روزنامه صبح نو: تیلرسون که سعی داشت پس از جانبداری ترامپ از عربستان و امارات در برابر قطر، موضع به نسبت مصالحهجویانهتری نسبت به این بحران در پیش گیرد، در نشست مطبوعاتی کوتاه خود از عربستان و همپیمانانش خواست تا اعمال فشارها بر قطر را کاهش دهند. وی همچنین افزود: «سه هفته پیش رئیسجمهور آمریکا برای نمایش قوی همکاری، رد افراطگرایی و طرح شکست تروریسم در تمامی اشکال آن در منطقه و در جهان به اعضای شورای همکاری پیوست؛ اما اکنون و طی روزهای گذشته شرایط در خلیجعربی برای ایالاتمتحده، منطقه و بسیاری از افرادی که مستقیماً متأثر از این تحولات هستند، نگرانکننده شده است.»
پس از این اظهارات تفرقهبرانگیز وزیرخارجه آمریکا بود که بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی به ویژه توئیتر برای اعتراض از هشتگ انگلیسی «PersianGulf» استفاده کردند. همین موضوع سبب شد تا این هشتگ مدتی در توئیتر ترند شود. برخی دیگر از کاربران نیز تصویر دستورالعمل مورخ 19 اوت 1994 میلادی «پطرس غالی» دبیر کل وقت سازمان ملل خطاب به اعضای این سازمان را منتشر کردند که در آنجا بر لزوم استفاده از ترکیب «خلیج فارس» تأکید شده بود.
به هر روی تیلرسون در این اظهارات در کنار درخواستش از کشورهای عرب حاشیه خلیجفارس برای کاستن از تحریمها، از دوحه نیز خواست تا به شکل فوری اقدامات عملیتری را در عرصه مبارزه با تروریسم اتخاذ کند. از نظر تیلرسون اگرچه قطر پیشرفت خوبی در عرصه مبارزه با حمایت مالی تروریستها و بیرون کردن آنها از خاک این کشور داشته، باید اقدامات بیشتری و به شکل فوریتر صورت دهد.
هرج و مرج دولت ترامپ بر سر بحران قطر
اینهمه در حالی است که ساعاتی قبل از این نشست، ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی خود در کاخسفید انزوای قطر را سیاستی درست در نبرد با تروریسم ارزیابی کرد. وی پیشتر اعلام کرده بود که قطر از منظر تاریخی یکی از کشورهایی است که از تروریسم پشتیبانی مالی زیادی داشته است و از قطر خواسته بود تا به پشتیبانی خود از تروریسم خاتمه دهد.
رئیسجمهور جنجالی آمریکا در ابتدای شروع این بحران نیز با انتشار پستی توئیتری این اقدام را از جمله دستاوردهای سفر خود به عربستان دانست و با استقبال از فشار بر این کشور، آن را آغازی بر پایان تروریسم توصیف کرد.
در همینحال «جف دیویس» سخنگوی پنتاگون نیز قبل از اظهارات تیلرسون گفته بود که تحریمها و انزوای قطر هیچ تأثیری بر عملیات نظامی آمریکا در منطقه ندارد. هزاران نفر از پرسنل نظامی آمریکا در پایگاه هوایی العدید قطر مستقرند. رسانهها این مواضع ضدونقیض مقامات آمریکایی را بهعنوان «هرجومرج» در دولت ترامپ درباره بحران قطر تعبیر و تفسیر کردهاند.
از سویی «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان که به مکزیک سفر کرده است، روز جمعه در شهر مکزیکوسیتی و در دیدار با «انریکه پنانیتو» رئیسجمهور این کشور گفت نگران شرایط ایجاد شده در مورد تنش کشورهای عربی با قطر است. وی تصریح کرد که تمامی کشورهای حوزه خلیجفارس و همچنین ایران و ترکیه باید برای یافتن راه حلی در مورد این مناقشه منطقهای فعالیت کنند. به عقیده صدراعظم آلمان امکان حل و فصل این بحران جز با حضور تمامی بازیگران منطقه از جمله ایران، ترکیه و قطر وجود ندارد.
تأکید همهجانبه اردوغان بر حمایت از قطر
از سوی دیگر،«رجب طیب اردوغان» رئیسجمهوری ترکیه بامداد روز شنبه با حمایت از قطر و رد اتهامهای مطرح از سوی چند کشور عربی در مورد حمایت دوحه از افراد و گروههای تروریستی، تأکید کرد دولت متبوعش به طرح اعزام نیروهای نظامی به قطر سرعت میبخشد. وی همچنین خواستار پایانبخشیدن به انزوا و محاصره قطر شد و گفت تاکنون نشانهای از حمایت قطر از تروریسم ندیده است. اردوغان گفت اگرچه برخی از حمایت ترکیه از قطر و ارسال غذا برای شهروندان قطری رضایت ندارند، به پشتیبانی همهجانبه از این کشور ادامه خواهد داد. آنکارا مانند دوحه از حامیان گروه اخوانالمسلمین بهشمار میرود. علاوه بر این، مقامات پاکستانی نیز اعلام کردند در پی اعزام نیروهای نظامی گسترده به قطرند. بنا بر اعلام رسانهها، این کشور قصد دارد بیست هزار نظامی به قطر اعزام کند.
از طرفی، «محمدبنعبدالرحمن بنجاسم آلثانی» در دیدار با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه از ایران قدردانی کرد. وی گفت: «میخواهم از نهادهای ایرانی که برای کمک به حل و فصل اقدامات غیرقانونی اتخاذ شده علیه ما اعلام آمادگی کردند، تشکر کنم.» در آخرین تحولات، مقامات کشورمان نیز اعلام کردند شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران تاکنون در قالب چهار پرواز، مواد غذایی و سبزیجات به کشور قطر منتقل کرده است. انتقال این مواد غذایی به قطر، از طریق فرودگاههای تهران و شیراز انجام شدهاند.