این اولین سفر رئیسجمهور ترکمنستان به تهران از ابتدای برعهده گرفتن مسوولیت ریاست جمهوری ترکمنستان از 19 مارس 2022 است. پیشتر سید ابراهیم رئیسی آذر ماه 1400 برای حضور در اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، به عشق آباد سفر کرده بود.
امضای 9 یادداشت تفاهم
در حضور سید ابراهیم رئیسی و سردار بردی محمداف 9 سند همکاری و بیانیه مشترک بین ایران و ترکمنستان به امضا رسید. «تفاهم تجاری – اقتصادی، علمی – فنی و فرهنگی بین استان خراسان شمالی و استان آخال ترکمنستان»، «یادداشت تفاهم همکاری تجاری – اقتصادی، علمی – فنی و فرهنگی بین استان گلستان و استان بالکان ترکمنستان»، «یادداشت تفاهم همکاری تجاری – اقتصادی، علمی – فنی و فرهنگی بین استان خراسان رضوی و استان مرو ترکمنستان»، «یادداشت تفاهم همکاری بین صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و کمیته دولتی رادیو و تلویزیون ترکمنستان»، «برنامه مبادلات علمی فرهنگی، هنری و آموزشی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت ترکمنستان»، «یادداشت تفاهم تشکیل کارگروه مشترک سرمایهگذاری»، «تفاهمنامه جامع توسعه همکاریهای حملونقلی و ترانزیتی» و«یادداشت تفاهم همکاری در زمینه حفاظت محیطزیست» از اسنادی بود که به امضای وزرا، استانداران و مسوولان مربوطه در حضور سران ایران و ترکمنستان رسید.
نشست مشترک هیاتهای عالیرتبه
همچنین نشست مشترک هیاتهای عالیرتبه دو کشور به ریاست روسای جمهور برگزار شد. جمعی از وزرا و معاونان رئیسجمهور به همراه اعضای هیات عالیرتبه سیاسی و اقتصادی همراه رئیسجمهور ترکمنستان، در نشستی مشترک به ریاست روسای جمهور دو کشور، به بحث و تبادل نظر درباره راهکارهای گسترش همکاریها و تعاملات دوجانبه در زمینههای سیاسی، اقتصادی، انرژی و ترانزیت پرداختند. پیش از این نشست، رئیسی و بردی محمداف نیز در نشستی خصوصی دیدار و گفتوگو کردند.
نشست مطبوعاتی مشترک
در ادامه برنامههای سفر رئیسجمهوری ترکمنستان، رئیسی و بردی محمداف در نشست مطبوعاتی حضور یافتند. در این نشست رئیسجمهور ایران روابط میان تهران و عشق آباد را فراتر از روابط صرف همسایگی توصیف و تصریح کرد: روابط میان دو کشور رابطه برادری، تمدنی، فرهنگی و در یک کلمه رابطه خویشاوندی بسیار نزدیک است. این روابط عمیق بین دو ملت و دو کشور میتواند زمینه همکاریهای بسیاری را فراهم کند. سید ابراهیم رئیسی با بیان اینکه در سه دهه گذشته روابط خوبی با ترکمنستان داشتهایم، افزود: سفر بنده به عشقآباد در آذر سال قبل توانست همکاریها را بین جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان بهویژه در حوزه سوآپ گازی، ترانزیت و حملونقل فعالتر کند و گامهای خوبی در این زمینهها برداشته شد.
رئیسی با اشاره به اینکه ظرفیتها برای همکاری بین دو کشور بیش از سطح فعلی روابط است، اظهار کرد: در حوزههای اقتصادی، تجاری، آب، برق و گاز ظرفیتها و زمینههای خوبی در دو کشور برای گسترش همکاری بیش از سطح فعلی وجود دارد. قراردادها و تفاهمنامههایی که امروز بین دو کشور امضا شد، میتواند همکاریهای بین دو کشور را به سطح بالاتری ارتقا دهد. رئیسجمهور، روابط میان ایران و ترکمنستان را فراتر از روابط صرف همسایگی توصیف و تصریح کرد: روابط میان دو کشور رابطه برادری، تمدنی، فرهنگی و در یک کلمه رابطه خویشاوندی است. این روابط عمیق بین دو ملت و دو کشور میتواند زمینه همکاریهای بسیاری را فراهم کند.
رئیسی با قدردانی از تلاشهای رئیسجمهور سابق ترکمنستان در مسیر توسعه روابط دو کشور خاطرنشان کرد: امیدوارم دو کشور در دوره جدید نیز گامهای خوبی را در جهت توسعه روابط برداریم. رئیسجمهور گفت: در مذاکرات انجام شده روشن شد که دو کشور برای توسعه روابط و اجرای تفاهمنامههای منعقد شده اراده جدی دارند. نکته مهمتر آن است که دو کشور مصمم هستند سند راهبردی همکاری 20 ساله میان خود را به امضا برسانند. رئیسی همکاری با کشورهای حوزه دریای خزر را یکی از اولویتهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دانست و از برگزاری اجلاس کشورهای ساحلی خزر به میزبانی ترکمنستان استقبال کرد و افزود: همکاریهای دو کشور حتما منتهی به همکاریهای منطقهای و بینالمللی خواهد شد.
رئیسجمهور با بیان اینکه در مذاکرات امروز مشخص شد که دیدگاه دو کشور نسبت به افغانستان بسیار به هم نزدیک است، اظهار کرد: معتقدیم در افغانستان باید دولتی فراگیر تشکیل شود که همه گروههای سیاسی و اقوام را نمایندگی کند و این میتواند برای افغانستان امنیت ایجاد کند. همچنین تداوم بحثهای انجام شده در اجلاس وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان مورد تاکید دو طرف قرار گرفت. رئیسی تصریح کرد: دو کشور بر این نکته اشتراک نظر دارند که مشکلات و مسائل منطقه باید به دست کشورهای منطقه حل و فصل شود و هرگونه حضور بیگانه در منطقه میتواند مشکلساز باشد. اعتقاد و باور مشترک ما این است که حضور بیگانگان امنیتساز نیست بلکه مشکلساز است.
انرژی و حملونقل مرکز ثقل روابط
«سردار بردی محمداف» رئیسجمهور ترکمنستان نیز در این نشست مطبوعاتی با بیان اینکه مذاکرات بین هیاتهای ترکمنستان و جمهوری اسلامی ایران با موفقیت به پایان رسید، خاطرنشان کرد: گفتوگوها در فضای شفافیت، اعتماد و احترام متقابل بین دو کشور برگزار شد که تصویری از روابط برادری میان دو کشور را ترسیم کرد. رئیسجمهور ترکمنستان با اشاره به اینکه زمینهها و چشمانداز روابط در جهت گسترش همکاریهای بازرگانی و اقتصادی و افزایش حجم مبادلات تجاری بین دو کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفت، گفت: بخش انرژی و حملونقل از جمله بخشهای مهم و استراتژیک روابط تهران و عشقآباد است و تلاشهای خود را برای بهرهگیری موثر از این امکانات در مسیر گسترش تعاملات دو کشور متمرکز خواهیم کرد. بردی محمداف افزود: دو کشور همچنین مصمم به گسترش روابط فرهنگی و بشردوستانه به عنوان یکی از بخشهای مهم برای تقویت پیوند میان دو ملت و دو کشور هستند.
رئیسجمهور ترکمنستان با بیان اینکه دو کشور در چارچوب سازمانهای معتبر جهانی روابط بسیار خوبی با یکدیگر دارند و مصمم هستند این روابط را گسترش دهند، اظهار کرد: در مذاکرات امروز به روابط دو کشور در حوزه دریای خزر اهمیت ویژهای داده شد. وی با بیان اینکه در مذاکرات کنونی به حوزه خزر نیز توجه شده است، تاکید کرد: با احترام فراوان از رئیسجمهور محترم ایران دعوت کردم در ششمین اجلاس کشورهای حاشیه خزر که امسال برگزار خواهد شد حضور پیدا کنند.
بردی محمداف تصریح کرد: در جریان مذاکرات و ملاقات امروز همچنین مسائل افغانستان مورد توجه دو طرف بود. تهران و عشق آباد خواهان این هستند که افغانستان به یک دولت شکوفا تبدیل شود که در پروژههای مهم بینالمللی و منطقهای مشارکت داشته باشند. وی با اشاره به امضای چند سند همکاری بین دو کشور خاطرنشان کرد: این اسناد باعث توسعه و تحکیم هر چه بیشتر روابط و مناسبات بین دو کشور خواهد شد.