سهند عقدایی مدیر یک شرکت طبیعتگردی و فعال این حوزه به «دنیایاقتصاد» میگوید: فضای تور در ایران دچار افت شده است. مردم حال و روز خوشی ندارند و در این شرایط کمتر به سفر، ورزش و تفریح فکر میکنند و همین موضوع تقاضا را به شدت کاهش داده است. او از فیلترینگ به عنوان دیگر عامل کاهش این سفرها نام میبرد و اضافه میکند: یکی از فضاهای تبلیغ تورهای طبیعتگردی اینستاگرام است. با فیلتر شدن این پلتفرم فرصت تبلیغ برای صاحبان تور از بین رفته، ضمن اینکه ما در شرایطی هستیم که هرگونه تبلیغی برای تور با واکنش منفی مواجه میشود. این فعال حوزه طبیعتگردی ادامه میدهد: در هفتههای اخیر تورهای طبیعتگردی ابزارها و کانالهای بازاریابی خود را از دست دادهاند، تقاضا کم شده و همین امر به کنسلی و تعطیلی این تورها منجر شده است، این در حالی است که مهر و آبان یکی از فصلهای داغ برای این تورهاست.
او درباره تورهای فرهنگی و شهری میگوید: از آنجا که اغلب مشتریان چنین تورهایی خانوادهها هستند، شهریور فصل داغ این سفرهاست. از این رو نمیتوان تاثیر فیلترینگ و اتفاقات اخیر را درباره آن مورد تحلیل قرار داد. عقدایی ادامه داد: مهر و آبان زمان مناسبی برای تورهای طبیعتگردی خارجی است. بنابراین با اختلال در تبلیغ تورها، تمام تورهای طبیعتگردی خارجی در مجموعه ما کنسل شده است. در صحبتی که با همکاران خود در سایر شرکتها هم داشتم متوجه شدم آنها نیز تورهای طبیعتگردی خود را در پاییز کنسل کردهاند. این فصل زمان مناسبی برای سفر به ویتنام، نپال و آفریقاست منتها با کاهش مشتری و متقاضی سفر، سفری به این مقاصد در سالجاری نخواهیم داشت.
سفر از اولویت مردم خارج شد
مهدی گوهری راهنمای طبیعتگردی که با یک مجموعه مرتبط با تورهای طبیعتگردی همکاری میکند، به «دنیایاقتصاد» میگوید: ما پیش از وقایع اخیر هفتهای چهار پنج تور دو تا سه روزه داشتیم اما در حال حاضر این تورها به یک مورد کاهش پیدا کرده که احتمال کنسلی همان یک تور نیز به واسطه کاهش تقاضا وجود دارد.
او اضافه میکند: مردم این روزها حس و حال خوبی ندارند و احساس آرامش هم نمیکنند، در کنار آن تورم را هم داریم. مجموعه این شرایط باعث شده سفر از اولویت مردم خارج شود، این در حالی است که چنین تورهایی میتواند به بهتر شدن حال مردم کمک کند. او به کاهش سفر گردشگران خارجی که به صورت انفرادی و ماجراجویانه سفر میکنند نیز اشاره کرده و ادامه میدهد: تا پیش از این اتفاقات، ما توریستهای خارجی از کشورهای سوئیس، اسپانیا، آلمان و... را میدیدیم که به شکل انفرادی به کشورمان سفر میکردند اما در یک ماه اخیر ما شاهد ورود این دست از توریستها که جزو گردشگران پیشتاز هستند و میتوانند با گذاشتن پست در شبکههای اجتماعی خود، دیگران را نیز تشویق به ورود کشورمان کنند نیز نیستیم.
روزنه امیدی که بسته شد
گفتههای این فعالان حوزه طبیعتگردی نشان میدهد هفتههای اخیر، هفتههای دشواری برای کسانی است که در حوزه طبیعتگردی چه داخلی و چه خارجی فعالیت میکنند. توریسم ایران پس از دو سال وقفه به واسطه کرونا، در 6ماهه اخیر توانسته بود رونقی به خود ببینند که بار دیگر رکود رخ داد. در همین رابطه در بخشی از نامه رئیس هیاتمدیره انجمن دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی و گردشگری الکترونیکی استان تهران خطاب به متولی گردشگری آمده است: «از نیمه دوم سال 1398 تاکنون به جهت حوادث گوناگون، صنعت گردشگری در کشور با مشکلات و معضلات عدیدهای مواجه شد و همکاران ما در حوزه دفاتر و شرکتهای خدمات مسافرتی و گردشگری متحمل ضرر و زیانهای هنگفتی شده و جمع کثیری از همکاران بهناچار مجبور به تعطیلی واحدهای صنفی خود شدند.
پس از برونرفت از بحران کرونا روزنههای امید برای شروع مجدد فعالیت ایجاد و پس از نوروز 1401 همکاران ما با تکمیل نیروهای انسانی و مهیا کردن زیرساختهای لازمه فعالیت خود را آغاز کردند، لازم به عرض است همکاران پرتلاش ما همواره بیشترین سهم را کمک به شناسایی ایران عزیز و جذب گردشگر داشته و در رسالتهای خود نیز به بهترین شکل ممکن با سرمایهگذاریهای مادی و معنوی عمل کرده است، با عنایت به شرایط به وجود آمده و ادامه روند بحران برای همکاران که چهار سال پیاپی هزینههای جاری دفاتر خود را به زحمت مهیا کردهاند و در این بین هزینههای تحمیل شده کنسلی بلیت هتل و... را نیز مجبور به پرداخت شدهاند، مستدعی است حضرتعالی با طرح این مهم در هیات محترم دولت و تشریح بحران به وجود آمده در راستای سیاستهای دولت در خصوص کاهش نرخ رشد بیکاری و حفظ و احیای بنگاههای اقتصادی نسبت به اختصاص تسهیلات ویژه اعم از معافیتهای مالیاتی، بیمه، عوارض، وامهای کمبهره و... اقدام کنید.
در این شرایط که همکاران توان پرداخت حقوق پرسنل و تعهدات مالی خود را ندارند مواجهه با ارگانهای دولتی نظیر سازمان امور مالیاتی و بیمه و سایر نهادهای از این دست عرصه را تنگتر و نهایتا با موجی از تعطیلیها مواجه خواهیم شد. این انجمن بهعنوان پر عضوترین انجمن این حوزه استدعا دارد مراتب بهصورت اولویت پیگیری شود.» همچنان که این نامه نشان میدهد چنانچه متولی گردشگری راهکاری برای حمایت از این صنعت و دستاندرکاران آن نداشته باشد، در آینده نزدیک شاهد تعطیلی یا تعدیل نیرو در این بخش خواهیم بود و همین امر ضربهای سخت به بدن نحیف طبیعتگردی کشور خواهد زد.