اختلالات شخصیت، شرایط روانی است که بر نحوه تفکر، درک، احساس یا ارتباط فرد با دیگران تأثیر میگذارد. اختلال شخصیت ضد اجتماعی نوع خاصی از اختلال شخصیتهای چالش برانگیز است که با رفتارهای تکانشی، غیرمسئولانه و اغلب مجرمانه مشخص میشود. فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی معمولاً فریبکار و بی پروا است و به احساسات دیگران اهمیتی نمیدهد. مانند سایر انواع اختلال شخصیت، اختلال شخصیت ضد اجتماعی نیز در یک طیف قرار دارد.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD) میتوانند شوخ، جذاب و سرگرم کننده باشند، اما آنها همچنین دروغ میگویند و از دیگران سو استفاده میکنند. فردی که این اختلال را دارد ممکن است عجولانه، مخرب و ناامنانه عمل کند و زمانی که اعمالش به دیگران آسیب میرساند، اصلا احساس گناه نکند.
آنها همچنین تمایلی به احساسات ندارند و همدلی پایینی دارند. آنها میتوانند فریبنده، کاریزماتیک و جذاب باشند. آنها نسبت به افراد مبتلا به روانپریشی تمایل دارند که تکانشگرتر، غیرقابل پیش بینیتر و تحریک پذیرتر باشند. اختلال ضد اجتماعی 2 تا 4 درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار میدهد و در مردان شایعتر است.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی اغلب قانون را زیر پا میگذارند و مجرم میشوند. آنها ممکن است دروغ بگویند، رفتار خشونت آمیز یا تکانشی داشته باشند و در مصرف مواد مخدر و الکل مشکل داشته باشند. به دلیل این ویژگی ها، افراد مبتلا به این اختلال معمولاً نمیتوانند مسئولیتهای مربوط به خانواده، کار یا مدرسه را انجام دهند.
سایکوپات با شخصیت ضداجتماعی متفاوت است، اما ویژگیهای ضد اجتماعی و سایکوپاتی با هم همپوشانی دارند، از جمله نداشتن عذاب وجدان و همدلی. سایکوپاتها افرادی هستند که رفتارهای خطرناک، شدیدتر و روان پریشی را نشان میدهند. این یک اختلال نیست بلکه مجموعهای از ویژگی هاست. معیارهای روانپریشی برای سایکوپاتها شامل علائم روانشناختی و برخی رفتارهای خاص است. از سوی دیگر، معیارهای اختلال شخصیت ضد اجتماعی، بیشتر بر رفتارهایی متمرکز است که مشهودتر و قابل رویت است. برای مشاهده تست شخصیت و انواع تستهای شخصیت کلیک کنید.
بیشتربخوانید:
نشانههای اختلال شخصیت ضد اجتماعی
علائم و نشانههای اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
عدم همدلی با دیگران و عدم پشیمانی از آسیب رساندن به دیگران
ریسک پذیری غیرضروری یا رفتار خطرناک بدون توجه به ایمنی خود یا دیگران
روابط ضعیف یا توهین آمیز
عدم توجه به پیامدهای منفی رفتار یا درس نگرفتن از آنها
بیمسئولیت مداوم و کوتاهی مکرر در انجام تعهدات کاری یا مالی
عدم توانایی در کنترل خشم
عدم انطباق با هنجارهای اساسی اجتماعی
سرزنش دیگران به خاطر مشکلاتشان
تکبر، احساس برتری و عقاید قوی
مشکلات مکرر با قانون، از جمله رفتار مجرمانه
نقض مکرر حقوق دیگران از طریق ارعاب و عدم صداقت
بی اعتنایی به حق و باطل
نقض مکرر حقوق فیزیکی یا عاطفی دیگران
عدم ثبات در شغل و زندگی خانگی؛ ممکن است دورههای طولانی بیکاری را پشت سر بگذارد، به عنوان مثال، حتی در مناطق یا موقعیتهایی که مشاغل به راحتی در دسترس هستند
دروغگویی یا فریب مداوم برای سواستفاده از دیگران
سنگدلی، بدبینی و بی احترامی به دیگران
استفاده از جذابیت یا شوخ طبعی برای ازار دیگران، برای منافع شخصی یا لذت شخصی
تکانشگری یا ناتوانی در برنامه ریزی آینده
خصومت، تحریک پذیری قابل توجه، بی قراری، پرخاشگری یا خشون
به طور کلیتر، به نظر میرسد که افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی نسبت به افراد اطراف خود احساس همدلی ندارند، به شیوههای متکبرانه یا خودپسندانه رفتار میکنند، یا دیدگاهی بیش از حد بدبینانه نسبت به جهان دارند. در برخی موارد، آنها میتوانند در اولین ملاقات جذاب به نظر برسند، اگرچه جذابیت آنها اغلب ناچیز و سطحی است. اعتماد به نفس ظاهری و کاریزمای آنها ممکن است به روابط جنسی متعدد منجر شود، با این حال بسیاری از این روابط کوتاه مدت هستند، که اغلب به دلیل رفتارهای بی رحمانه یا بی ثبات نسبت به شریک زندگی خود است. مصرف الکل و مواد مخدر در میان افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی رایج است و میتواند علائم این اختلال را تشدید کند. هنگامی که سوء مصرف مواد و اختلال شخصیت ضداجتماعی با هم وجود داشته باشند، درمان برای هر دو پیچیدهتر است.
