استراتژی خروج به‌جای استراتژی احتیاط

در هفته‌های اخیر سرمایه‌گذاران در پیام‌های مختلفی که برای روزنامه «دنیای‌اقتصاد» ارسال کردند به کرات بر این نکته تاکید داشتند که انتظارات آنها از سرمایه‌گذاری در بازار سهام برآورده نشده، با توجه به اینکه این بازار با چشم‌انداز منفی و نوسان‌های پی‌درپی منفی روبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌روست استراتژی خروج جای خود را به استراتژی احتیاط داده است، اگرچه در هفته‌های قبل چندین‌بار سهامداران حقوقی برای حمایت از بازار وارد معرکه شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند اما روند رو به افول بورس تهران کار را به‌جایی رسانده که سهامداران نه انگیزه‌ای برای واردکردن پول خود به بازارسهام دارند و نه می‌توانند به این بازار مجددا اعتماد کنند، از این‌رو حمایت نصف و نیمه حقوقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از بازار نیز نتوانست منجر به بهبود ارزش معاملات در این بازار شود؛ این در حالی است که به گفته اکثر صاحب‌نظران اقتصادی با توجه به وضعیت تورمی کشور، بورس می‌توانست تا حد زیادی به یاری وضعیت معیشتی مردم بیاید و بااین حال بازار سرمایه به دلیل درگیری با بی‌اعتمادی سهامداران در باتلاق رکودی دست و پا می‌زند. سهامداران در هفته‌های گذشته بارها نسبت به شرایط بازار سهام ابراز گلایه کردند و خواستار ارائه برنامه شفاف و قابل‌اجرا از سوی متولیان مربوطه شدند اما از آنجا که بر اساس تجربه سنوات قبل وعده‌های حمایتی رنگ اجرایی به خود ندیده، این عامل نیز بر طبل بی‌اعتمادی بیشتر سهامداران کوبیده است. از اوایل شهریور‌ماه برخی سهامداران که رغبت بیشتری به سهام کوچک و متوسط پیدا کرده‌بودند هم‌اکنون به جرگه فروشندگان پیوسته‌اند.

با بررسی آنچه در روزها و هفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اخیر در بورس تهران رخ‌داده، می‌توان این‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور استنباط کرد که بازار سهام حالا‌حالاها به مدار تعادلی برنگردد. اظهارات کارشناسان بورسی نیز بر همین مبنا حرکت می‌کند؛ این در حالی است که نقدینگی سرگردان در چنین وضعیت می‌توانست ناجی بزرگ بورس باشد، اما سهامداران به دلیل برآورده‌نشدن خواسته‌های خود از ورود دارایی‌های‌ریالی به بازار سهام امتناع می‌کنند تا در پی نبود پول در این بازار روزهای ناکامی معامله‌گران سهام ادامه داشته باشد. زمانی‌که اصلاح شاخص بورس در نیمه‌های مردادماه 99از دو‌میلیون واحد آغاز شد، اکثر تحلیلگران آن را اتفاقی مثبت ارزیابی می‌کردند اما معتقد بودند که روند نزولی جای خود را به روند صعودی خواهد داد، با این‌حال به‌وقوع نپیوستن این فرضیه و کاهش چشمگیر کسب بازدهی از بورس، اهالی بازار سهام را ترغیب به خروج از بازار کرد.

در روزهای گذشته نیز برخی سهامداران به کنایه به وضعیت کنونی بورس از متولیان امر می‌پرسیدند؛ «فقط یک دلیل بیاورید که در بازار بمانیم.» این بی‌انگیزگی و عدم‌رغبت سرمایه‌گذاران در حالی است که اکثر کارشناسان بازارسهام با وجود ارزندگی قیمت سهام عنوان می‌کنند که «نمی‌توان از سرمایه‌گذار انتظاری جز استراتژی که در‌پیش گرفته‌اند، داشت.» برخی دیگر از سهامداران نیز با ابراز گلایه نسبت به افت عجیب و غریب قیمت سهام بیان می‌کردند که «اگر در این مدت هویج یا سیب‌زمینی خریده بودند بیشتر سود می‌کردند.» در فضای‌مجازی نیز سهامداران با وجود قطعی‌های مداوم و طولانی‌مدت اینترنت اما صدای اعتراض خود را درخصوص روند منفی بازار سهام به گوش مسوولان مربوطه رساندند. به گفته گروهی از سهامداران، بورس تهران چوب اقتصاد دستوری و دستورالعمل‌های چکشی را می‌خورد، به‌همین‌دلیل تا ادامه داشتن شرایط مذکور سرمایه‌گذاران برای واردکردن پول خود به بورس ریسک نخواهند کرد.

از سوی دیگر اخبار ضد‌و نقیض در مورد نرخ بهره بانکی نیز از مواردی است که شبهات زیادی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده. تصمیمات مرتبط با نرخ بهره بارها از سوی کارشناسان اقتصادی و تبعات آن بر بازار سهام مورد واکاوی قرار گرفته است، از این‌رو سرمایه‌گذاران نیز با انتقاد از وضعیت یک بام و دوهوای سیاستگذاری‌های این بخش معمولا با ابهامات فراوانی مواجه هستند که با توجه به نبود پاسخی روشن به ابهامات مطرح‌شده، به تداوم شوک‌های پی‌درپی در بازار سهام منجر شده است.