یک بار مالیات ارزشافزوده را بگیرید
حمیدرضا رستگار در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» عنوان کرد: صنف آهنفروشان در زمینه مالیات ارزشافزوده با مشکلی خاص روبهرو شدهاند و موضوع آن است که دیگر در زمینه مالیات ارزشافزوده از ضریب کاهشی سابق برخوردار نیستند. رستگار در ادامه توضیح داد: برخی مشاغل و اصناف در کشور به صورت سنتی اداره میشوند و به خاطر معاملات دستی و سنتی امکانات اجرای قانون ارزشافزوده را ندارند، چراکه در همه خرید و فروشها، مدارک و اسنادی نمیتوانند ارائه کنند. وی با تاکید بر این موضوع که باید مالیات ارزشافزوده یک بار گرفته شود، عنوان کرد: مالیات ارزشافزوده را یک بار تولیدکننده باید از مصرفکننده بگیرد و به دولت پرداخت کند، واسطه میانی که دیگر نباید این مالیات را بپردازد. در کل مگر چند بار قرار است که مالیات ارزشافزوده پرداخت شود. برخی اصناف دارای واحدهای کوچک هستند و توان حساب و کتاب دفتری ندارند یا قادر نیستند که خرید و فروش را در سامانههای جامع ثبت کنند، بنابراین لزومی ندارد که مالیات ارزشافزوده پرداخت کنند.
رئیس کمیسیون بیمه و مالیات اتاق اصناف تهران در ادامه با اشاره به مشکلاتی که مالیات ارزشافزوده در سنوات گذشته برای اصناف کوچک و سنتی ایجاد کرده بود، گفت: بنابراین در بودجه سال 1397 و از سوی مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان برای برخی اتحادیهها ضریب کاهشی مالیات در نظر گرفته شد. 23 اتحادیه از جمله اتحادیه آهنفروشان مشمول این ضریب کاهشی شدند. آهنفروشان نیز بر اساس فرمولی که برای آنها تعیین شده بود در سالهای 1397 و 1398 از این قانون بهرهمند شدند، اما در سال 1399 و 1400 بدون ارائه هیچ دلیل منطقی این ضریب کاهشی برای این اتحادیهها از جمله آهنفروشان اجرایی نشد. وی در ادامه یادآور شد: این ضریب کاهشی مناسب بخشهای ضعیفی بود که برای خرید و فروش خود مدارک و اسناد نداشتند. هماکنون اجرایی نشدن این قانون مالیات ارزشافزوده آسیبهای جدی به این بخش که توان مالی بالایی نداشتند، وارد کرده و پروندههای مختلف قانونی برای آنها ایجاد کرده است. برخی نیز به دلیل توان پرداخت نکردن این مالیاتها در حال خارج شدن از این صنف هستند.
وی در ادامه تاکید کرد: درخواست ما این است که قوانین ضریب کاهشی مالیات ارزشافزوده را برای این 23 صنف از جمله آهنفروشان اجرایی کنند تا این اصناف بتوانند به کار خود ادامه بدهند.
رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد در این گفتوگو در ادامه با اشاره به این موضوع که صنف آهنفروشان و تمامی اصناف دیگر در کشور از نحوه مالیاتگیری جدید در سالجاری دچار مشکلات بسیاری شدهاند، عنوان کرد: هیچ شکی وجود ندارد تمام کسانی که از امکانات عمومی اجتماعی استفاده کرده و خدمات دریافت میکنند، طبیعی است که باید در قبال آن مالیات پرداخت کنند. در حقیقت مالیات به نوعی پرداخت هزینه اجتماعی در برابر خدمات دولت است و استثنابردار نیست. البته در این میان آنچه موضوع مناقشه است، موضوع عدالت مالیاتی است، اصناف مختلف بر اساس کسب و کار و سودی که بهدست میآورند، باید مالیات خود را پرداخت کنند.
حمیدرضا رستگار با تاکید بر این موضوع که بزرگترین چالش مالیات، عدالت مالیاتی است، خاطرنشان کرد: طی چند سال اخیر به دلیل تورمهای مداوم که هزینههای بسیاری بر تولیدکننده و اصناف وارد میکند، قانون جدید مالیاتی مشکلات بسیاری را برای برخی اصناف ایجاد کرده است. وی با تاکید بر این موضوع که تورم سبب کاهش سرمایهها میشود، عنوان کرد: تورم به همراه خود هزینههای پنهان بسیاری دارد. هر چند یک فروشنده ممکن است که یک کالایی را گران بخرد، در مقابل نیز گرانتر بفروشد، اما موضوع آن است که به دلیل سرعت بالای تورم قادر نخواهد بود به میزان قبل کالا تهیه کند و به نوعی سرمایه او در حال کاهش است، از اینروست که طی این تورم فزاینده، میزان دارایی کسبه یا تولیدکننده مدام کاهش پیدا میکند.
