و تدوین قوانین و تسهیل شرایط آن بود. وی افزود: تقاضاهای خوبی از استارتآپها وجود دارد که طی ماههای آینده در هیات پذیرش بررسی و پذیرش خواهند شد.
تغییر نگرش و تغییر فرهنگ در اقتصاد
سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیسجمهور در این نشستخبری اظهار کرد: ایدهها، تفکرات، خلاقیتها و نوآوری قابل قیمتگذاری نیستند. در سالهای گذشته یک مسیر بزرگی برای ورود نخبگان و فعالان بخشخصوصی در حوزههای مختلف از جمله فناوری اطلاعات، بیوتکنولوژی، نانو، سلولهای بنیادی در جهت بروز خلاقیتها باز شد. وی با اشاره به ابلاغ قانون جهش تولید دانشبنیان در اردیبهشتماه از سوی رئیسجمهور نیز تصریح کرد: از این قانون بهعنوان یک تغییر نگرش و تغییر فرهنگ در اقتصاد کشور یاد میشود. به باور ستاری مسوولان و فعالان اقتصادی باید قانون جهش تولید دانشبنیان را مطالعه کنند. این قانون علاوهبر اینکه بسیاری از قوانین پایهای کشور را تغییر میدهد، بهعنوان یک مرجع جهتگیری برای سالآینده کشور نیز محسوب میشود. معاون علمی و فناوری رئیسجمهور گفت: ورود شرکت تپسی یک تغییر دیدگاه در اقتصاد ایران است، بنابراین شرکتهایی بدون دارایی فیزیکی قیمتگذاری میتوانند بدین ترتیب وارد بازار سرمایه شوند. وی افزود: تغییر فرهنگ، روش و نگرش به سادگی رخ نمیدهد. سازمان بورس و فرابورس ایران با ورود شرکت تپسی اکنون توانستند رویداد بزرگی را در بازار سرمایه رقم بزنند.
جایگاه استارتآپها در دنیا
میلاد منشیپور مدیرعامل تپسی عنوان کرد: یکسوم اقتصاد توسعهیافته در دنیا متعلق به استارتآپها است. وی تصریح کرد: شرکت برای ورود به بازار سرمایه دو سالسخت را پشتسر گذاشت تا استانداردها و ضوابط شکل بگیرد. اکنون آغاز راه است و تپسی بهعنوان نماینده این صنعت در بازار سرمایه شفافترین اطلاعات را ارائه خواهد کرد.