روز خوب برای ترامپ برزیل

به نوشته روزنامه نیویورک‌‌تایمز، در عوض یکشنبه برای بولسونارو خوب تمام شد و به‌‌نوعی او برای این روز جشن گرفت. درحالی‌که رقیب، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌‌جمهور سابق چپ، شب پیش را به یروزی نسبی به پایان رساند، این بولسونارو بود که بسیار بهتر از پیش‌‌بینی‌‌ها عمل کرد و رقابت را به دور دوم فرستاد. بر اساس گزارش آژانس انتخابات برزیل، لولا داسیلوا 4/ 48درصد و ژائر بولسونارو 23/ 43درصد آرا را با 87/ 99درصد شمارش آرا به‌دست آوردند. لولا داسیلوا برای انتخاب شدن به‌عنوان رئیس‌‌جمهور در دور اول باید از 50درصد فراتر می‌‌رفت. آنها در 30اکتبر در رای‌‌گیری مجدد به پای صندوق‌های رای خواهند رفت. بسیاری در آمریکای لاتین منتظر نتایج این کشور مهم هستند.

چندین نظرسنجی نشان داده بود که لولای چپ‌‌گرا که از سال 2003 تا 2010 رئیس‌‌جمهور برزیل بود، پیش از رای‌‌گیری روز یکشنبه، 10 تا 15درصد از حزب راست افراطی بولسونارو پیشی گرفته است. با این نتایج انتخاباتی امیدها برای یک راه‌‌حل سریع در خصوص یک انتخابات عمیقا قطبی‌شده در چهارمین دموکراسی بزرگ جهان از بین رفت. بولسونارو نظرسنجی‌‌هایی را که نشان می‌‌داد او در دور اول مقابل لولا شکست می‌‌خورد، زیر سوال برده بود. بولسونارو همچنین به یکپارچگی سیستم رای‌‌گیری الکترونیکی برزیل، بدون دلیل و مدرک حمله کرده و گفته بود در صورت باخت ممکن است تسلیم نشود. لولا به نتیجه ابراز خوش‌‌بینی کرده و گفته که فقط پیروزی او به تعویق افتاده و مشتاقانه منتظر است تا در یک مناظره با بولسونارو رودررو شود. او به خبرنگاران گفت: ما می‌‌توانیم برزیلی را که او ساخته است با برزیلی که ساخته‌‌ایم، مقایسه کنیم. بولسونارو هم در اظهارات پس از انتخابات خود آرام و مطمئن بود و موسسات نظرسنجی را به‌دلیل ناکامی در سنجش حمایت از او تحقیر کرد. او با اشاره به پیشرفت‌‌های قابل توجهی که حزبش در کنگره در انتخابات سراسری روز یکشنبه به دست آورد، گفت: «من قصد دارم ائتلاف‌‌های سیاسی مناسبی برای پیروزی در این انتخابات ایجاد کنم.»

در رقابت در مجلس سنای 81عضوی بر سر یک‌سوم کرسی‌‌ها نیز متحدان راست‌‌گرای بولسونارو 19کرسی از 27کرسی مجلس سنا را به‌دست آوردند. در مجلس سفلی (پارلمان) نیز آمارهای اولیه حاکی از نمایش قوی پایگاه او است. لولا 12سال پیش ریاست‌‌جمهوری را ترک کرد، او پس از محکوم شدن به دریافت رشوه و زندانی شدن، مورد بی‌‌مهری بسیاری از برزیلی‌‌ها قرار گرفت، با این حال محکومیت او بعدا توسط دادگاه عالی لغو و به او اجازه داده شد تا امسال مجددا به همراه 9نامزد دیگر از مجموعه‌‌ای از احزاب کوچک‌تر نامزد ریاست‌‌جمهوری شود.

بولسونارو در سال2018 با واکنش شدید علیه حزب کارگران لولا به پیروزی رسید و شاخه‌های راست برزیل، از مسیحیان انجیلی گرفته تا مدافعان کشاورزی و حامیان اسلحه را متحد کرد؛ اما محبوبیت او از زمان همه‌‌گیری ویروس کرونا که آن را کوچک شمارد، آسیب دیده است. رسوایی‌‌های فساد نیز وزرا را مجبور به خروج از دولت وی کرد و کانون توجه شدید را بر پسران قانون‌گذار او متمرکز کرد. با این حال، رای روز یکشنبه نشان می‌‌دهد که او تا سقوط فاصله زیادی دارد. این تا حدی به‌دلیل دیدگاه‌های کاملا متفاوتی است که این دو مرد برای این کشور 217میلیون نفری ارائه کردند و همچنین به این دلیل است که برزیل با انبوهی از چالش‌‌ها از جمله تهدیدهای زیست‌محیطی، افزایش گرسنگی، اقتصاد پراکنده و جمعیت شدیدا قطبی‌‌شده مواجه است.

