آداب ورود و خروج منزل

اسلام براى ورود به منزل و خروج از آن آداب مهمى دارد که رعایت آن آداب بر هر فرد مسلمانى لازم است . امیرالمؤمنین علیه ‌السلام مى‌ فرماید : هرگاه یکى از شما داخل در خانه خود شد ، بر اهل خانه سلام کند ، اگر نبودند ، بگوید : سلام بر ما از جانب پروردگار و نیز سوره اخلاص را بخواند که زُداینده فقر است .

در روایت مهمى آمده : وقتى قصد خروج از منزل کردى بگو :
بِسْمِ اللّهِ وَلا حَوْلَ ولا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّهِ تَوَکَّلْتُ عَلَى اللّهِ
به نام خداوند هیچ قدرت و قوتى نیست مگر با کمک خداوند ، واگذار مى‌ کنم کارهایم را بر خدا .

چون گفتى : « بسم اللّه » ، ملکى مى‌ گوید: راهنمایى شدى، چون گفتى: « لا حول و لا قوة الا باللّه » ، مى ‌گوید : از هر شرى حفظ شدى ، چون گفتى : « توکلت على اللّه » ، مى ‌گوید . خداوند تو را کفایت کرد ؛ در این حال است که شیطان مى‌ گوید : چه کنم با بنده اى که راهنمایى شده و حفظ گردیده و او را کفایت کرده ‌اند.

سپس « قل هو اللّه » را از جانب راست و چپ و روبرو و پشت سر و بالاى سر و زیر پا بخوان که در تمام روز در امان خدا باشى . و وقتى وارد منزل شدى ، بر اهل بیت خود سلام کن ، اگر نبودند بگو :
بِسْمِ اللّهِ وَبِاللّهِ وَالسَّلامُ عَلى رَسُولِ اللّهِ وَالسَّلامُ عَلَیْنا وَعَلى عِبادِ اللّهِ الصَّالِحینَ .
به نام خداوند و سلام و درود بر فرستاده خداوند ، و سلام و درود بر ما و بر بندگان صالح خدا.

در جمیع برنامه‌ هایت تقوا پیشه کن ، خلقت را نیکو گردان ، در معاشرت با بزرگ و کوچک جانب اعتدال را رعایت کن ، با اهل علم و دین متواضع باش ، با آن کسى که در ید قدرت توست مدارا کن ، با برادران ایمانى هم پیمان باش ، در قضاى حاجت و حل مشکل آنان سرعت به خرج بده . از غیبت و سخن چینى و سوء خلق با زن و فرزندت بپرهیز ، با همسایه نیکى کن که خداوند از تو نسبت به همسایه مى‌ پرسد!

از پیامبر عزیز اسلام صلى ‌الله ‌علیه ‌ و آله آمده:
خدا مرا به همسایه سفارش کرد ، در حدى که گمان بردم از من ارث مى ‌برد !
امام صادق علیه ‌السلام فرمود : کسى که وقت خروج از منزل ، ده بار « قل هو اللّه » را بخواند در حفظ و مراقبت خداست تا برگردد.

امام رضا علیه ‌السلام مى‌ فرماید : پدرم هرگاه از منزل خارج مى ‌شد، مى ‌گفت:
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ خَرَجْتُ بِحَوْلِ اللّهِ وَقُوَّتِهِ لا بِحَوْلٍ مِنّى وَلاَ قُوَّتی بَلْ بِحَوْلِکَ وَقُوَّتِکَ یا رَبِّ مُتَعَرَّضا لِرِزْقِکَ فَأْتِنی بِهِ فی عافِیَةٍ.

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانى اش همیشگى است، خارج شدم به قوت و نیروى خداوند نه به قدرت و نیروى خویش بلکه به قدرت و نیروى تو اى پروردگارم روزى‌ ات را خواستارم ، آن را در همین عافیت به من عنایت کن. امام رضا علیه‌ السلام از پدرش از حضرت صادق علیه ‌السلام نقل مى ‌کند:
هرگاه از منزلت بیرون رفتى بگو :  بِسْمِ اللّهِ تَوَکَّلْتُ عَلَى اللّهِ ما شاءَ اللّهُ لا قُوَّةَ إلاّ بِاللّهِ اللّهُمَّ إِنّی أَسْئَلُکَ خَیْرَ ما خَرَجْتُ لَهُ وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ ما خَرَجْتُ إِلَیْهِ ، اللّهُمَّ وَسِّعْ عَلَیَّ مِنْ فَضْلِکَ وَأَتِمَّ عَلَیَّ نِعْمَتَکَ وَاسْتَعْمِلْنی فی طاعَتِکَ وَاجْعَلْنی راغِبا فیما عِنْدَکَ وَتَوَفَّنی فی سَبیلِکَ وَعَلى مِلَّتِکَ وَمِلَّةِ رَسُولِک.

به نام خدا ، توکل کردم بر خداوند ، آنچه خدا خواهد ، جنبش و نیرویى نیست مگر به خداوند ، خداوندا ! خیر آنچه به خاطرش از خانه بیرون شدم از تو مى ‌خواهم و از شرّ آنچه به خاطرش بیرون آمدم به تو پناه مى‌ آورم . خداوندا!

از فضلت بر من وسعت بخش و نعمتت را بر من کامل کن و مرا در طاعتت به کار گیر و اشتیاقم را در آنچه نزد توست قرار ده و مرا بر آیینت و آیین رسولت بمیران .

امام باقر علیه‌ السلام فرمود : کسى که این دعا را هنگام خروج از منزل بخواند:
أَعُوذُ بِمَا عاذَتْ بِهِ مَلائِکَةُ اللّهِ وَرِسُولِهِ مِنْ شَرِّ هذَا الْیَوْمِ الْجَدیدِ الَّذی إذا غابَتْ شَمْسُهُ لَمْ تَعُدْ ، مِنْ شَرِّ نَفْسی وَمِنْ شَرِّ غَیْری وَمِنْ شَرِّ الشَّیاطینِ وَمِنْ شَرِّ مَنْ نَصَبَ لِأَوْلِیاءِ اللّهِ وَمِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَالإِنْسِ وَمِنْ شَرِّ السَّباعِ وَالْهَوامِ وَمِنْ شَرِّ رُکُوبِ الْمَحارِمِ کُلِّها ، أُجیرُ نَفْسی مِنَ اللّهِ مِنْ کُلِّ سُوءٍ.

پناه مى ‌برم به آنچه ملائکه خدا و رسولش به آن پناه بردند از شرّ این روزى که چون خورشید غروب کند برنمى ‌گردد و از شرّ نفس خودم و دیگران و شیاطین و دشمنان اولیاى الهى و جن و انس و حیوانات وحشى و حشرات و محرّمات الهى ! پناه مى ‌برم به خداوند از تمام بدى ‌ها .  خدا او را مى‌ آمرزد و به او توجه مى ‌کند و مهم او را کفایت کرده و از بدى و شر او را نگهدارى مى ‌کند.

برگرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان