کمبود داروهای ضروری در کشور به ایستگاه انسولین رسید. گزارش «دنیای اقتصاد» از بحران تامین خوراک روزانه دیابتیها حاکی است، بار دیگر داروخانهها در مناطق وسیعی از شهر تهران و البته سایر شهرهای کشور، مجبور شدهاند دیابتیها را جواب کنند. انسولین به عنوان «مایع ضروری برای حیات روزانه فرد دیابتی»، در بسیاری از داروخانهها نیست شده است.
این برای سومین بار طی سه سال اخیر است که افراد دیابتی نوع یک، با بحران تامین انسولین روبهرو میشوند. این مایع دارویی، برای افراد دیابتی نوع یک که در همه گروههای سنی-نوزاد، خردسال، جوان و سالخوردگان- هستند، در حکم «آب حیات» است به این معنا که یک فرد دیابتی نیازمند تزریق روزانه انسولین، در صورت عدم دسترسی به این دارو، ظرف چند ساعت با افزایش شدید غلظت قند خون مواجه شده و در نهایت به کما میرود؛ مرگ پایان عدم تزریق انسولین است. ظاهرا محدودیت واردات انسولین باعث نایابشدن آن در هفتههای اخیر شده است. هر چند تولید یکسری انسولین قلمی در ایران آغاز شده، اما دیابتیها در استفاده از این نوع انسولین، با نوسانات شدید قندخون مواجه میشوند که اصلا برای سلامتی آنها مناسب نیست.
در این شرایط، قیمت فروش انسولین نیز از ماه گذشته به خاطر آنچه «پرداخت یارانه مخصوص از طریق طرح دارویار» اعلام شد، آزاد شد. اما دیابتیها میگویند هیچ یارانهای برای این داروی دارای مصرف روزانه به آنها پرداخت نشده است. قیمت هر قلم انسولین در ماهی که گذشت چند برابر شده است. اما این افزایش هزینه تامین انسولین همه مشکلات دیابتیها نیست. این افراد به نوار تست قندخون نیز نیاز روزانه دارند و افزایش قیمت این محصول پزشکی، امکان تهیه آن را از این افراد سلب کرده است. در همه جای دنیا، تامین انسولین و نوار تست قندخون، تحت پوشش بیمه بعضا تا 100 درصد هزینه آن است و هیچ اختلالی در مسیر دسترسی به این مواد دارویی نیست. با این حال طرح بیمه نوار تست قند خون در ایران تاکنون بدون نتیجه مانده است.
در این باره، انجمن دیابت گابریک اعلام کرد، عارضه شایع و پر عارضه دیابت که بیش از هفت میلیون از ایرانیها را درگیر کرده است، هزینه درمانی بسیار بالایی را برای این افراد به وجود آورده و چون دیابت در صورت عدم کنترل منجر به ناتوانیهای فراوان میشود از این رو ضرورت کنترل این بیماری بیش از سایر بیماریها احساس میشود. شایان ذکر است؛ «انجمن اطلاعرسانی دیابت گابریک» یکی از اعضای رسمی «فدراسیون بینالمللی دیابت (IDF)» در ایران است و سالهاست به عنوان یک سازمان مردمنهاد بخش عمدهای از تمرکز خود را معطوف به آموزش مستمر درباره دیابت کرده است. بیماران دیابتی برای دستیابی به کنترل مناسب قند خون نیازمند آموزش دیابت و حمایت روانشناختی، دسترسی به غذای سالم و فعالیت بدنی، دسترسی به انسولین، دسترسی به داروهای خوراکی دیابت و امکان خود-پایشی قند خون هستند و انجمن دیابت گابریک در این راه همکاری نزدیک و همهجانبهای با «مرکز مدیریت بیماریهای غیر واگیر» وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دارد.
با توجه به اینکه دیابت بیماری شایعی در ایران است وزارت بهداشت و درمان در ایران به جای یک روز، هفته پایانی آبان را به عنوان هفته دیابت نامگذاری کرده است تا بیش از گذشته در این هفته در جهت اطلاعرسانی و درمان این بیماری تلاش شود. متاسفانه درمان دیابت پرهزینه است که نه تنها هزینه زیادی بر فرد متحمل میشود بلکه هزینه سنگینی را نیز بر دوش بخش درمان کشور میگذارد. «شیوهنامه کشوری کنترل قند خون» براساس ضرورت از سوی انجمن گابریک و انجمن دیابت ایران تدوین شده و از سوی وزارت بهداشت و درمان تصویب شده. این شیوهنامه پس از تصویب مسوولان وزارت بهداشت و درمان، از سوی نمایندگان سازمانهای بیمهگذار و نمایندگان انجمنهای تخصصی در وبینار دو روزه هفته ملی دیابت آبان ماه 1400 ارائه شد و جزئیات علمی و چالشهای اجرایی آن به بحث گذاشته شد.
کنترل روزانه قند خون توسط خود فرد (خود-پایشی با استفاده از دستگاه تست قند خانگی) برای پیگیری روند بیماران دیابتی یک ضرورت است و انجمن گابریک در یک سال گذشته بر کسب موافقت سیاستگذاران نظام سلامت بر پوشش بیمهای نوارهای تست قند خون تلاش کرده و دستاورد این تلاشها، تصویب پوشش بیمهای بسته خدمات دیابت در جلسه 86 شورای عالی بیمه سلامت در 11 بهمن 1400 است، اما با گذشت قریب به یک سال هنوز ابلاغ اجرایی شدن پوشش بیمه در خصوص نوارهای آزمودن قند خون از هیات محترم دولت صادر نشده است. بسیاری از مبتلایان به دیابت به علت عدم بضاعت مالی کافی قادر به تامین هزینههای درمانی خود نیستند و در شرایط سخت اقتصادی این روزها و افزایش بیرویه هزینههای دارو و درمان، شاهد آن هستیم که این وضعیت روزبهروز بغرنجتر و نگرانکنندهتر و موجب استیصال و نگرانی بیماران دیابتی شده است. از این رو بیش از گذشته نیازمند حمایت رسانهها برای پیگیری این موضوع هستیم تا به عنوان یک نهاد مردمنهاد کمک کنیم تا بخش هزینههای ابتدایی بیماران دیابتی تامین شود.