آسیبهای قوانین مالیاتی به اصناف
رئیس کمیسیون بیمه و مالیات اتاق اصناف تهران در ادامه یادآور شد: در سیستم مالیاتدهی کشور، مالیات بر اساس سود درنظر گرفته میشود، در حالی که هزینهها نادیده گرفته میشوند، در این شرایط تورمی هرچند به نظر برسد که سود اصناف افزایش یافته، اما باید به این موضوع توجه داشت که هزینه اصناف نیز به همان نسبت افزایش یافته است. رستگار در ادامه با تاکید بر این موضوع که اصناف مختلف طی سالهای گذشته از انواع قوانین مالیاتی دچار آسیبهای بسیار جدی شدهاند، عنوان کرد: برای اجرای قوانین مالیاتی باید بستر اجرایی شدن آن را فراهم کرد تا اصناف نیز بتوانند بر اساس مقررات و قانون وضعشده پیش بروند. برای نمونه در سال جدید که مبنای مالیاتستانی را دستگاههای پوز یا کارتخوان قرار دادهاند، هیچ اطلاعرسانی از پیش در این زمینه انجام نشده بود و این در حالی است که حدود دو سال است که ما اصناف را تشویق به نصب دستگاههای پوز کردهایم.
کارتخوان ملاک مناسب مالیاتستانی نیست
وی با اشاره به این موضوع که دستگاههای پوز نمیتواند معیار خوبی برای مالیاتستانی باشد، توضیح داد: دستگاههای پوز تنها فروش را نشان میدهد و اینکه فرد یا یک واحد چه میزان خرید یا چه مقدار سود کرده است، نادیده گرفته میشود. از سوی دیگر بین اصناف بسیار رایج است که با دستگاههایپوز، پول برای همدیگر نقل و انتقال میدهند و این در حالی است که تمام این نقل و انتقالها به حساب فرد در نظر گرفته میشود. از این رو ضروری بود که پیش از وضع چنین قانونی، آموزشهای لازم از طریق سازمان امور مالیاتی به روسای اتاق اصناف داده میشد و آنها نیز اصناف را در جریان قرار میدادند تا با چنین مشکلاتی روبهرو نمیشدیم.
قوانین مالیاتی باید جامع و مانع باشند
مشاور عالی مالیاتی اتاق اصناف ایران با تاکید بر این موضوع که قوانین مالیاتی باید جامع و مانع باشند، خاطرنشان کرد: برخی قوانین هستند که قابلیت اجرایی ندارند، این عدمقابلیت اجرایی شدن، ممکن است که به خود قانون یا اجراکنندگان آن بازگردد، از همین رو نیازمند اصلاح است که در غیراین صورت شاهد افزایش افراد هنجارشکن و قانونگریز در جامعه خواهیم بود. رستگار در ادامه با تاکید بر این موضوع که پیش از وضع قوانین مالیاتی باید از اصناف و بخشهای مختلف کسب و کارها مشورت گرفت، تصریح کرد: قانونی که بهصورت غیرکارشناسی وضع میشود، آسیب جدی به کسبه و کسب و کارها وارد خواهد کرد.
وی همچنین درباره سقف تعیینشده برای اصناف مختلف برای دریافت مالیات عنوان کرد: بر اساس تبصره ماده 100 این اجازه به سازمان امور مالیاتی داده شده که مالیات قطعی افراد را مشخص کند. بر این اساس عنوان شده که اگر تراکنش یک دستگاه پوز کمتر از 4میلیارد و 800میلیون تومان باشد، صاحب آن میتواند از تبصره ماده 100 استفاده کند. کسانی که مشمول تبصره ماده 100 نمیشوند، باید اظهارنامه خوداظهاری رد کنند و مالیات خود را پرداخت کنند. رئیس کمیسیون بیمه و مالیات اتاق اصناف تهران با تاکید بر این موضوع که قوانین مالیاتی باید کمهزینه وضع شوند، عنوان کرد: باید پیچیدگی و سخت بودن فرآیند تکالیف مالیاتی را سادهسازی کرد. مالیات باید بر اساس فرهنگ و اقتصاد کشور و ساختار بنگاههای بزرگ، متوسط و کوچک تعیین شود تا رفتار مالیاتی درستی نیز در این راستا شکل بگیرد. رستگار در ادامه تصریح کرد: یک بنگاه کوچک اقتصادی، آنقدر امکانات مالی ندارد که پیچیدگی قوانین مالیاتی را برتابد و این سبب میشود که افراد از اجرای قانون مالیاتی بگریزند. یا بعضا مشاهده میشود که با وجود این قوانین سختگیرانه بسیاری از واحدها تعطیل شدهاند. بنابراین برای سادهسازی مالیات باید دولت و سازمان امور مالیاتی و مجلس شورای اسلامی اقدام کرده و قوانین مختلف را تا حد ممکن در جهت سادهسازی اصلاح کنند. در غیراین صورت بهتدریج شاهد تخلفهای مالیاتی بسیاری خواهیم بود. وی با تاکید بر این موضوع که بیشتر اصناف آهنفروش شناسنامه کار دارند، عنوان کرد: اصناف خود را متعهد به پرداخت مالیات میدانند و معمولا ضابطهمند هستند، از این رو باید به آنها احترام گذاشت. اصناف قادر به اشتغالزایی قابلتوجهی شدهاند، از این رو دولت باید از این اشتغالزایی حمایت لازم را به عمل آورد. ما نیز در اتاق تهران و ایران تمام تلاش خود را برای حمایت از آنها به کار خواهیم گرفت.