-*دکتر امین یمنی: کارهای پراسترس می‌تواند به سلامت دندان‌ها و فک شما آسیب بزند. شمایی که نگران درست انجام نشدن کارهایتان هستید یا به خاطر انتظارات تمام‌نشدنی رئیستان استرس زیادی را تحمل می‌کنید، بعید نیست بعد از گذشت مدتی درد شدید و آزاردهنده‌ای را در فک و صورتتان احساس کنید.
به گزارش به نقل از هفته نامه آتیه نو، مشکلات مفصلی در ناحیه فک و صورت به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند و استرس یکی از مهم‌ترین این دلایل است. افراد عصبی یا کسانی که توانایی مدیریت استرس خود را ندارند، در طول روز آگاهانه یا ناآگاهانه دندان‌هایشان را به هم فشار می‌دهند و شب‌ها با فشار دادن دو فک به همدیگر یا دندان قروچه به مفاصل خود آسیب می‌زنند. این فشارهای مخرب در اغلب موارد ناخودآگاه هستند و بعد از مدتی به عادتی تبدیل می‌شوند که کنار گذاشتنش آسان نیست.
درحالی‌که بسیاری از افراد از تکرار این عادات بی‌خبرند، اغلب درد شدیدی را در ناحیه صورت خود احساس می‌کنند یا صبح‌ها با سردرد از خواب بیدار می‌شوند. از آنجایی که عضلات صورت این افراد مدام تحت فشار است، گاهی حتی باز کردن دهان برایشان آزاردهنده به نظر می‌رسد و از آنجا که مفاصل آنها به دلیل این رفتارهای تکراری آسیب دیده‌اند، گاهی در زمان کامل باز کردن دهان، انحرافی در فک آنها مشاهده می‌شود.
سندرم اختلالات عصبی عضلانی، مفاصل را درگیر می‌کند و اولین و مهم‌ترین راه برای کاهش دردهای فک و صورت این افراد کم شدن استرس است. این افراد قبل از هرچیز باید راهی برای مهار کردن استرسشان پیدا کنند و با تغییر محیطی که فشار روانی زیادی را به آنها تحمیل می‌کند یا با کمک گرفتن از متخصصان روانشناس و روان‌پزشک اضطراب خود را کاهش دهند.
وقتی این افراد در مهار اضطراب توانمند شدند، نوبت به درمان‌های مربوط به حوزه فک و صورت می‌رسد. متخصصان این حوزه با ساختن ابزاری به نام «نایت گارد» برای افراد مبتلا به این مشکل، احتمال فشار آمدن به فک آنها را در طول شب کاهش می‌دهند. این وسیله امکان ساییده شدن دندان‌ها روی همدیگر را از بین می‌برد و فشار را از روی مفاصل آنها برمی‌دارد.
گرچه در برخی موارد آسیب‌دیدگی‌های فک و صورت این افراد آنقدر شدید است که چاره‌ای جز جراحی باقی نمی‌ماند، اما در 85 درصد موارد، با درمان‌های محافظه‌کارانه و غیرتهاجمی می‌توان این مشکل را برطرف کرد. در کنار استفاده از ابزار گفته‌شده، مصرف رژیم غذایی سالم و در برخی موارد دارودرمانی می‌تواند به بهبود وضعیت این افراد کمک کند. در صورتی که مفاصل آنها در اثر فشار ملتهب شده باشد، مصرف داروهای ضدالتهاب به آنها توصیه می‌شود.
افرادی که شب‌ها و هنگام خواب آرواره‌های خود را به هم فشار می‌دهند یا دندان‌هایشان را روی هم می‌سایند، گذشته از استفاده از نایت گارد باید مدتی رژیم غذایی خاصی را هم رعایت کنند. پرهیز از زیاد باز کردن یا پر کردن دهان، مصرف خوراکی‌ها و غذاهای نرم و لقمه‌های کوچک می‌تواند به کاهش مشکلات آنها کمک کند و در صورتی که وضعیت فرد وخیم باشد، خوردن غذاهای نرم و مخلوط‌شده تا زمان کاهش مشکل به او توصیه می‌شود.
همان‌طور که گفته شد، فشار آوردن به دو فک تنها دلیل آسیب‌دیدگی مفاصل این ناحیه نیست. قرار گرفتن در معرض جراحی‌های طولانی‌مدت دندان، که فرد را مجبور به باز نگه داشتن دهان در زمان طولانی می‌کند، وارد شدن ضربه به این ناحیه حتی در سال‌های قبل، وجود دندان‌های عقل نهفته، از دست دادن دندان‌های عقب، پرکردگی نابه‌جای دندان و بسیاری موارد دیگر نیز ممکن است فرد را به این مشکل مبتلا کند.
پس در صورتی که در ناحیه فک و صورت خود احساس درد می‌کنید، باز کردن دهان برایتان دشوار است، صدای ناهنجاری از فک خود می‌شنوید یا اینکه انحرافی را هنگام باز کردن دهان مشاهده می‌کنید، حتما با یک متخصص در این مورد صحبت کنید. درمان این مشکلات در مراحل اولیه، به مراتب آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر از زمانی است که مفاصل به آسیب‌دیدگی شدیدی دچار شده‌اند.
* جراح فک و صورت