اما این انتخابات به‌طور گسترده در برزیل و خارج از کشور مورد رصد قرار خواهد گرفت؛ زیرا به عنوان یک آزمون بزرگ برای یکی از بزرگ‌ترین دموکراسی‌‌های جهان تلقی می‌‌شود. بولسونارو ماه‌ها از دستگاه‌های رای‌‌گیری الکترونیکی کشور به‌عنوان منبع تقلب - بدون ارائه هیچ مدرکی - انتقاد کرده و گفته که تنها راه شکست او تقلب در انتخابات است. بولسونارو اواخر یکشنبه به خبرنگاران گفت که در نظرسنجی‌‌ها بر دروغ‌‌ها غلبه کرده و احساس می‌‌کند اکنون در دور دوم برتری دارد. حتی با وجود نتایج مثبت، او همچنین پیشنهاد کرد که ممکن است تقلب وجود داشته باشد و گفت که منتظر خواهد ماند تا ارتش نتایج را بررسی کند. او گفت: «سیستم ما 100درصد آهنین نیست. همیشه این احتمال وجود دارد که اتفاق غیرعادی در یک سیستم کاملا کامپیوتری رخ دهد.» بولسونارو ماه‌ها مدعی شده بود که نظرسنجی‌‌ها حمایت از او را دست کم می‌‌گیرند و از تجمعات عظیمش به‌عنوان مدرک طرفداری از خود یاد می‌‌کرد. با این حال، تقریبا همه نظرسنجی‌‌ها او را عقب‌‌تر از لولا داسیلوا نشان می‌‌داد. روز یکشنبه مشخص بود که حق با او بوده است.

او در تمامی 27ایالت برزیل عملکرد بهتری نسبت به آنچه ایپک، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های نظرسنجی برزیل، یک روز قبل از انتخابات پیش‌بینی کرده بود، داشت و در 10ایالت حداقل 8درصد از پیش‌بینی‌‌ها فراتر رفت.  به‌نظر می‌‌رسد که نظرسنجی‌‌ها، قدرتِ نامزدهای محافظه‌‌کار در سراسر کشور را اشتباه ارزیابی می‌کنند. فرمانداران و قانون‌‌گذاران مورد حمایت بولسونارو نیز نسبت به نظرسنجی‌‌ها بهتر عمل کردند و در بسیاری از رقابت‌‌های خود در روز یکشنبه پیروز شدند. کلودیو کاسترو، فرماندار راست‌‌گرای ایالت ریودوژانیرو، با 58درصد آرا، 11درصد بیشتر از پیش‌‌بینی ایپک، مجددا با اکثریت آرا انتخاب شد. حداقل هفت تن از وزرای سابق بولسونارو نیز به کنگره راه یافتند؛ از جمله وزیر محیط زیست سابق وی که بر جنگل‌‌زدایی سرسام‌‌آور در آمازون نظارت داشت و وزیر بهداشت سابق وی که به‌طور گسترده به‌دلیل تاخیر برزیل در خرید واکسن در طول همه‌‌گیری مورد انتقاد قرار گرفته بود.

آنتونیو لاواردا، رئیس ایپسپه یکی دیگر از موسسات برتر نظرسنجی، از تحقیقات شرکت خود دفاع و اشاره کرد که پیش‌‌بینی کرده بود که داسیلوا با 49درصد رای به دست خواهد آورد. در انتخابات داسیلوا 48درصد رای به‌دست آورد و این اختلاف اندک در نظرسنجی‌‌ها طبیعی است. با این حال، ایپسپه همچنین پیش‌‌بینی کرده بود که بولسونارو 35درصد آرا را به دست خواهد آورد که اختلاف فاحشی با نتایج روز یکشنبه دارد و از یک اختلاف 8درصدی این نظرسنجی رانج می‌‌برد. به گفته مدیر این موسسه، حاشیه خطای نظرسنجی 3درصد بود. این روند درباره سایر نظرسنجی‌‌ها صدق می‌‌کند. بیشتر نظرسنجی‌‌ها درباره رای بولسونارو تخمین اشتباه زدند. لاواردا فرضش بر این است که بسیاری از رای‌دهندگانی که گفته بودند به نامزدهای کمتر محبوب رای خواهند داد، به بولسونارو روی آورده‌‌اند یا اینکه به نظرسنجی‌‌ها دروغ گفته‌‌اند.

در این شرایط بیرون از خانه بولسونارو در محله‌‌ای ثروتمند و ساحلی در ریودوژانیرو، حامیان او برای جشن گرفتن، رقصیدن و نوشیدن جمع شدند. بسیاری پیراهن‌‌های زرد روشن تیم ملی فوتبال برزیل را پوشیده بودند که برای بسیاری از هواداران بولسونارو به نوعی به لباس انتخاباتی تبدیل شده است. سیلوانا ماریا لنزیر 65ساله یک بازنشسته با برچسب‌‌هایی که از بولسونارو به صورتش چسبانده بود، گفت: «ما انتظار داشتیم که او 70درصد از آرا را کسب کند. نظرسنجی‌ها واقعیت را منعکس نمی‌‌کنند.» حالا برزیل باید نزدیک به یک ماه دیگر صبر کند تا رئیس‌جمهور خود را بشناسد.