بیشتربخوانید:
بزرگسالان مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی معمولاً علائم اختلال سلوک را قبل از 15 سالگی نشان میدهند. همچنین تحقیقات نشان داده است که همین افراد در کودکی نشامههای اختلال بیش فعالی و نقص توجه را دارند. برای مشاهده نشانههای بیش فعالی و نقص توجه از تست بیش فعالی کودکان استفاده کنید. علائم و نشانههای اختلال سلوک شامل مشکلات رفتاری جدی و مداوم است، مانند:
پرخاشگری نسبت به مردم و حیوانات
تخریب اموال
فریبکاری
سرقت
نقض جدی قوانین
رفتاری پرخاشگرانه و آسیب زا
فرار از مدرسه
دلایل شخصیت ضداجتماعی
شخصیت ترکیبی از افکار، عواطف و رفتارهایی است که همه را منحصر به فرد میکند. شخصیت روشی است که مردم دنیای بیرون را میبینند، درک میکنند و با آن ارتباط برقرار میکنند و همچنین چگونه خودشان را میبینند. شخصیت در دوران کودکی شکل میگیرد که از طریق تعامل تمایلات ارثی و عوامل محیطی شکل میگیرد. علت دقیق اختلال شخصیت ضد اجتماعی مشخص نیست، اما ژنها ممکن است شما را در برابر ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی آسیب پذیر کنند و موقعیتهای زندگی مثل فقر ممکن است باعث رشد آن شود.
عوامل ریسک ابتلا به اختلال ضد اجتماعی
به نظر میرسد عوامل خاصی خطر ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی را افزایش میدهند، مانند:
تشخیص اختلال سلوک دوران کودکی
سابقه خانوادگی اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا سایر اختلالات شخصیتی یا اختلالات روانی
مورد سوء استفاده یا بی توجهی قرار گرفتن در دوران کودکی
زندگی خانوادگی ناپایدار، خشونت آمیز یا آشفته در دوران کودکی
بیشتربخوانید:
عوارض اختلال شخصیت ضداجتماعی
عوارض، پیامدها و مشکلات اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
همسر آزاری یا کودک آزاری یا بی توجهی
مشکلات مصرف الکل یا مواد
بازداشت یا سابقه زندان رفتن
رفتارهای خطرناک مثل قتل یا خودکشی
ابتلا به سایر اختلالات روانی مانند افسردگی یا اضطراب
وضعیت اجتماعی و اقتصادی پایین و بی خانمانی
مرگ زودرس، معمولاً در نتیجه خشونت
درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی
در گذشته تصور میشد که اختلال شخصیت ضد اجتماعی یک اختلال مادام العمر است، اما همیشه اینطور نیست و گاهی اوقات میتوان آن را مدیریت و درمان کرد. شواهد نشان میدهد که رفتار میتواند در طول زمان با درمان بهبود یابد، حتی اگر ویژگیهای اصلی مانند عدم همدلی باقی بماند. درمان توصیه شده برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی با در نظر گرفتن عواملی مانند سن، سابقه ارتکاب جرم و وجود مشکلات مرتبط مانند سوء مصرف الکل یا مواد مخدر به شرایط او بستگی دارد. خانواده و دوستان فرد اغلب نقش فعالی در تصمیم گیری در مورد درمان و مراقبت از او دارند. گاهی اوقات فرد مبتلا، خدمات سوء مصرف مواد و مراقبتهای اجتماعی نیز ممکن است نیاز داشته باشد. درمان این اختلال سخت است چون، افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی به ندرت به دنبال کمک هستند، زیرا اغلب فکر میکنند که به آن نیاز ندارند. درمان مناسب ممکن است به شما کمک کند رفتار خود را تنظیم کنید و آسیب به اطرافیانتان را کاهش دهید. حفظ روابط سالم و یک سیستم پشتیبانی از عوامل کلیدی در مدیریت این اختلال در درازمدت هستند. رفتار درمانی یا روان درمانی در محیطهای فردی یا گروهی ممکن است کمک کند. پزشکان گاهی اوقات از برخی داروهای روانپزشکی مانند تثبیت کنندههای خلق و خو، ضد افسردگیها یا برخی از داروهای ضد روان پریشی برای درمان علائمی مانند پرخاشگری تکانشی استفاده میکنند. FDA هیچ دارویی را به طور خاص برای اختلال شخصیت ضد اجتماعی تایید نکرده است.
پیشگیری از اختلال شخصیت ضد اجتماعی
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از بروز اختلال شخصیت ضد اجتماعی در افراد در معرض خطر وجود ندارد. از آنجایی که تصور میشود رفتار ضد اجتماعی ریشه در دوران کودکی دارد، والدین، معلمان و پزشکان اطفال ممکن است بتوانند علائم هشدار دهنده اولیه را تشخیص دهند. ممکن است تلاش برای شناسایی افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند، مانند کودکانی که علائم اختلال سلوک را نشان میدهند، و سپس ارائه مداخله زودهنگام کمک کند.
تشخیص و تست شخصیت ضد اجتماعی
پس از ارزیابی پزشکی برای کمک به رد سایر شرایط پزشکی مثل بیماریها یا آسیبهای مغزی، با مراجعه به روانشناس یا روانپزشک او با بررسیهای لازم، تشخیص گذاری میکند. تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی معمولاً بر اساس موارد زیر است:
یک ارزیابی روانشناختی که افکار، احساسات، روابط، الگوهای رفتاری و سابقه خانوادگی را بررسی میکند
سابقه بیماریهای پزشکی و روانی
علائم اختلال مطابق معیارهای تشخیصی
تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی به افراد زیر 18 سال داده نمیشود. با این حال، علائم شخصیت ضداجتماعی برای اولین بار در دوران کودکی یا نوجوانی و قبل از 15 سالگی ظاهر میشود و ممکن است در آن زمان تشخیص اختلال سلوک را به همراه داشته باشد. تست اختلال ضداجتماعی ممکن است به بهبود نتایج بلندمدت کمک کند.