نیما طیبی نژاد، زیرنظر: دکتر پیام فرحبخش
آب بیشترین درصد ترکیب بدن انسان را تشکیل می دهد. میزان آب موجود در بدن در هنگام تولد 75 تا 85درصد از کل وزن بدن تخمین زده میشود که این میزان با افزایش سن و بافت چربی، کاهش مییابد. 60 تا 70 درصد از وزن کل بدن در بزرگسالان لاغر را آب تشکیل میدهد اما این میزان در بزرگسالان چاق تنها 45 تا 55 درصد میباشد. به لحاظ متابولیسمی سلولهای فعال ماهیچهای بیشترین غلظت آب را دارا هستند لذا آب کل بدن در ورزشکاران بیشتر بوده و با افزایش سن و کاهش توده ماهیچه ای کمتر خواهدشد.آب عملکردهای متعدد و حیاتی را به عهده دارد؛ آب ماده مورد نیاز واکنشهای متابولیکی بوده و یک ترکیب ساختاری برای تشکیلات سلولی به شمار میرود.
همچنین آب برای فرایندهای هضم، جذب و دفع مورد نیاز بوده و نقش اساسی در انتقال مواد مغذی و ترکیبات بدن ایفا میکند. آب تعادل شیمیایی و فیزیکی مایعات درون سلولی و بیرون سلولی را حفظ کرده و نقش مهمی در حفظ دمای بدن دارد. کاهش 20 درصد از آب بدن (دهیدراتاسیون) میتواند منجر به مرگ شود و کاهش تنها 10 درصد از آب بدن میتواند منتهی به آسیب سیستمهای حیاتی بدن شود. جالب است بدانید که بزرگسالان سالم میتوانند تا 10 روز بدون آب زنده بمانند و این مدت زمان برای کودکان تا 5 روز است؛ این درحالی است که یک فرد میتواند تا چندین هفته بدون غذا زنده بماند.
با نوشیدن آب متناسب بمانید
در تلاش برای کاهش وزن هستید؟ آب متابولیسم را افزایش میدهد و کمک به ایجاد حس پری معده میکند. آب را جایگزین نوشیدنیهای کالریدار کنید و قبل از وعدههای اصلی غذایی آب بنوشید تا به شما در ایجاد حس پری معده بیشتر کمک کند.
نوشیدن بیشتر آب کمک به بالا بردن متابولیسم میکند. اینکه فکر کنید، اگر آب موجود در لیوانتان خنک باشد بدن شما بایستی در جهت گرم کردن آب کار کند و کالریهای بیشتری می سوزانید، باوری نادرست است
آب انرژی شما را افزایش میدهد
چنانچه احساس خشکی و کمبود انرژی میکنید، نوشیدن آب انرژی شما را بالا می برد. دهیدراته شدن منجر به ایجاد حس خستگی میشود. مقدار مناسبی از آب به قلب در پمپاژ موثرتر خون کمک خواهد کرد. همچنین آب میتواند به خون در انتقال اکسیژن و دیگر مواد مغذی ضروری به سمت سلولهای بدن کمک کند.
استرس را با آب کاهش دهید
در حدود 70 تا 80 درصد از بافت مغز آب است. چنانچه دهیدراتاسیون اتفاق بیفتد، بدن و مغز تحت استرس قرار میگیرند. اگر احساس تشنگی میکنید، قبل از ایجاد این حس بدنتان دچار اندکی دهیدراتاسیون شده است و در واقع زمانیکه احساس تشنگی می کنیم 5 درصد حجم خون کاهش یافته است. در جهت دور نگه داشتن استرس، همواره یک لیوان آب روی میز خود بگذارید و یا بطری آب به همراه داشته و به طور منظم و به شکل جرعه جرعه از آن بنوشید.
تونیسیته عضلات را با آب بسازید
نوشیدن آب در پیشگیری از گرفتگیهای عضلانی کمک کننده است و مفاصل بدن را روان میکند. زمانیکه بدن فرد به خوبی هیدراته باشد، ورزش طولانیتر و قدرتمندتری بدون آسیب فراهم خواهد شد.
با آب اجابت مزاجتان منظم باقی میماند
در کنار فیبر آب نیز در هضم و جذب حائز اهمیت است. آب هم به ترشح شیرههای گوارشی کمک می کند و هم به عبور توده مدفوعی در دستگاه گوارش کمک میکند. چنانچه فرد دچار دهیدراتاسیون شود بدن جهت صرفهجویی آب زیادی را از ادرار و مدفوع جذب میکند لذا به علت یبوست ایجاد شده، عبور مواد مدفوعی برای کولون مشکل خواهد شد.
با آب پوست را تغذیه کنید
چروکها و خطوط ریز در زمان دهیدراته بودن بدن عمیقتر میشوند. آب به خودی خود یک کرم زیبایی محسوب میشود. نوشیدن آب منجر به هیدراته ساختن سلولهای پوستی شده و ظاهر صورت را جوانتر نشان میدهد. همچنین نوشیدن آب با افزایش عملکرد کلیه ناخالصیها را بیرون رانده، گردش و جریان خون را بهبود بخشیده و به درخشندگی پوست کمک میکند.
آب، سنگهای کلیوی را کاهش میدهد
میزان بروز سنگهای دردناک کلیوی در حال افزایش است. یکی از دلایل این موضوع میتواند به دلیل عدم دریافت کافی مایعات توسط افراد حتی در کودکان باشد. آب نمکها و مواد معدنی ادرار را رقیق میکند؛ موادی که کریستالهای جامد شناخته شده مانند اگزالات کلسیم تحت عنوان سنگهای کلیوی را شکل میدهند. سنگهای کلیوی نمی توانند در ادرارِ رقیق تشکیل شوند، بنابراین این ریسک را با آب فراوان کاهش دهید.
آیا شما به میزان کافی آب مینوشید؟
غالب بزرگسالان سالم به وسیله راهنما قرار دادن حس تشنگی شان، مقدار کافی آب دریافت میدارند. اما مقدار دقیق آب مورد نیاز افراد بستگی به سایز،سطح فعالیت بدنی، وضعیت آب و هوا و شرایط سلامت کلی آنها دارد. چنانچه ورزش میکنید و یا تعریق شدید دارید، به دریافت آب بیشتری نیاز خواهید داشت.